Mavzu tо‘lov balansi


 О‘zbekistonda tо‘lov balansi



Download 210,17 Kb.
Pdf ko'rish
bet15/18
Sana13.01.2022
Hajmi210,17 Kb.
#355929
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
3-mavzu

3.7. О‘zbekistonda tо‘lov balansi 

Kichik davlat gipotezasidan foydalanilganda, chet el valyutasidagi import narxi jahon 

bozorida  aniqlanadi  va  о‘sha  davlatning  boshqaruv  organi  tomonidan  boshqarilmasligi 

nazarda tutiladi. Bu holda import hajmi ichki talab bilan importga bо‘lgan talab quyidagi 

formula kо‘rinishida aniqlanadi: 

Py

Pm



,

Py

Yd



Pm

M

 (1) 



(+)  (-) 

bu yerda: 

M – importning qiymati; 

Pm – eksportning milliy valyutadagi narxi; 

Yd – ichki daromad (yoki ichki talab); 

P



– ichki narxlar darajasi. 

Import  hajmi  haqiqiy  daromad  yoki  haqiqiy  ichki  xarajatlar  oshganda  о‘sishi 

mumkin.  Narxlarning  raqobatbardoshlik  о‘zgaruvchanligi  ularning  nisbatan  о‘zgarishiga 

import  hajmining  reaksiyasini,  chunonchi  mos  valyutalarda  ichki  va  tashqi  narxlarning 

harakatini, shuningdek, almashish kursini aks ettiradi. Davlat  ichida ishlab chiqariladigan 

tovarlar narxi import qilinadigan tovarlar narxiga nisbatan past bо‘lganida import tovarlar 




о‘rnini  shu  davlatda  ishlab  chiqarilgan  tovarlar  egallashi  tendensiyasi  kuzatiladi.  Nisbiy 

narxlarning о‘zgaruvchanligi manfiy ma’no kasb etadi. 

Importga bо‘lgan talabning kenglik shakli turli tovarlarda turlicha bо‘lishi mumkin. 

Shuning  uchun  ham  importni  mayda  kategoriyalarga  ajratadi:  kapital,  tayyor  va  yarim 

tayyor  mahsulotlar  prognoz  qilinadigan  kо‘rsatkichlarni  masshtablar  о‘zgaruvchanligi 

ishonchliligini  oshiradi.  Bundan  kelib  chiqqan  holda  kapital  tovarlar  importi  uni  amalga 

oshiradigan kapital qо‘yilmalarga, iste’mol tovarlar importini esa shaxsiy iste’molga bog‘liq 

ekanligini kutish mumkin. Bundan tashqari, import bilan raqobatlashuvchi mamlakatlarda 

ishlab  chiqilgan  tovarlarning  narxlar  indeksi  importning  turli  kategoriyalari  bо‘yicha 

о‘zgarishi mumkin. 

Importga bо‘lgan talabga daromad va nisbiy narxlardan tashqari boshqa omillar ham 

ta’sir kо‘rsatishi mumkin. Kreditning mavjudligi bevosita import kreditlar taklif qilinganda 

importga ta’sir qiladi. Shuningdek, ichki xarajatlar darajasiga ta’sir etuvchi boshqa kreditlar 

orqali  bilvosita  ta’sir  etadi.  Miqdoriy  chegarali  va  import  takliflarining  yuqori  bо‘lishi 

importga  bо‘lgan  talabni  cheklaydi.  Prognozlashtirishda  shu  cheklovchi  omillarning 

mumkin bо‘lgan о‘zgarishini hisobga olish kerak. Yana bitta normativ cheklashning о‘ziga 

va uning amalda funksiya qilishga ta’sir qiluvchi asosiy  omil bо‘lib chet el  valyutasining 

yо‘qligi xizmat qilishi mumkin. 

 


Download 210,17 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish