Mavzu: “Uchinchi ming yillikning bolasi” dasturidagi o`rta va katta yosh davri tahlili

Foydalanilgan adabiyotlar. 

 

1.  ‘’Maktabgacha yoshdagi bolalar ta`lim - tarbiyasiga  qo’yiladigan davlat talablari”. 

2.  “Uchunchi ming yillikning bolasi” tayanch dasturi.  

3.  Barkamol avlod - O`zbekiston taraqqiyot poydevori. 

 

1. O`RTA GURUH BOLALARINI JISMONAN RIVOJLANTIRISH 

 

Bola  4  yoshdan  oshgach,  uning  jismoniy  o`sishi  yana  birmuncha  jadallashadi.  Chunonchi, 

bolaning bo`yi 4 yoshdan 5 yoshgacha 6-7 smga o`sadi. Bu yoshdagi bola g`oyat serharakat tirishqoq va 

tinib-tinchimas  bo`ladi.  U  ko`p  o`ynaydi,  harakatda  bo`ladi.  U  ishlarda  bajaonidil  ishtirok  etadi.  Bu 

yoshdagi bolalarning sog`lom va erkin o`sishda ularni to`g`ri ovqatlantirish, uxlatish, quvnoq kayfiyatda 

bo`lishini  ta`minlash  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Bolalarning  o`ta  qo`zg`aluvchanligi  ularni  toliqishga 

olib  kelsa  kamharakatlik  jismoniy  rivojlanishini  susaytiradi.  Shuning  uchun  ham  ota-ona  hamda 

mutasaddi kishilar bolalarning harakati va hordig`I me`yorida bo`lishiga alohida e`tibor qilishlari zarur.  

Bolalarning jismoniy rivojlanishida o`yin alohida ahamiyat kasb etadi.  

Bolalarni  jismoniy  mashqlarni  bajarishga  o`rgatish.  Bolalarni  tovonda,  oyoq  uchida,  mayda  va 

katta qadamda yurish, yurishdan yugirishga o`tish, oyoq tovonida va oyoq uchida yurishga o`rgatish.  

Bolalarni 40-60 metr masofaga to`xtamasda yugirishga, 20-25 metr masofani tez yugurib o`tishga 

o`rgatish. 

Bir  joyda  turib  20-25  marta  sakrab,  balandligi  20-25  sm  bo`lgan  buyum  (to`siq)  lardan,  oralig`I 

40-50 sm bo`lgan chiziqlardan sakrab o`tish mashqlarini bajarishga o`rgatish.  

To`p  va  chambarakni  dumalatish,  ularni  yuqoriga  irg`itib  ulib  olish,  o`zaro  bir-biriga  irg`itishga 

o`rgatish. 

Qo`l va yelkani rivojlantiruvchi mashqlarni o`rgatish, jumladan qo`llarni tirsakdan bukib aylanma 

harakat  qilishga    kursiga  tayangan  holda  mashqlar  bajarishga  o`rgatish,  oyoqlarni  rivojlantiruvchi 

mashqlarni o`rgatish. Buyumlarni oyoq kaftlari bilan bir joydan  boshqa joyga olish mashqlarini bajarish.  

---

Gavdani  rivojlantiruvchi mashqlarni o`rgatish. Jumladan,  tayanib o`tirgan holda oyoqlarni bukib 

ko`tarish, oyoqlarni chalishtirib  o`tirib turish,  tizzada turib  belni harakatlantirish mashqlarini  bajarishga 

o`rgatish.  

Jismoniy  mashqlarni    bajarishga  bolalarning  jinsiga  hos  hususiyatlarni  inobatga  olinishi  lozim. 

O`g`il bolalar uloqtirish, dumalatish kabi bevosita jismoniy kuch talab  etiladigan mashqlarni bajarsalar, 

qiz bolalar chaqqonlikni,  epchillikni rivojlantiradigan mashqlar bilan shug`ullanishlari zarur. 

Bolalarni  jismoniy  rivojlantirish  maqsadida  quyidagi  harakatli  o`yinlar  tavsiya  etiladi:    “Do`ppi 

tashlar”,  “Bog`bon”,  “Uchdi,uchdi,  sakradi”,  “Oq  terakmi,  ko`k  terak”,  “Qushim  boshi”,    “Qopqon”, 

“Do`ngdan-do`ngga”,  “Xo`roz”,  “Qo`chqor”,  “Tramvay”,  “Daladagi  qo`zichoq”,  “Quyoncha  hamon 

o`tiribdi”, “Tulki tovuqxonada”, “G`ozlar-g`ozlar”, “Ot o`yini”, “Arg`imchoq o`yinlar”.