Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

Subyektiv tomonidan
kemani boshqarish qoidalarini buzish ham 
qasddan
, ham 
ehtiyotsizlik
bilan bo‘lishi mumkin. Lekin yuz bergan 
oqibatlarga nisbatan jinoyat subyektining aybi doimo ehtiyotsizlik shaklida 
ifodalanadi (jinoiy o‘z-o‘ziga ishonish yoki jinoiy beparvolik). Aks holda 
aybdor shaxsning JK boshqa moddalari bilan javobgarligi (davlatga 
xoinlik qilish, mulkni qasddan nobud qilish yoki unga zarar yetkazish va 
boshqalar) masalasi qo‘yilishi mumkin. 
Qaralayotgan jinoyatning 
subyekti 
kemani boshqarish qoidalarini 
buzgan harbiy xizmatchi bo‘lishi mumkin. Bu kemaning rahbari, kema 
rahbarining yordamchisi, kemani boshqarish, jumladan manevr qilish 
vazifalarini bajarayotgan shturman va soqchilikdagi zobit bo‘lishi 
mumkin. 
357 

---

«Harbiy mulkni saqlash yoki undan foydalanish tartibiga qarshi 
jinoyatlar» mavzusi bo‘yicha yakuniy savollar 
1. Harbiy mulk deganda nimalar tushuniladi? Harbiy mulkni behuda 
sarflash, yo‘qotish yoki ishdan chiqarish nimadan iborat? Ushbu huquqqa 
qarshi harakatlar nimada ifodalanishi mumkin? 
2. Harbiy mulkni, harbiy texnikani qasddan nobud qilish yoki unga 
shikast yetkazish deganda nimalar tushuniladi? Ushbu jinoiy qilmishlarni 
amalga oshirish usullari qanday?
3. Harbiy mulkni, harbiy texnikani qasddan nobud qilish yoki unga 
shikast yetkazishning uni yo‘qotish yoki ishdan chiqarishdan farqi 
nimada?
4. Atrofdagilar uchun katta xavf manbai bo‘lgan qurol-yarog’, 
shuningdek, modda va buyumlar bilan muomalada bo‘lish qoidalarini 
buzish uchun jinoiy javobgarlik yuz berishining shartlarini aytib bering.
5. Harbiy mashinalarga va maxsus mashinalarga nimalar kiradi? 
Jangovar mashinalarni boshqarish yoki ulardan foydalanish qoidalarini 
buzish nimadan iborat? 
6. JK 298-moddasida ko‘zda tutilgan jinoyatning (Mashinalarni 
boshqarish yoki ulardan foydalanish qoidalarini buzish) malakalovchi 
alomatlari qaysilar? Uning subyekti kim bo‘lishi mumkin?
7. Uchish apparatlariga nimalar kiradi? Uchish yoki uchishga tayyor-
garlik ko‘rish qoidalarini buzish nimada ifodalanishi mumkin?
8. Uchish yoki uchishga tayyorgarlik ko‘rish qoidalarini buzganlik 
uchun jinoiy javobgarlikning vujudga kelish shartlari qanday? Ushbu 
qilmish uchun kim javobgar bo‘ladi? 
9. Kemani boshqarish deganda nima tushuniladi? Kemani boshqarish 
qoidalarini buzish qanday usullarda sodir etiladi? JK 300-moddasida 
(Kemani boshqarish qoidalarini buzish) nazarda tutilgan qilmish uchun 
jinoiy javobgarlikning vujudga kelishi uchun qanday shartlar bo‘lishi 
kerak?