Mavzu: Titrimetrik taxlil. Titrimetrik tahlil tasnifi. Kislota-asos usuli

Kislota – asos titrlash egriligi- eritma pH ni (ordinata) qo‘shilayotgan titrant hajmiga (abssissa) bog‘liqligi bo‘lib, u ikkita savolga javob beradi: 1. Moddani titrimetrik taxlil usulida aniqlash mumkin yoki mumkin emasligi. 2. Agar mumkin bo‘lsa, ekvivalent nuqtani aniqlash uchun qaysi indikatorni qo‘llash mumkinligi. Titrlash egriligini chiqarish uchun titrlanuvchi eritma pH ni, kislota va asoslarni dissotsiatsiya doimiysidan keltirib chiqarilgan formulalardan foydalaniladi. Hisoblashlarni soddalashtirish uchun eritmalarning konsentratsiyalari o‘zaro teng 0,1N va titrlash oxirigacha xajm doimiy 20,00 ml deb qabul qilamiz. Bunda maksimum 0,3 pH (lg2) xatolik yo‘l qo‘yilib, uni e’tiborga olmaslik mumkin.

Texnik tarozida tortib olingan 1,26 g kislota analitik tarozida aniq tortilib, miqdoran 200 sm3 xajmli o‘lchov kolbasiga o‘tkaziladi. Tortim oz miqdordagi suv bilan eritilib, so‘ng suvning hajmi o‘lchov kolbasining belgisigacha etkaziladi. Ko‘pincha aniq konsentratsiyali eritmalar tayyorlash uchun fiksonallardan foydalaniladi. Fiksonal – moddaning miqdori aniq bo‘lgan kavsharlangan ampuladan iborat. Ampuladagi modda 1 litrli o‘lchov kolbasiga miqdoran o‘tkazilib, eritilsa fiksonal etiketkasida ko‘rsatilgan konsentratsiyali eritmalar hosil bo‘ladi. Standart modda talablariga javob bermaydigan moddalardan ishchi eritmalar tayyorlanganda ulardan avval taxminiy konsentratsiyali eritmalar tayyorlanib, standart eritma bo‘yicha konsentratsiyasi aniqlanadi.