|
| Yakunlash va xulosalash
3.1. Mavzu bo’yicha yakuniy xulosalar chiqaradi.
|
Tinglaydilar
|
|
3.2. Mavzuda qo’yilgan savollar va ularning yoritilganiga o’qituvchi yakun yasaydi (xulosa qiladi) aytilmagan tomonlari ustida ishlash lozimligini aytadi. Guruhlarga o’zaro baholash natijalarini e’lon qiladi. Tavsiya qilingan adabiyotlardan foydalanishni aytadi.
|
Mustaqil ishlash uchun topshiriqni yozib oladi.
|
3.3. Kelgusi mavzuga tayyorgarlik ko’rish uchun vazifa beradi.
|
Tinglaydilar. Yozib oladilar
|
Web sahifalarda animatsiyalar va ularnin
Bizningcha, siz GIF-animatsiyalar, katta hajmli elementlar, ulkan sarlavhalar va juda yorqinranglarda yaratilgan ijod namunalarini ko’p bor ko’rgansiz. Ayniqsa o’larini professional dezayner hisoblovchi va o’z xizmatlarini anchagina katta mablag’ evaziga taklif qiluvchi bu asarlarning mualliflari juda o’ng’aysiz ko’rinishadi. Ularning xatolarini takrorlamang, aqlsiz yoki uquvsiz ko’rinishdan qo’rqmang- oddiylikka intiling.
Kompozitsiyada yaxlitlikka erishishning eng muxim komponenti – bu muvozanatga erishish. Muvozanat – sizning ishingisni ko’rgan kishilarda “bu yerda nimadir yetishmayapti”, degan tuyg’u hosil bo’lmasligining garovi.
Kompozitsiya muvozanatiga nafaqat ob’ektlarning nisbatan bir tekis raqsimlanishi hisobigagina emas, balki ularning o’lchamlari, rangi, yorqinligi, formasi hisobiga ham erishiladi. Masalan, web-sahifaning bir tomonida sizda kattagina matnli blik bo’lsa, u holda ikkinchi tomondan bezak yoki qora fon hisobiga muvozanatga keltirish mumkin.
Muvozanat asosan ikki tipli bo’ladi: rasmiy va norasmiy.
Rasmiy muvozanat kompozitsiyaning optik markazi atrofidagi simmetriyani nazarda tutadi. Rasmiy muvozanatga ko’proq simmetriyaning hisobiga erishiladi.
Rasmiy muvozanat – bu kompozitsiyadagi garmoniyaga erishishning eng oddiy usullaridan biridir. Lekin u simmetriyani nazarda tutadi, simmetriya esa, bu kitobda bir necha bor ta’kidlanganidek, zamonaviy dizaynda deyarli aqqli yechim deb hisoblanilmaydi. Har holda usiz yomon qilgandan ko’ra simmetriya bilan yaxshi qilgan ma’qulroq. Bu haqda xech bo’lmasa shu narsa bildiraki, klassik san’at, ayniqsa klassik arxitektura, o’z asosida rasmiy muvozanat tamoyillariga amal qilib keladi: oltin kesim proportsiyasi, formalarning qat’iyligi, absolyut simmetriya.
Rasmiy muvozanatni quyidagi sifatlar aniq ta’kidlashi mumkin:
konservatizm;
doimiylik;
mustaxkamlik;
munosiblik.
Ammo hozir ikkinchi tip- norasmiy muvozanat ko’proq ishlatiladi. U rasmiy muvozanat kabi aniq tiniq belgilarga ega emas, shuning uchun unga intuitsiya va ta’bga asoslangan holda erishish mumkin.
Norasmiy muvozanatga ko’plab usullar bilan erishish mumkin, lekin ularning mazmuni bitta anchagina sodda fikrga olib keladi: simmetriyadan tashqari hamma narsa mumkin. Yani agar siz web-sahifada yoki reklama varaqchasida yirik figurani joylashtirgan bo’lsangiz va u boshqalardan kuchli darajada ustunlik qilayotgan bo’lsa, boshqa figuralarning ranglarini o’zgartirish hisobiga uning yorqinligini kamaytirish mumkin. Va teskarisi, yirik matnli blok o’lchami bo’yicha ancha kichik, lekin butun figuralar bilan engil muvozanatga kirishadi ( 25-rasm).
|
Norasmiy muvozanatga ko’plab usullar bilan erishish mumkin, lekin ularning mazmuni bitta anchagina sodda fikrga olib keladi: simmetriyadan tashqari hamma narsa mumkin. Yani agar siz web-sahifada yoki reklama varaqchasida yirik figurani joylashtirgan bo’lsangiz va u boshqalardan kuchli darajada ustunlik qilayotgan bo’lsa, boshqa figuralarning ranglarini o’zgartirish hisobiga uning yorqinligini kamaytirish mumkin. Va teskarisi, yirik matnli blok o’lchami bo’yicha ancha kichik, lekin butun figuralar bilan engil muvozanatga kirishadi
|
25-rasm. Yirik matnli blok o’lchami bo’yicha ancha kichik, lekin butun figuralar bilan engil muvozanatga kirishadi.
Norasmiy muvozanatga erishishda eng murakkabi biz shu bobni boshlagan qoidamizni buzmaslik – hammasini oddiy qilish. Variantlarning ko’pligi shunga olib keladiki, biz u yerga ozgina qo’shamiz, bu yerga ozgina qo’shamiz, va natijada zamonaviy dizaynni o’rniga ob’ektlar uyulmasini olamiz.
Kompozitsiyaning yaxlitligi uchun barcha elementlar (iloji boricha) yagona ritmga rioya qilgan holda joylashsin. Ritm – bu kompozitsiyada ob’ektlar bilan bo’sh o’rinlarning yoki ob’ektlar bilan boshqa ob’ektlarning belgilangan tartibiga rioya qilishdir (26-rasm).
COLOMNS inc.
Rasm . 26. Logotip dizaynida ritmdan foydalanish
Aniq bir ritmga erishishga intilishda (axir u ishning umumiy “kayfiyatiga” kuchli ta’sir qiladi) eng oddiy echimdan – oshkora simmetriyadan qochishga harakat qiling.
Kontrast.
Kontrast to’g’risida biz oldin gapirib o’tdik. Kontrast- bu zamonaviy dizaynning asosi. U yoki bu darajadagi professional ishlar yoki kontastga asoslanadi, yoki komponenta sifatida kontrastga ega bo’ladi.
Bir tomondan, kontrast- yaxlitlikning qarama-qarshisi. U bilan kompozitsiyadagi butunlikka erishilmaydi, aksincha, kontrastning maqsadi ob’ektlar o’rtasidagi farqlarni ta’kidlashdir. Lekin bu ikki tushunchalarni bir-biriga qarshi qo’ymaslik va ular o’zaro kelisholmaydi deb o’ylamaslik kerak. Aynan kontrast bilan yaxlitlik o’rtasidagi “oltin oraliq”qa intilish kerak.
Kontrast to’g’risidagi asosiy fikrlar oldinroq aytib o’tildi. Shuning uchun hozir biz oldinroq aytilganlarni kompozitsiyadagi kontastning har biri to’g’risida bir nechta so’z qo’shgan holda jamlaymiz.
O’lcham. Kontrastga erishishning eng yaxshi usullaridan biri – bir xil geometrik figuralar o’lchamlari o’rtasidagi farq. Lekin shuni esda tutish kerak: agar bu farq yetarli darajada katta bo’lmasa, tomoshabin uni dizaynerning ishi deb emas, balki xatolik deb qabul qiladi (27-rasm).
a b
Rasm. 27. Kontrast: a –figuralar orasidagi yetarlicha bo’lmagan farq xatolik singari qabul qilinadi; b – va faqat bu farqni orttirilishi holatni tuzatishi mumkin
Forma. Formani yaxshisi kompositsiyani yaxlitligini ta’kidlash uchun foydalangan ma’qul. Masala shundaki, egri chiziqli va to’g’ri chiziqli figuralar o’zaro oshkora, qo’pol, naturalistik kontrastga egaki, faqaqt ko’pchilik bunda professional ishlarni bajara olmaydi. Agar figuralar bir-birlariga o’xshamasa (masalan, kvadrat va uchburchakdek), u holda ularning birlashtirilishi yakunlanmaganlik tuyg’usini beradi, tomoshabinlarni g’ashini keltiradi (28-rasm).
a b
Rasm . 2.28. Kontrast: a – egrichiziqli va to’g’richiziqli figuralar juda qo’pol kontrast yaratadi; b – bir tipdagi formalar orasidagi farq unchalik sezilarli ifodalanmagan
Rang. Ranglardagi farqlar yordamida to’la kontrastga erishib bo’lmaydi. Lekin u to’ldiruvchi sifatida, “ikkinchi ovoz” uchun juda ajoyib variant.
Shrift. Shriftlar o’z-o’zidan formalarning oshlora kontrastlarini namoyon qiladi. Shuning uchun garnituralar o’rtasidagi ortiqcha oshkora farqlarni qidirish dizayndagi tavtalogiya kabi rolni o’naydi. Ehtiyotkorroq bo’ling!
Do'stlaringiz bilan baham: |
