Mazkur ishchi o‘quv dasturi Bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti Kengashining 2020 yil " " dagi yig‘ilishida muhokama qilinib, tasdiqlash uchun tavsiya etilgan.

Takrorlash uchun savollar:

1.Katstoriya va klasslar xaqida tushuncha bering.
2.Har bir ekin urugini nav tozaligi bo’yicha foizni belgilash'


Topshiriq.
6-MAVZU: INTRODUKSION URUG’CHILIGINI TAYORLASH USULLARI


1. Ishning maqsadi: Urug’larni ekish me’yorlarini aniqlash formulasi tushintiriladi va turli dorivor o’simliklarni ekish me’yori aniqlash.
Urug’larni ekish normasini aniqlashda ancha aniqlik talab etiladi. Chunki, har bir nav uchun ekish normasi har-hil bo’lib urug’larning biologik xususiyatiga bog’liq. Navlarning urug’larini bir hil og’irligi bo’yicha normada ekilganda ekish normasida, urug’ning yaroklilik darajasiga qarab tuzatishlar kiritiladi. Ekish normasini gektariga ming yoki million dona o’lchovi hisobida aniqlash jahon miqqiyosida ko’llanilib kelinadi. Ishlab chikarish sharoitida ekish me’yorlarini ming yoki million hisobidan kilogramm yoki grammga aylantirish kerak.
Agar valerianka urug’ini 1m² maydonchaga joylashtiradigan bo’lsak, u xolda qator orasi 45 sm, o’simliklar qator orasi har 25 sm uyachalar ichiga 2ta yoki 3tadan urug’lar ekiladi. Jami urug’lar soni 20ta donani tashkil etib, 1000 ta dona urug’ og’irligi 0,50 gramm bo’lsa, shunda 20 ta urug’ vazni har bir m² yerga (20ta x1ta urug’ vazni 0,0005=0,01 gramm) to’g’ri keladi, 1gektar maydonga necha gramm urug’ to’g’ri keladi u quyidagi formula yordamida aniqlanadi.
K=MxA/1000;
bunda,
K - ekish me’yori;
M – ming, million hisobida urug’ soni;
A - 1000 dona-urug’ vazni.
Agar gektariga (1m² 20 dona urug’ x1gek maydon yuzasi 10000m^{2 =} 200000 ming dona) valeriana dorvor o’simligi urug’i ekishni tavsiya etilib, 1000 dona urug’ vazni 0,50 g bo’lsa, ekishga yarokliligi 94% bo’lganida ekish me’yori gektariga kilogramm yoki gramm hisobida quyidagicha bo’ladi:
K= 200ming dona x 0,50gr /1000 = 100 gramm
Ekishga yaroqliligini 94% hisobga olgan holda, bir gektariga urug’ ekish proportsiya usulida aniqlanadi:
100gr x 100/94% =94gr .
Gektariga ming yoki million dona hisobida unuvchan urug’lar soni, proportsiya usulida aniqlanadi.
M x 200000 x 100/88%= 176000 ming dona.
Ishni bajarish tartibi:
Berilgan formulalar asosida ekish normasini hisoblash kerak bo’ladi. Buning uchun 1000 dona urug’ vaznini, ekishga yaroqliligini har bir dorivor o’simlik turlari bo’yicha alohida aniqlanadi.