Мавзунинг долзарблиги


 Тадкикот куйидаги услуб ва тест машклари ердамида



Download 398,2 Kb.
Pdf ko'rish
bet7/9
Sana26.02.2022
Hajmi398,2 Kb.
#472401
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
yosh basketbolchi kizlarda kuch sifatini ojin mashqlari yordamida rivozhlantirish afzalligi

2.3. Тадкикот куйидаги услуб ва тест машклари ердамида
 утказилади. 

Тадкикотнинг максади еш баскетболчиларда куч сифатини уйин 


машклари ердамида ривожлантириш самарадорлиги илмий-педагогик 
тажриба асосида ургатишдан иборат. 
Максадга эришиш учун куйидаги вазифалар белгилаб олинди: 
1.
Еш баскетболчи кизларда куч сифатини киесий бахолаш. 
2.
Куч сифати крсаткичларини харакатли уйинлар ердамида 
шакллантириш имкониятларини ургатиш. 
3.
Тадкикот ва педагогик тажриба натижалари асосида амалий тавсиялар 
ишлаб чикиш ва еш баскетболчиларни тайерлаш жараенига тадбик 
килиш. 
Тадкикот усуллари: 
Мавзу буйича адабиетлардан белгиланган маълумотларни тахлил 
килиш.
 
Куч сифати тайергарлиги буйича тест машклари.
 
Педагогик тажриба.
 


Суровнома 

Еш баскетболчиларда жисмоний тарбия воситалари укувчиларнинг 


жинсига, ешига,жисмоний тайергарлигини хисобга олган холда аникланади. 
1) Девол олдида кулларга таянган холда,кулларни букиб-езиш (маротаба). 
«аъло» «яхши» «канотлантирарли» 
11 еш 5 4 3 
12 еш 6 5 4 
2) Бош устидан икки кулда,тулдирма тупни (1 кг) отиш,(метр). 
«аъло» «яхши» «канотлантирарли» 
11 еш 12 10-11 7-8 
12 еш 13 11-12 8-9 
3) Оеклар елка кенглигида турган холда,утириб-туришлар (маротаба). 
«аъло» «яхши» «канотлантирарли» 
11 еш 13-15 10-12 8-9 
12 еш 15-18 13-14 10-12 
4) Теннис тупини отиш (метр). 
«аъло» «яхши» «канотлантирарли» 
11 еш 25 20-22 18-20
12 еш 30 20-25 19-21 


Педагогик тажрибанинг мазмуни ва утказиш тартиби: 
Педагогик тажриба 2010 йил 15 сентябрдан 2011 йил 30 апрелгача (8 ой) 
мобайнида утказилди.Тажрибада 6 тадан,умумий 12 та,11 ѐшли (уғил ва киз 
болалар).Назорат гурухида эса 6 тадан,уммий 12 та,12 ѐшли (уғил ва киз 
болалар) иштирок этишди. 
Назорат гурухлаида машғулотлар БУСМ лари учун мулжалланган 
дастурда берилган укув режаси асосида олиб борилди. 
Тажриба гурухидаги болалар ушбу укув режасида курсатилган 
машғулотлар давомида куйидаги махсус танлаб олинган харакатли 
уйинларни мунтазам бажаиб бордилар: 
Бури говда 
Майдон уртасида бир биридан 50,60 см узокликда узунасига паралел 
чизик “гов” тортилади.Говда уйин бошловчи,яъни буи.”Эчкилар” 
майдончанинг бир томонида турадилар.Укитувчи ишорасидан сунг эчкилар 
говдан сакраб нариги томонга утиб кетадилар.Бурилар говдан чикмаган 
холда эчкиларни тутадилар. 
Кулга тушган эчкилар санаб чикилади.Икки еки уч югуришдан сунг 
бурилар роль алмашадилар. 
Варинтига;бурилар говда иккита булиши мумкин,эчкилар сигнал 
берилгунга кадар говдан сакрайдилар,яъни алдамчи ишоралар билан ва 
тутилган эчкилар говда коладилар. 
Хаккалаган кушчалар 
Ер(пол)да айлана чизилади.Айлана марказида уйин бошловчи яъни 
“хакка”. Айлана чизиги атрофида эса уйинчилар,яъни “кушчалар”.Улар 
айлана ичига сакраб кирадилар,айлана буйлаб сакрайдилар ва сакраб 
чикадилар.Хакка 
чумчукларни 
айлана 
ичида 
тутишга 
харакат 
килади.Тутилган уйинчи кйин бошловчи билан жой алмашадилар. 


Варианти:чумчуклар айлана буйлаб сакрамайдилар,балки айлана ичига 
сакраб кириб ва ундан яна сакраб чикадилар,тутилган уйинчи дойра ичида 
колади,уларнинг сони тут еки бештага етганда бошловчи кайтатанланади. 
Сигнални эшит 
Болалар 
биттадан 
катор 
булиб 
юрадилар.Укитувчи 
олдиндан 
шарлашилган курсатиш(байрокчалар) еки эшитиш (хуштак,чапак,ва 
бошкалар) сигналларини беради.Масалан,агар укитувчи яшил байрокчани 
кутарса,укувчилар юрадилар,агар кук байрокчани кутарса, югурадилар, агар 
кизилни кутарса,тухтайдилар.Хато килган укувчи сафнинг охирига бориб 
туради. 
Агар уйинда курсатиш сигналларидан фойдаланилса, уни (Сигналга кара) 
деб аташ лозим. Бундай холда укитувчи майдонча еки залнинг шундай 
жойини танлаш керакки,у барча укувчиларга куриниб турсин. 
Олдиндан шаратлашилган эшитиш ва куриш ишоралари факат юришдан 
югуришга ва югуришдан юришга утиш учунгина эмас,балки укувчилар 
томонидан бошка турли харакатлар куллар,оеклар,гавда билан килинадиган 
харакатлар, икки, бир оекда депсиниш, чуккайишлар, таяниб чуккайишлар, 
таяниб чуккайиш ва бошкаларни бажаришда хам берилади. 
Чизиклар буййлаб сакраш 
Ерда узунлиги 6,8 м,енглиги 40 см булган бешта чизик тортилади. 
Биринчи чизикдан иккинчи чизикгача булган масофа 40 см, иккинчи 
чизикдан учинчисигача булган масофа 60 см, учинчи чизикдан туртинчи 
чизикгача булган масофа 85 см, туртинчи чизикдан бешинчи чизикгача 
булган масофа 115 см. Барча уйинчилар икки,уч жамоага булинадилар.Хар 
бир жамоа шеренгага жйлашиб сафланиб,биринчи чизикдан 3,4 м узокликда 
туради. 
Укитувчининг курсатмаси биноан хар бир жамодан биттадан укувчи
чикади ва биринчи чизик тугрисига жойлашадилар.Дастлабки сигналдаек 


улар иккинчи чизикга сакрайдилар,иккинчи сигналда учинчи чизикга,учинчи 
сигналда туртинчи,туртинчи сигналда бешинчи чизикга сакрайдилар.Кимки 
охирг яъни бешинчи чизикгача сакрай олса “турт очко”, туртинчи чизикгача 
“уч очко”, Учинчи чизикгача сакраса,икки очко,биринчи чизикдан иккинчи 
чизикга сакраса бир очко берилади. 
Шу тарика бошка жамоалар сакрашни бошлайдилар ва сакраб булганлар 
эса шеренгаа сафланиб туради. 
Чавандоз спортчилар 
Девордан 2 м узокликда ва бир биридан 1 м узокликда “огиллар” турибди. 
Уларнинг сони уйинчилар сонидан 2-3 тагача кам булиши керак. Барча 
уйинчилар дойра куриб,марказда ен томон билан турган холда отга таклид 
киладилар. Спорт отларини миниб чикиш ифодаланади. “От юрсин” буйруги 
буйича “отлар” тиззаларини баланд кутариб,уларни тирсакда букилган 
куллар кафтига теккизиб юрадилар “бурилиШ буйруги берилгач,отлар оркага 
кайриладилар ва карама-карши йуналишда харакатни давом эттирадилар.”От 
юрсин” буйруги берилгач,отлар тагин юра бошлайдилар.Уйин шу тарзда 2-3 
маротаба такрорланади.”Огиллар” буйруги буйича барча югуриб белгиланган 
жойларни эгаллашга харакат килади,огилсиз колганлар ютказган 
хисобланади. 
Уйин катнашчилари кайта дойра курадилар,лекин бу сафар марказга 
бошка ен билан турадилар,уйин шу тарика давом этади. 
Чаккон оеклар жамоаси 
Барча уйинчилар икки,уч,турт жамоага булинадилар. Жамоалар уйин 
майдонининг атрофига шундай жойлашишлари керакки,хаммага барча 
майдондаги буладиган харакатлар куринсин (утиргичларга утириш хам 
мумкин). 
Умумий старт чизиги белгиланади.Унга хар бир жамоадан биттадан 


уйинчи келиб туради.Стартда турган хар бир уйинчидан 12-16 кадам 
узокликда дойра чизилади ва унга егоч таекча куйилади. 
Укувчилар укитувчи ишораси билан дойра томон чопадилар,таекчани 
олиб уни уч маротаба ерга уриб ва кайта дойрага куядилар,сунг оркага 
кайтадилар.Биринчи югуриб келган уйинчи уз жамоасига бир очко келтиради 
ва уйин шу тарика давом этади.Жамоада барча уйинчилар кетма-кет навбат 
билан иштирок этишлари шарт. 
Энг куп очко туплаган жамоа ғолиб хисобланади. 
Узокка улоктириш билан вактдан ютиш 
Барча уйинчилар тенг икки жамоага булинадилар.Хар бир жамоа уз 
навбатида икки гурухга буилнадилар. 
Старт чизиғига куйидагича тутилади:унгда;биринчи жамоанинг бир 
гурухи,хар бирининг оралиғи 2-3 м,чапда;ккинчи жамоанинг бир гурухи. 
Уларнинг барчаси югурувчилар. Улардан 2 м ораликда улоктирувчилар 
туради. Бунда бир жамоанинг югурувчилари кетидан иккинчи жамоанинг 
отувчилари жойлашадилар. 
Хар бир улоктирувчидан биттадан оддий резина тулдирма туп еки теннис 
тупи булади. Жамоаларнинг туплари турли рангда булиши лозим. 
Укитувчининг ишорасига кура улоктирувчилар тупни иложи борича 
узокга отишадилар. Югурувчилар туп кетидан югуриб кетадилар ва уз 
жамоаларига тегишли рангдаги тупларни тезда лоиб келиб ва тезда финиш 
чизиғи хисобланган старт чизиғига кайтадилар.Барча фгурувчилар туп билан 
финишга олдин келган жамоа бир очкога эришади. Шундан сунг уйинчилар 
жой алмашадилар ва уйин шу тарика давом этади. 
Куенлар полизда 
Майдончада иккита бирлашган дойра чизилади,бири катта(8,10 
м,диаметрли) полиз,иккинчи кичик дойра эса(2,4 м,диаметрли) коровул 
уйи,унда уйин бошловчи жойлашади.Куенлар катта дойра оркасиа 


турадилар,укитувчи ишорасига кура куенлар дойра ичига жуфт оекларда 
сакрайдилар,майдон буйлаб сакраб юрадилар,ундан жуфт оекларда сакраб 
чикадилар.Коровул полиз буйлаб чопиб юради ва куенларни тутишга харакат 
килади;тутилган куенларни уйига олиб кетади.Уч,турт куен тутилгач,янги 
уйинбошлвчи танланади. 
Лапта 
Майдон шахарга, майдон ва конга (майдон чегарасидан ташкарида) 
булинади.Бир жамоа шахарда (куръа буйича),иккинчиси майдонда 
жойлашадилар.Жамоа сардорлари сайланадилар. Шахарда жойлашган жамоа 
сардори туп узатиш навбатини белгилайди,далада жойлашган жамоанинг 
сардори уз уйинчиларини дала буйлаб жойлаштиради,бир уйинчини эса 
шахарга туп узатгани юборади. 


Укитувчи ишорасига кура уйинчилар узатувчи ташлаган тупни навбатма-
навбат лапта билан уриб кайтарадилар. Тупни ураетган уйинчи тупни кучли 
зарб билан уради,лекин шундай уриш керакки,туп белгиланган майдон ичига 
тушиши керак.Уйинчи тупни ургандан сунг дала оркали конга томон 
югуради ва агар улгурса,кайта изига кайтади. Тупни аник ура 
олмаса,шахарда колиб уз жамоаси уйинчисининг муваффакиятли зарбини 
кутади ва шундагина у билан бирга югуради. 
Агар уйинчилар ерга туширмасдан илиб олишса,унда жамоалар уз жой ва 
ролларини алмаштирадаилар.Агар ушлай олмасалар,тупни тезда илиб 
олишга,ракиб жамоа жамоларидан бирига отиб теккизишга харакат 
киладилар. Тупни ракиб уйинчисига теккизган жамоа тезда даладан шахарга 
чопиб утади,иккинчи жамоа эса тупни тезда эгаллаб олиб,уз навбатида 
югуриб утаетганларга теккизишга шошиладилар.Шахарда кочиб ута 
олган,туткич бермаган жамоа колади. 
Бир уйинчи тупни факат бир маротаба уриш хукукига эга,жамоа сардори 
эса,агар у энг охирида урадиган булса,уч маротаба уради.Шахарнинг у 
четидан бу четига дала чегарасида чопиб утиши керак. 
Уйин 20-30 дакика давом этади.Шахарда энг куп ва далада оз вакт булган 
жамоа ғолиб чикади.Жамоанинг шахарда булиши секундомер еки соат 
буйича кайт этилади. 
Бешликлар хужуми 
Укувчиларни тенг бештадан уч жамоага булиб оламиз ва биринчи жамоа 
баскетбол майдонининг бир кисмига,иккинчи жамоа майдонинг иккинчи 
кисмига,учинчи жамоа эса майдон марказига жойлашадилар. 
Уйин баскетбол койдалари буйича уйналади факат хужумдаги уйинчилар 
тупни бир-бирига ошириб еки олиб юргандан сунг,олти метрли чизик ичига 
кирмаган холда хужум килишлари керак,химоядаги уйинчилар эса олти метр 
чизиғидан чикмаган холда химояланишлари керак. Хужумни майдон 
марказидаги жамоа бошлайди. 


Агар хужум килаетган жамоа саватга тупни туширса,кайта тупни олиб 
майдонинг иккинчи кисмида жойлашган жамоа саватига хужум 
килишади,агар отилган туп тушмаса химоядаги уйинчилар билан жой 
алмашадилар.Саватга туп тушурилган хар бир тупга икки очко 
берилади.Уйин шу тарика давом этади. 
Тупни узат ва утир 
Укувчиларни тенг икки жамоага булинади ва улар майдоннинг 
белгиланган жойларига яъни бир-биридан 5,6 метр узокликда битта катор 
булиб жойлашадилар. Хар бир жамоадан биттадан уйин бошловчи таланади, 
унинг вазифаси уз жамоасига туғри ва аник туп узатиш. 
Уйин бошловчи уз жамоасининг туғрисида 3 м узокликда карама-карши 
туриб туп узатади ва туп кабул килган уйинчи кайта уйин бошловчининг 
узига узатиб жойига утиради,кейинги уйинчи хам шу тарика туп кабул 
килиб,бошловчининг узига кайтаради ва жойига утиради,уйин шу тарика 
даврм этади.Уйинни биринчи туғри бажариб,тугатган жамоа ғолиб 
хисобланади. 



Download 398,2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish