Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

JK 287-moddasi 1-qismida
nazarda tutilgan jinoyatlar, agar harbiy 
xizmatchi qonunga xilof ravishda harbiy qismdan yoki xizmat joyidan 
303 

---

tashqarida bo‘lib, 10 kun davomida xizmatni o‘tash joyiga kelmasa jinoyat 
tugallangan
deb topiladi. 
Qismni o‘zboshimchalik bilan tashlab ketishning davomiyligi qismni 
(xizmat joyini) o‘zboshimchalik bilan tashlab ketgan yoki qismga kelish 
vaqti tugaganidan so‘ng va uning qismga (xizmat joyiga) qaytgan yoki 
ushlangan vaqtigacha hisoblanadi. Bunda vaqtni hisoblash JPKning 314-
moddasida belgilangan muddatlarni hisoblash qoidalariga muvofiq amalga 
oshiriladi. 
Subyektiv tomondan
jinoyat qasddan yoki ehtiyotsizlik orqasida 
sodir etiladi. Agar, aybdor harbiy qismni yoki xizmat joyini komandirning 
ruxsatisiz tark etayotganini yoki qism hududiga belgilangan muddatda 
qaytmasligini anglasa va ushbu qilmishni sodir etishni istasa, ushbu harbiy 
qismni yoki xizmat joyini o‘zboshimchalik bilan tashlab ketish 
qasddan
qilingan deb topiladi. O‘z muddatida xizmatga etib kelmaslik ham 
qasddan,
ham 
ehtiyotsizlik
bilan sodir etilishi mumkin. 
Jinoyat motivi kvalifikatsiya qilish uchun ahamiyatga ega emas. 
«Qarindosh va tanishlarni borib ko‘rish, xizmat hordig’ini chiqarish, 
oilaviy va shaxsiy ishlarni bajarish, vaqtinchalik muammolarni hal etish 
istagi kabi sabablar qismni o‘zboshimchalik bilan tashlab ketish hollariga 
xosdir». 
Agar harbiy qismni yoki xizmat joyini o‘zboshimchalik bilan tashlab 
ketish harbiy xizmatdan bo‘yin tovlash maqsadida sodir etilsa, qilmish JK 
288-moddasi (Dezertirlik) bilan kvalifikatsiya qilinadi. 
JK 287-moddasi 1-qismida
nazarda tutilgan jinoyat 
subyekti 
bo‘lib 
qonunning normalariga muvofiq muddatli harbiy xizmatdagi harbiy 
xizmatchilar, ya’ni askarlar, matroslar va serjantlar hisoblanadilar.