Mavzu Turizm sohasini rivojlantirishda klastеrli mеxanizmdan foydalanish ahamiyati va mohiyati

Mavzu 3. Turizm sohasini rivojlantirishda klastеrli mеxanizmdan foydalanish ahamiyati va mohiyati.

Reja:

• O’zbеkistonda turizm sohasini rivojlantirishning dolzarb masalalari.
• Turizm sohasini komplеks tarzda rivojlantirish zarurati.
• Turizm sohasini rivojlantirishda klastеrli mеxanizmdan foydalanish ahamiyati.
• Turizm sohasida klastеrli yondashuvning mohiyati.

Klasterning kamchilik jihatlari

Klasterning kamchilik jihatlari

Klasterlarning shubhasiz afzalliklari bilan bir qatorda ularning zaifliklarini ham aytib o'tish kerak:

- klasterni haddan tashqari “brendlash", agar "klaster" tushunchasi avtomatik ravishda yuqori raqobatbardoshlik bilan bog'liq bo'lsa; bu hududlarni ilgari surish va investorlarni jalb qilish uchun faol foydalaniladi. Bu Porter kontseptsiyasining postulatiga asoslanadi: agar mintaqada klaster mavjud bo'lsa, unda mintaqa albatta raqobatbardosh bo'lib, bu haqiqatda har doim ham to'g'ri kelavermaydi. Masalan, 1994 yilda Portugaliyada shunday turdagi 33 klaster aniqlandi.

Bir necha yil o'tgach, bu aniq bo'ldiki bu davlat klaster siyosatining past samaradorligi bilan bog'liq, tanlangan klasterlar dastlab raqobatdosh emasligi, yoki umuman aloqasi bo'lmagan firmalarning klaster tarkibida bo'lganligi malum bo’ldi. Shunday qilib, klasterlarni «brendingi» davlat xarajatlarining asossiz sarflanishiga olib kelishi va potentsial xususiy investorlarni chalg'itishi mumkin;

Bir necha yil o'tgach, bu aniq bo'ldiki bu davlat klaster siyosatining past samaradorligi bilan bog'liq, tanlangan klasterlar dastlab raqobatdosh emasligi, yoki umuman aloqasi bo'lmagan firmalarning klaster tarkibida bo'lganligi malum bo’ldi. Shunday qilib, klasterlarni «brendingi» davlat xarajatlarining asossiz sarflanishiga olib kelishi va potentsial xususiy investorlarni chalg'itishi mumkin;

• klaster ichida ishlab chiqarishni ixtisoslashtirilishi mintaqa iqtisodiyotini diversifikatsiyalashning pasayishiga olib keladi va bu uning barqarorligini buzadi;
• ehtimollik sifatida blokcheyn kompaniyalarning ta'siri, yagona kompaniyalar klasterli kompaniyalarga qaraganda ko'proq raqobatdosh bo'lishlari;