Maxsus son [2]. 022 O‘zbekiston qishloq va suv xo‘jaligi


тола сифати IV- типга мансуб, тезпишар, тола чиқими 40% дан  юқори, вилт



Download 3,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/196
Sana29.09.2022
Hajmi3,43 Mb.
#850721
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   196
Bog'liq
махсус сон 2

тола сифати
IV-
типга мансуб, тезпишар, тола чиқими 40% дан 
юқори, вилт 
касаллигига бардошли 
бўлган ўрта толали ғўза 
навларини 
яратиш ва 
амалиётга татбиқ этиш ишлари талаб даражасида 
эмас. Чунки, пахтачилик ривожланган Хитой, Австралия, Ис-
роил, Греция каби давлатларда ишлаб чиқаришда экилаётган 
ғўза навлари нафақат тола сифати, балки тола ҳосилдорлиги 
(чиқими) бўйича ҳам юқори кўрсаткичларга эга. Шунинг учун, 
хўжалик белгиларнинг ижобий мажмуасига эга бўлган ғўза
навлари селекцияси йўналишидаги илмий изланишлар 
орқали тезпишар, юқори тола сифати ва ҳосилдорлигига 
эга ҳамда вилтга бардошли ғўза навларини яратиш долзарб 
масалалардан ҳисобланади.
А.Б.Амантурдиев келиб чиқиши жиҳатидан узоқ бўлган, 
шохланиши чекланган ва чекланмаган навларни ғўзанинг 
моноподиал шохланиш типига эга ёввойи ва яримёввойи 
намуналари билан ўзаро чатиштириб олинган Ғ
1
–Ғ
2
авлод 
ва беккросс дурагайларида тезпишарлик, кўсак вазни, тола 
чиқими ва узунлиги белгиларнинг ирсийланишида шохланиш 
типининг сезиларли даражадаги таъсири кузатилмаганлиги ва 
такрорий чатиштириш дурагайларда маданийлашган ота-она 
намуналари таъсирини кучайтириш билан бирга белгиларни 
тезроқ барқорлашувига олиб келишини аниқлаган. F
2
-F
3
дурагайларида ҳосил шохи типи, тола чиқими ва узунлиги, 
тола чиқими ва кўсак йириклиги белгилари орасида боғланиш 
кузатилмаганлигини исботлаган [1], [2]. 
Тадқиқотларда Р.Юлдашева эколого-географик ва генетик 
узоқ чатиштиришдан олинган дурагайларда тола чиқимининг 
ирсийланиши ва шаклланишида юқори кўрсаткичга эга 
бўлган АҚШ намуналарининг генотип таъсири юқори 
бўлганлиги ва бу F
8
-F

дурагайлардан тола чиқими 39-45% 
бўлган янги оилаларни ажратиб олиниши мумкинлиги таъ-
кидлаб ўтган [3]. 
Эколого-географик узоқ дурагайларда ҳам лабораторияда 
ҳам бир қатор изланишлар олиб борилди. Олиб борилган 
тадқиқотларнинг тола чиқими ва бир дона кўсакдаги пахта 
вазни бўйича таҳлил натижалари жадвалда келтирилган. 
Бунда, эколого-географик узоқ дурагайлаш орқали яра-
тилган тизмаларнинг тола чиқими 36,1% дан 40,9% гача 
бўлганлигини кўришимиз мумкин. Селекцион ашёлар андоза 
навга таққосланганда (35,9±1,55) деярли барча ашёлар андо-
задан устунликни намоён қилди. Тизма ва навлар андозадан 
0,2% дан 5% гача юқори натижаларни кўрсатди. Мазкур тизма-
ларда тола чиқими нисбатан барқарор эканлигини кўришимиз 
мумкин, яъни, ушбу дурагайларда белгининг вариацион 
ўзгарувчанликлари мос равишда 3,69 % дан (T-9/18 N-3) 
10,01% гача (T-221/22 CCИ) бўлганлигини кўришимиз мумкин. 
Натижаларнинг бундай бўлиши яккатанловларнинг юқори 
даражада самарадорлигидан далолат беради. Тола чиқими 
бўйича T-319/20 F
11
Л-16/04x3, T-1613/16 F
11
Л-10/04x3, T-15/16, 
T-184/85 (F
10
4xC-6524)(2016), T-321/24 F
11
4xC-6532(2016) тиз-
малари бошқа тизмалардан юқори натижалар кўрсатганлиги 
билан ажралиб турди. 
Ҳосилдорлик компоненти бўлган бир дона кўсакдаги пахта 
вазни белгиси бўйича, ўрганилган тизмаларнинг кўрсаткичи 
ўртача 5,06 граммдан (T-319/20 F
11
Л-16/04 x 3) 6,69 грамгача 
(T-219/20 F
11
3 x C-6530) бўлиб, андоза навдан (6,0 грамм) 
сезиларли равишда устун бўлди. Жумладан, андоза нав 
сифатида яратилган ўрта толали С-6524 ғўза навидан 0,02 
граммдан 0,69 граммгача (T-321/24 F
11
4xC-6532(2016), 
T-325-28 CCИ, T-721/24, T-29/32 N-4, T-219/20 F
11
3xC-6530, 
T-15/16, T-221/22 CCИ, T-1613/16 F
11
Л-10/04x3, T-325/26, 

Download 3,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   196




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish