Maxhqlar qaddi- qomatni

5. D.h. shuning o‘zi. Devor oldida turib, bosh va tosni uzoqlash- tirmasdan belni bukish va d.h.ga qaytish.
6. D.h. shuning o‘zi. Bosh, orqa va tosni devordan uzoq- lashtirmasdan
o‘tirish va turish, oyoqlarni ko‘tarish va bukish.
7. D.h. shuning o‘zi, holatni eslab qolish. Devordan uzoqlashib bosh, gavda,
oyoqlar bilan bir necha harakatlar bajarish; to‘g‘ri qomat holatini qabul qilib,
uning to‘g‘riligini devor oldida tekshirib ko‘rish.
8. D.h. shuning o‘zi, holatni eslab olish. Devordan uzoqlashib, to‘g‘ri holatni
saqlagancha 5—6 daqiqa aylanib yurish; yana devor oldiga borib holatni
tekshirish.
9. Oyna oldida turib, to‘g‘ri qomat holatini qabul qilish. Bosh, gavda,
oyoqlar bilan bir necha harakatlar qilish. Yana to‘g‘ri qomat holatini qabul qilib,
uni oyna oldida tekshirib ko‘rish.
l0. Bir-birining to‘g‘ri turishini tekshirish.
ll. Bir-biriga orqa o‘girib turib, to‘g‘ri qomat holatini qabul qilish
(orqaga aylanib qarab), bir-birining holatini tekshirish.
l2. D.h. gimnastika tayoqchasini orqa umurtqa pog‘onasi bo‘ylab tik ushlab,
tik turish. Belni tayoqcha ensa va umurtqa pog‘onasiga tegadigan qilib
to‘g‘rilash.
l3. Chalqancha yotib, devor oldida tik turgan holatga o‘xshagan holat qabul
qilish va qabul qilingan holatni saqlagan holda qoringa ag‘darilib yotish.
l4. Qomatini to‘g‘ri rostlagancha tegmaslik sharti bilan «quv-
lashmachoq» o‘ynash.
Qayd qilingan mashqlarni bajarishda talabalar bu mashqlarning vazifasi
nimadan iborat ekanligini, albatta, yaxshi anglab yetish- lariga erishish kerak.
Umumrivojlantiruvchi mashqlarni bajarayotib, ayrim mushak guruhlariga
alohida ta’sir qilinganda, rivojlanishdan orqada qolgan mushaklarni
mustahkamlash va qomat nuqsonlarini yo‘qotish imkoni yaratiladi.
To‘g‘ri qomatni shakllantirish uchun mushaklarning taranglik darajasini
boshqara olish va tik turganda, o‘tirganda va yurganda gavda qismlarining
holatini his qilish muhimdir. Faqat gavda qismlarining o‘zaro joylanishini his
qilgandagina to‘g‘ri qaddi- qomatga xos holatni qabul qilishga o‘rganish va
mashq qilish orqali, uni malaka sifatida mustahkamlash mumkin. To‘g‘ri
qomatni his qilish mashqlarigina bu vazifani hal qilish imkonini beradi.
Qomatdagi nuqsonlarni faqat umumrivojlantiruvchi mashqlar yordamida
bartaraf etish mumkin.
Qomat bukchaygan bo‘lsa, diqqatni ko‘proq umurtqa pog‘o- nasining
to‘g‘rilanishiga, yelka kamari mushaklarining mustah- kamlanishi va ularning
statik kuchini rivojlantirishga qaratib, ko‘proq umurtqa pog‘onasi yuqori
qismining harakatchanligini oshirishga yordamlashadigan mashqlarni bajarish
zarur.
Lordoz (kerilgan) qomatda oldinga engashish mashqlari va qorin pressi,
umurtqa-bel mushaklarini mustahkamlash uchun gavda, tos, son bo‘g‘imida
bukish, gavdaning orqa tomonidagi mushaklarini cho‘zish (bu umurtqaning bel
qismida bukilishini kamaytiradi) mashqlarini tavsiya qilamiz.