Maxsus qism iqtisodiyot sohasidagi jinoyatlar. Ekologiya sohasidagi jinoyatlar

sharhlanayotgan moddaning 2-qismi 
bo‘yicha javobgarlik yuzaga keladi. 
1
Қаранг:
Ўзбекистон Республикасининг 1992 йил 9 декабрдаги «Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида»ги 
754-
ХП-сон Конуни, 8-модда.
297 

---

3-§. Atrof tabiiy muhitning ifloslanishi oqibatlarini bartaraf qilish 
choralarini ko‘rmaslik (JK 195-moddasi) 
Tahlil qilinayotgan jinoyatning ijtimoiy xavfliligi 
shundan iboratki, 
unda atrof tabiiy muhitning ifloslanishi oqibatlarini bartaraf qilish 
choralarini ko‘rmaslik natijasida atmosfera, suv resurslari, o‘simlik 
dunyosi ifloslanadi, hayvonot dunyosi zaharlanadi, ruxsat etilgan zararli 
moddalarning sanitariya-gigiyena normativiga rioya qilinmaydi, bu esa, 
o‘z navbatida, inson hayoti va sog‘lig‘iga tahdid soladi. 
Konunchilik respublikada ekologik vaziyat holati ustidan doimiy tegishli 
nazorat o‘rnatish vazifasini qo‘yib, atrof tabiiy muhitning ifloslanishi 
oqibatlarini bartaraf qilish choralarini ko‘rmaganlik uchun jinoiy 
javobgarlikni belgilaydi. Atrof tabiiy muhitning yo‘l qo‘yilgan ifloslanish 
faktlari o‘z vaqtida qayd qilinibgina qolmay, balki bunday ifloslanishning 
zararli oqibatlarini bartaraf etishga mas’ul shaxslar qonun bilan ularga 
yuklatilgan vazifalarni o‘z vaqtida bajarishlari shart. 
Jinoyatning 
asosiy bevosita obyekti 
O‘zbekiston Respublikasida 
ekologik barqarorlikni ta’minlash sohasida yuzaga keladigan va 
shakllanadigan ijtimoiy munosabatlardir. Jinoyatning bevosita obyekti 
atrof tabiiy muhit, ekologik xavfsizlik hisoblanadi. Inson hayoti yoki 
sog‘lig‘i, davlatimizning iqtisodiy manfaatlari 
qo‘shimcha bevosita 
obyekt 
bo‘lishi mumkin. 
Obyektiv tomondan 
ekologiyasi ifloslangan joylarni dezaktivatsiya 
qilish yoki boshqacha tarzda tiklash choralarini ko‘rishdan bo‘yin tovlash 
yoxud bunday ishlarni yetarli darajada bajarmaslik odamlarning ommaviy 
ravishda kasallanishi, hayvonlar, parrandalar yoki baliqlarning qirilib 
ketishi yoki boshqacha og‘ir oqibatlarga sabab bo‘lgan jinoiy harakatlarda 
ifodalanadi. 
Tahlil qilinayotgan jinoyat faol harakat va harakatsizlik orqali sodir 
etilishi mumkin. 
Harakatsizlik — mansabdor shaxs tomonidan ekologik ifloslanishga 
uchragan hududlarni dezaktivatsiya qilish yoki boshqacha tarzda tiklash 
choralarini ko‘rishdan bo‘yin tovlashida ifodalanadi. 
Faol harakatlar esa dezaktivatsiya qilish yoki boshqacha tarzda tiklash 
298 

---

choralarining to‘la amalga oshirilmaganligida yoki qayta tiklash choralari 
ko‘rish zaruriyati bo‘lmagan hududlarda qayta tiklash choralarining 
o‘tkazilishida ifodalanadi. 
Dezaktivatsiya qilish yoki boshqacha tarzda tiklash choralarini 
ko‘rishdan bo‘yin tovlash yoxud bunday ishlarni yetarli darajada 
bajarmaslik jinoyatining oqibati odamlarning ommaviy kasallanishi yoki 
atrof tabiiy muhitga boshqacha og‘ir oqibatlar yetkazilishi bilan bog‘liqdir. 
Harakat bilan kelib chiqqan oqibat o‘rtasida bevosita sababiy bog‘lanish 
belgilangan bo‘lishi kerak. Jinoyat oqibat (odamlarning ommaviy ravishda 
kasallanishi, hayvonlar, parrandalar yoki baliqlarning qirilib ketishi yoki 
boshqacha og‘ir oqibatlar) yuzaga kelgan paytdan e’tiboran