Maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti oʻzbek tilshunosligi kafedrasi

32- variant
1. O’zbek tilida yasalmaydigan so’z turkumlari.
2. Sintaktik kategoriyalar
3. Morfemik tahlil: Tiriklik – tabiatning insonga inoyati.
4. Morfologik tahlil: Lafz halollik, o’tkirlik, mardlik, mehr-muruvvatlilik kabi xislatlarni ko’rsatuvchi jarayondir. O’z lafzida turish xalqimizning urf-odatlaridandir. Lafz egasi bo’lgan kishida insoniylik kuchli bo’ladi. U axloq-odobli bo’lib, yaxshilik sari yetaklaydi (H.Mahkamov. Axloq - odob saboqlari).
5. Mustaqil ta`lim: Matndagi affiksal omonimlarni topib, ularning omonimik munosabatini tavsiflang: Adabiyot nihoyatda murakkab bir ijodiy jarayondir. U tinimsiz mehnat, tajriba, izlanish, soatlarcha xayol surish, odamlar ichiga borish, o’ylash, qidirish demakdir. Adabiyotimizning katta avlodi go’yo qora ish deb atalgan mehnatdan hyech qachon qochgan emas. (Mirtemir)

33- variant 1. So’z yasalishida sinxroniya va diaxroniya. 2. Morfologik kategoriya – shakllar paradigmasi sifatida. 3.Morfemik tahlil: Tiriklik – tabiatning insonga inoyati. 4. Morfologik tahlil: An’analar, urf-odatlar, rasm-rusumlar insoniyat taraqqiyotida muhim o’rin tutadi. Ular hayotiy zarurat tufayli paydo bo’lgan va xalqning turmush tarzi, ruhiyati, ma’naviy dunyosi, orzu istaklarini ifoda yetib, jamiyatning ma’naviy-axloqiy rivojlanishiga katta ta’sir qiladi (H.Mahkamov. Axloq-odob saboqlari). 5. Mustaqil ta`lim: Gapdagi yasama so’zlarni topib, ularni yasalish strukturasiga ko’ra tahlil qiling: Ko’cha boshida qatig’ini pullab, idishlarini orqalagan ayol ko’rindi.

34- variant 1. Harakat nomi shakllari ichki paradigmasi, ma’no va vazifalari. 2. Subyektiv baho shakllari. 3.Morfemik tahlil: Arpa yekib, bug’doy kutma (maqol). 4.Morfologik tahlil: Ishq savdosi yoshga qaramas ekan. Davlatpanoh bir necha marta hurkkan ohular davrasida o’tadigan o’sha mushoiralarga bordi-yu, Bibi Yulduzni ko’rmasa turolmaydigan bo’lib qoldi. Ne baxtki, musichaday beozor bu ma’suma ham uning soqolidagi oq tolalarni go’yo ko’rmadi, ko’ksidan itarmadi (O.Yoqubov) 5. Mustaqil ta`lim: Gapdagi so’zlarni forma yasalish strukturasiga ko’ra tahlil qiling: Baxt havoda esmaydi, mehnatdan keladi. (Ro’dakiy)