Mavzu: Tibbiyotda ahamiyatga EGA bo’lgan xashorotlar: chivinlar,pashshalar iskaptopar. Zaharli hayvonlar

Uy pashshasi, uy chivini  (Musca domestica) ikki qanotlilar turkumi haqiqiy pashshalar oilasiga mansub hasharot turi. Kattaligi 5–9 mm, keng tarqalgan sinantrop tur. Faqat odam yashaydigan joylarda uchraydi. Bir yilda 9 tagacha, jan.da 15 tagacha nayeli rivojlanadi. Urgʻochisi 2 oy yashab, 600 dan 2000 tagacha tuxum qoʻyadi. Hayot sikli (tuxumdan voyaga yetgan davrigacha) harorat va boshqa omillarga qarab 10 sutkadan 45 sutkagacha davom etadi. Qurtlari organik chirindilarda 10—45 kun davomida rivojlanadi. Uy pashshasi har xil oʻtkir ichak kasalliklari (ichterlama, ichburugʻ, vabo va gelmintlar tuxumlari)ni tarqatadi

Volfart pashshasi (Wohlfartia magnifica) — taxin pashshalar oilasiga kiradigan hasharot. Tanasi och kulrang , ustida qora dogʻlari bor, uz. 9— 13 mm. Jan. Yevropa, Shim. Afrika, Markaziy Osiyoda tarqalgan. Qanot chiqargani oʻtloqlar va yaylovlardagi oʻsimliklar gulida koʻp uchraydi. V. p. urchish vaktida hayvonlar yashaydigan joylarga kelib, yetilgan (uz. 1 mm cha) lichinkalarini (120—160 tadantanasidagi yarachaqalarga, shuningdek koʻz, burun, ogʻiz shilimshiq pardalariga, quloq supralariga tashlab ketadi.) hayvon

Lichinkalarining yaralarda yashash davri 2,5—3 kun. V.p. yiliga.6 marta boʻgʻin berishi mumkin. V.p. lichinkalari odamlarga ham tushishi mumkin. Ular odamning yara joyiga, teri burmalari yoki koʻz va burniga tushganda toʻqimalarni yeb, tuzalishi qiyin yaralar paydo qiladi.

Kurash choralari: lichinkalar yaradan pinset bilan terib tashlanadi, yara xlorformli suv, xlorofos eritmasi bilan yuviladi. Uy hayvonlari yarasidagi lichinkalar qirtishlab olinadi, yara lizol, volfartol, yodoform, kseroform, kreolin bilan yuviladi.