Maxsus talim vazirligi samarqand davlat universiteti inson resurslarini boshqarish fakulteti

 
27.2. Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarni hisobga olish 
a) bevosita va bilvosita soliqlar hisobi 
Qo‘shilgan qiymat solig‘i (QQS) tovarlarni sotish, ishlar bajarish va xizmatlar ko‘rsatish 
jarayonida yangi hosil qilingan qiymatga asoslangan holda sof daromadning bir qismini byudjet 
daromadiga olib qo‘yishning bir shaklidir. 
Soliq to‘lovchilar mukchilikning barcha shakllariga kiruvchi mustaqil balans va hisob-kitob 
schyotiga ega, tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanadigan korxonalar, tashkilotlar va ularning 
mustaqil bo‘linmalaridir. 

---

195 
Qo‘shilgan qiymat solig‘i summasi belgilangan stavkalar asosida quyidagi formula bo‘yicha 
aniqlanadi: 
Sqqs = STob *SS/100 
bunda:
Sqqs - iste’molchilardan undiriladigan soliq summasi; 
STob - soliqqa tortiladigan oborot; 
SS - qo‘shilgan qiymat solig‘i stavkasi. Tovar (ish, xizmat)lar qo‘shilgan qiymat solig‘ini o‘z 
ichiga olgan narxlar va tariflar bo‘yicha sotilganida - soliq quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi: 
Sqqs = Tqx SS(SS+100) 
bunda:
Tq - qo‘shilgan qiymat solig‘i ham hisobga olingan tovar (ish, xizmat)lar qiymati. 
Qo‘shilgan qiymat solig‘idan ozod qilingan tovar (ish, xizmat)larni sotadigan korxonalar erkin 
(shartnomaviy) narx va tarifga qo‘shilg‘an qiymat solig‘i summasini qo‘shmaydilar. 
20 foizlik mikdorlardagi stavkalar bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘iga tortiladigan tovarlarni 
ishlab chiqaruvchi va sotuvchi korxonalar tovarlarning sotilishi va ularga doir soliqlar summasi 
yuzasidan qo‘llaniladigan stavkalar bo‘yicha alohida hisobni yuritishi va hisob-kitob hujjatlarida soliq 
summalarini tovarlar turlari bo‘yicha qo‘llaniladigan stavkalarga qarab ko‘rsatishi lozim. 
Qo‘shilgan qiymat solig‘iga: 
D-t 4010-"Xaridor va buyurtmachilardan olinadigan schyotlar" schyoti - 6000 ming so‘m; 
K-t 6410-"Byudjetga to‘lovlar bo‘yicha qarzdorlik" schyoti - 6000 ming so‘m. 
Bu soliq byudjetga o‘tkazilganda: 
D-t 6410-"Byudjetga to‘lovlar bo‘yicha qarzdorlik" schyoti - 6000 ming so‘m; 
K-t 5110-"Hisob-kitob schyoti" schyoti - 6000 ming so‘m.