Mazkur ishchi o‘quv dasturi Bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti Kengashining 2020 yil " " dagi yig‘ilishida muhokama qilinib, tasdiqlash uchun tavsiya etilgan.

Ekish muddatlari. Urug’lar kuzda va bahorda ekiladi. Buxoro, Xorazm viloyatlari va Qoraqalpog’istonda qishi uzoq davomli, qorsiz va quruq qattiq sovuq bo’lishi, meva urug’larining unib chiqishga tayyorgarlik ko’rish jarayonining normal o’tishi uchun qulay sharoit bo’lmaganligi sababli bu yerlarda stratifikatsiyalangan urug’larni faqat bahorda sho’ri yuvilgan tuproqqa ekish maqsadga muvofiqdir. Agarda tuproq yozda yaxshi tayyorlanib, sho’ri yuvilgan bo’lsa, urug’ni kuzda ham ekish mumkin.
Urug’lar bahorda ekilganda qatqaloq paydo bo’lish xavfi tug’iladi.Buning oldini olish uchun qatorlarga 1,0-1,5 sm qalinlikda va 10 sm kenglikda chirindi yoki qipiq solinadi. Yengil tuproqlarda urug’ ekilganidan so’ng ketma-ket qatorlarning ustiga xaskash bilan 5-8 sm qalinlikda tuproq tortib qo’yiladi. Bu bahorda yomg’irdan so’nggi boronalashda tez buzilib ketadi. Kuzda urug’lar oktyabr oxiri – noyabr boshlarida; bahorda esa urug’lar nishlay boshlaganda ekiladi. Stratifikatsiyalangan urug’larni janubiy hududlarda fevral oxiri – mart boshlarida, Xorazm viloyati va Qoraqalpog’istonda esa mart oyi oxiri – aprel boshlarida; O’zbekistonning qolgan boshqa viloyatlarida uchun esa martning birinchi yarmi eng yaxshi muddat hisoblanadi. Kuzda urug’i stratifikatsiyalanmaydigan quruq urug’lar ekiladi. Tog’olcha, olcha va magalyobkaning urug’i, mevalari terib olinishi bilan stratifikatsiyalanadi va bahorda ekiladi. Urug’larni ekish chuqurligi ularning katta-kichikligi va tuproq sifatiga qarab belgilanadi: mayda urug’lar yuzaroq, yiriklari chuqurroq ekiladi. Urug’ mevalilar kuzda yengil tuproqlarda 3-3,5, og’ir tuproqlarda 2-2,5 sm chuqurlikda ekiladi. Olcha, gilos va antipka urug’lari yengil tuproqlarda 4-5 sm, og’ir tuproqlarda esa 5,5-6,0 sm, o’rik, shaftoli, bodom urug’lari 8 sm chuqurlikda ekiladi. Bu urug’ bahorda ekilganida ularning ekish chuqurligi 0,5-1 sm kamaytiriladi. Kuzda chuqurroq qilib ekilgan urug’lar bahorda ekilgan urug’larga qaraganda qishki sovuqlar ta’sirida yer betiga chiqmaydi va yomg’ir yuvib ketmaydi.
Ekish me’yori urug’larning yirikligiga, ularning unuvchanligiga, ekish muddati va payvandtag ko’chatzorida urug’ ko’chatlarning qanday qalinlikda turishiga bog’liq. Payvandtag ko’chatzoriga urug’lar ancha qalin ekiladi. Urug’lar kuzda ekilganda ekish me’yori 10-15% oshiriladi. Urug’lar juyakka ikki qator qilib, qatorlar orasi 25 sm va juyaklar o’rtasida 70-80 sm oraliq qoldirib yoki bir qator qilib, qatorlar orasini 60-70 sm qoldirib ekiladi. Urug’lar qo’lda ekilganda bir urug’ bilan ikkinchi urug’ oralig’i 2 sm bo’ladi. Bunday qalinlikda ekilganida ekish me’yorlari urug’larning turiga, yirikligiga, sifatiga va ekish usuliga bog’liqdir. Bir gektarga quyidagicha: olma, nok va behi urug’i 30- 40 kg, gilos va olcha urug’i 250- 300 kg,olxo’ri urug’i 500-600 kg va olcha urug’i 400-500 kg, 300-400 kg o’rik, 400-500 kg shaftoli, 400-600 kg yong’oq, 100-120 kg glos, 80-100 kg olcha, 150 kg tog’olcha, 100 kg bodom sarflanadi.