12-§. Jamoat birlashmalari yoki diniy tashkilotlarni qonunga xilof
ravishda tuzish (JK 216-moddasi)
Jinoyatning bevosita obyekti
jamoat
birlashmalarini tuzish yoki
faoliyat yuritishini tartibga soluvchi ijtimoiy munosabatlar hisoblanadi.
Jinoyatning
fakultativ obyekti
jamiyatning axloqiy negizlari, jamiyat
xavfsizligi, fuqarolarning huquqlari va qonun bilan himoya qilinadigan
manfaatlari hisoblanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 31-moddasida: «Hamma
uchun vijdon erkinligi kafolatlanadi. Har bir inson xohlagan dinga e’tiqod
qilish yoki hech qaysi dinga e’tiqod qilmaslik huquqiga ega. Diniy
qarashlarni majburan singdirishga yo‘l qo‘yilmaydi», — deyiladi.
Konstitutsiyaning 34-moddasida: «O‘zbekiston Respublikasi
fuqarolari
kasaba uyushmalariga, siyosiy partiyalarga va boshqa jamoat
birlashmalariga uyushish, ommaviy harakatlarda ishtirok etish huquqiga
egadirlar.
Siyosiy partiyalarda, jamoat birlashmalarida, ommaviy harakatlarda,
shuningdek, hokimiyatning vakillik organlarida
ozchilikni tashkil etuvchi
muxolifatchi shaxslarning huquqlari, erkinliklari va qadr-qimmatini hech
kim kamsitishi mumkin emas», — deb ta’kidlanadi
1
.
Jamoat birlashmalari va diniy tashkilotlar faoliyati va ularni tashkil etish
bilan bog‘liq munosabatlar O‘zbekiston Respublikasining 1991 yil
1
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси: Ўн иккинчи чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий
Кенгашининг ўн биринчи сессиясида 1992 йил 8 декабрда қабул қилинган. (2002 йил 27 январда ўтказилган
умумхалқ референдуми натижаларига кўра ҳамда унинг асосида Ўзбекистон Республикасининг 2003 йил 24
апрелда қабул қилинган Қонунига мувофиқ Ўзбекистон Республикасининг
Конституцияси XVIII, XIX, XX,
XXIII бобларига ўзгартиришлар ва қўшимчалар қиритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2007 йил 11
апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 89-моддасига, 93-
моддасининг 15-бандига, 102-моддасининг иккинчи қисмига тузатишлар киритилган. Ўзбекистон
Республикасининг 2008 йил 25 декабрда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон
Республикасининг
Конституцияси 77-моддасининг биринчи қисмига ўзгартириш киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2011
йил 12 декабрда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 90-моддасининг
иккинчи қисмига тузатиш киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2014 йил 16 апрелда қабул қилинган
Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 32, 78, 93, 98, 103 ва 117 моддаларига ўзгартиш ва
қўшимчалар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 6 апрелда қабул қилинган Қонуни билан
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 80-моддасининг 4-бандига, 81-моддасининг еттинчи қисмига,
83-
моддасига, 93-моддаси биринчи қисмининг 13 ва 14- бандларига, 107-моддасининг биринчи қисмига, 110-
моддасининг биринчи ва учинчи қисмларига, 111-моддасига ўзгартишлар ва қўшимча киритилган. Ўзбекистон
Республикасининг 2017 йил 31 майда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг
Конституцияси 80-моддасининг 5 ва 12-бандларига, 93-моддаси биринчи қисмининг 13-бандига ҳамда 108, 109-
моддаларига ўзгартишлар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 29 августда қабул қилинган
қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 99 ва 10-моддаларига ўзгартишлар киритилган.) –
Т.: “Ўзбекистон”, 2017. - 14
-
б.
381
15 fevraldagi «O‘zbekiston Respublikasida jamoat birlashmalari
to‘g‘risida»gi, 1998 yil 1 maydagi «Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar
to‘g‘risida»gi hamda 1999 yil 14 apreldagi «Nodavlat
notijorat
tashkilotlari to‘g‘risida»gi Qonunlari bilan tartibga solinadi
1
.
«O‘zbekiston Respublikasida qonunda belgilangan tartibda ro‘yxatdan
o‘tkazilgan kasaba uyushmalari, siyosiy partiyalar, olimlarning jamiyatlari,
xotin-qizlar, faxriylar va
yoshlar tashkilotlari, ijodiy uyushmalar, ommaviy
harakatlar va fuqarolarning boshqa uyushmalari jamoat birlashmalari
sifatida e’tirof etiladi», —
deyiladi
O‘zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasining 56-moddasida
2
.
O‘zbekiston Respublikasi «Jamoat birlashmalari to‘g‘risida»gi
Qonunining 1-moddasiga muvofiq: «O‘z huquqlari, erkinliklarini hamda
siyosat, iqtisodiyot, ijtimoiy rivojlanish, fan, madaniyat, ekologiya va
hayotning boshqa sohalaridagi qonuniy manfaatlarini birgalikda ro‘yobga
chiqarish uchun birlashgan fuqarolarning
xohish-irodalarini erkin
bildirishlari natijasida vujudga kelgan ixtiyoriy tuzilma
Do'stlaringiz bilan baham: