01
02
03
04
05
Oʼzbekiston Respublikаsi Moliya Vаzirligi huzuridаgi Oʼquv mаrkаzi
Keynschilar pul taklifining YaIMga ta’sirini quyidagi ketma-ketlikda amalga oshadi deb hisoblashadi:
pul taklifining o‘zgarishi foiz stavkasining o‘zgarishiga olib keladi;
foiz stavkasining o‘zgarishi o‘z navbatida, investitsiyalarga bo‘lgan talabning o‘zgartiradi;
investitsiyalarga talab o‘zgarishi yalpi talab (yalpi xarajatlar)ning o‘zgarishiga olib keladi;
yalpi talabning o‘zgarishi ishlab chiqarish hajmiga ( YaIMga) ta’sir etadi.
Oʼzbekiston Respublikаsi Moliya Vаzirligi huzuridаgi Oʼquv mаrkаzi
Iqtisodiy adabiyotda monetar siyosat vositalari, ya’ni instrumentlarini quyidagi ikki guruhga ajratish keng tarqalgan:
Noan’anaviy insturmentlar.
tijorat banklarining kreditlash hajmiga nisbatan limitlar belgilash;
tijorat banklari kreditlari foiz stavkalarining yuqori chegarasini belgilash;
tijorat banklari depozitlari foiz stavkalarining yuqori chegarasini belgilash;
selektiv kreditlash.
Аn’anaviy instrumentlar;
qayta moliyalash siyosati;
majburiy zahira siyosati;
ochiq bozor siyosati;
valyuta siyosati;
depozit siyosati.
Oʼzbekiston Respublikаsi Moliya Vаzirligi huzuridаgi Oʼquv mаrkаzi
Markaziy bank ochiq bozor operatsiyalarini amalga oshirishda REPO operatsiyalaridan keng foydalanadi.
Ikki xil REPO operatsiyasi mavjud:
to‘g‘ri REPO
teskari REPO.
To‘g‘ri REPO deganda, Markaziy bank tomonidan qimmatli qog‘ozlarni qayta sotib olish sharti bilan sotish tushuniladi.
Teskari REPO deganda, Markaziy bank tomonidan qimmatli qog‘ozlarni qayta sotish sharti bilan sotib olish tushuniladi.
Oʼzbekiston Respublikаsi Moliya Vаzirligi huzuridаgi Oʼquv mаrkаzi
Pul - kredit siyosatini amalga oshirishning muhim vositalardan biri - bu, hisob stavkasi siyosatidir.
Agarda hisob stavkasi miqdori yuqori bo‘lsa, unda banklar kamroq kredit olishga, olganlarini esa qaytarib berishga harakat qiladilar, pirovard natijada ortiqcha bank zahiralari qisqaradi, muomaladagi pul miqdori kamayadi.
Ushbu siyosat quyidagi uch xil kreditlash usulidan foydalanilgan holda amalga oshiriladi:
1. Tijorat banklarini Markaziy bank tomonidan, ularning balansidagi trattalarni qayta hisobga olish yo‘li bilan, kreditlash usuli.
2. Tijorat banklarini Markaziy bank tomonidan, ularning balansidagi qimmatli qog‘ozlarni garovga olish yo‘li bilan, kreditlash usuli.
3. Tijorat banklarini Markaziy bank tomonidan to‘g‘ridan - to‘g‘ri kreditlash usuli.
E’tiboringiz uchun raxmat. E’tiboringiz uchun raxmat.
Oʼzbekiston Respublikаsi Moliya Vаzirligi huzuridаgi Oʼquv mаrkаzi
Do'stlaringiz bilan baham: |