Mavzu: Xromasoma kasalliklarning kelib chiqish sabablari va asoratlari

5. Ona va bolaning bir-biriga mos kelmasligi natijasida kelib chiqadigan kasalliklar. Bu kasalliklar organizmlardagi (ona va boladagi antigenlar ta’sirida) immunologik reaksiyalar natijasida kelib chiqadi.

Jinsiy xromosoma son anomaliyalari. Normada jinsiy xromosomalar ayollarda XX, erkaklarda XY ko‘rinishda bo‘lsa, son anomaliyalarida bu ko‘rsatkichlar o ‘zgaradi. Jinsiy xromosomalar son anomaliyalarida quyidagi kasalliklar yuz beradi: ayollar polisomiyasi, X trisomiya sindromi, Klaynfelter sindromi, ShereshevskiyTemer sindromi, Y-xromosoma yoki disomiya sindromi. Misol sifatida eng ko‘p uchraydigan ayrim kasalliklaming tavsifnomasini berish mumkin.

Autosomalaming son va struktur anomaliyalari ichida Daun sindromi bilan tug‘ilgan bolalar eng ko‘pdir. Hozirda bunday bolalar umumiy patologiyalar bilan tug‘ilganlar orasida 10% ni hosil

qiladi.

Daun kasalligiga uchragan hamma bolalar har xil oilalarda tug‘ilgan bo‘lsa ham, tashqi qiyofasi bir-biriga juda o ‘xshash

bo‘ladi (19-rasmga qarang), ko‘zi qiyshiq kesmali, kichkina,chuchvara quloq, bosh suyaklarining formasi buzilgan, barmoqlari kalta, jim jilog‘ining qiyshayib qolishi, birinchi va ikkinchi oyoq barmoqlari orasidagi masofa kengayishi, kaft terisida ko‘ndalang iz paydo boclishi xarakterlidir. Bunday kasalning tili kattalashgan bo‘lib, katta-katta yorilgansimon izlar paydo bo‘ladi.Bolaning o ‘sishi va harakati rivojlanmaydi, muskullar tonusi pasayib ketadi.

Ko‘pincha neyro-endokrin o ‘zgarishlar vujudga kelgani uchun bolalar semirib ketadilar.

Oligofreniyaning ayrim turlari
Haqiqiy oligofreniya – nasliy bo’ladi va mikrotsefaliyada kam uchraydi. Bosh
suyagining hajmi kichikligidan boshqa, kichik bosh suyagi va normal bo’y orasidagi
disproportsiya, yuzga nisbatan bosh suyagi yaxshi rivojlanmagan bo’ladi, past peshona,
qosh usti yoylar haddan tashqari rivojlangan bo’ladi. Intellektual etishmovchilik idiotiya
yoki og’ir imbetsillikka to’g’ri keladi. Bunga qaramasdan emotsional rivojlangan, o’ta
ishonuvchan, jahldor bo’ladi.