Mavzu: Urug’lanish. Urug’lanish va urchish bosqichlari. Reja: Reja: Urug’lanish haqida umumiy tushuncha

Har xil organizmlarda jinsiy hujayralarning soni va o’lchami turlicha.Tuxum hujayra bilan urug’ hujayraning uchrash ehtimoli qancha kam bo’lsa, shuncha ko’p jinsiy hujayralar hosil bo’ladi. Baliqlarda urug’lamish suvda kechganligi sababli tuxum hujayrasi yirik va ko’p sonli. Yuksak tuzilgan umurtqlailarda tuxum hujayra soni kam, urug’ hujayralari esa ko’p sonlidir. Sutemizuvchilarda urug’lanish bachadon nayining yuqori qismida sodir bo’ladi. Urug’lanish tuxum hujayraning tuxumdondan chiqishi (ovulyatsiya) vaqtida sodir bo’ladi.

• Har xil organizmlarda jinsiy hujayralarning soni va o’lchami turlicha.Tuxum hujayra bilan urug’ hujayraning uchrash ehtimoli qancha kam bo’lsa, shuncha ko’p jinsiy hujayralar hosil bo’ladi. Baliqlarda urug’lamish suvda kechganligi sababli tuxum hujayrasi yirik va ko’p sonli. Yuksak tuzilgan umurtqlailarda tuxum hujayra soni kam, urug’ hujayralari esa ko’p sonlidir. Sutemizuvchilarda urug’lanish bachadon nayining yuqori qismida sodir bo’ladi. Urug’lanish tuxum hujayraning tuxumdondan chiqishi (ovulyatsiya) vaqtida sodir bo’ladi.

Spermatazoidlar urug’lanish jarayonida quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi: Bo’lajak organizmga otalik genlarini olib kiradi

Tarkibidagi gialuronidaza fermenti yordamida tuxum hujayraga boshchasi va bo’ynini olib kiradi

Tuxum hujayra bo’linishi uchun zarur bo’lgan sentrosomani olib kiradi

• Tashqi urug’lanish Ichki urug’lanish

Urug’lanish xillari

Tashqi urug’lanuvchilar

Tashqi urug’lanuvchilar

Ichki urug’lanuvchilar

Urug’lanishning monospermiya va polispermiya turlari farqlanadi

• Monospermiya bu tuxum hujayraga faqatgina bitta spermatazoid kirib urug’lantiradi.
• Polispermiyada tuxum hujayra ichiga ko’plab spermatazoidlar kiradi, lekin tuxum hujayra bilan faqat bittasigina qo’shiladi. Qolgan spermatazoidlar esa sariqlikning rezorbsiyasida va sariqlik endodermasining hosil bo’lishida qatashadigan merotsit hujayralariga aylanadi.
• Polispermiya teloletsital tuxum hujayra xili uchun xosdir.