|
Mustaqil ta’lim rejasiga muvofiq o‘qituvchi talabaga nazorat topshiriqlarini bosqichli ravishda berib bormog‘i, bunda birdaniga murakkab topshiriqni emas, talabani o‘zlashtirish darajasiga muvofiq osondan murakkabga tomon borish prinsipida amalga oshmog‘i lozim. Bu erda oddiy arifmetikaga amal qilgan holda, ya’ni, «o‘rta», «yaxshi» va «a’lo» o‘zlashtiruvchilarni mikroguruhlarga to‘g‘ri taqsimlab, topshiriqlarni asta-sekin murakkablashtirib an’anaviy metodlardan interfaol metodlarga o‘tish tartibida o‘zlashtirish sur’atini ko‘tarish talab etiladi. Talabadagi mustaqil fikr dastlab mikroguruh doirasida shakllanib, so‘ng jamoa hukmiga havola etiladi
Xulosa
Talabaga bo‘lajak mutaxssis sifatida erkin fikrlash, kasbiy o‘z-o‘zini tarbyalashi asosida ijtimoiy faol malakali raqobatbardosh kadrlar tayyorlashga qaratilgan. Ta’lim sifatini boshqarish asosan informatsion texnologiyalar asosida o‘qitish jarayonini tashkil etish va samarali pedagogik faoliyat uchun sharoitlar yaratishga yo‘naltirish kerak Informatsion texnologiyalarni qo‘llash sharoitida o‘qituvchi faoliyati o‘zgaradi. Bu esa o‘qituvchining yangi pedagogik muhitda yangi o‘qitish vositalarini qo‘llab, o‘quvchilarga tayyor bilimlarni berish emas, balki ularga yangi bilimlarni mustaqil izlash va topish ko‘nikmalarini shakllantirishdan iboratdir. Kompyuter texnikasining qo‘llanilishi an’anaviy o‘qitish falsafasini o‘zgartiradi, ya’ni o‘quv jarayonida 3 chi ishtirokchi, kompyuter ishtirok etadi. An’anaviy o‘qitish texnologiyasiga o‘rgangan pedagoglar kompyuterli o‘qitishning ahamiyati va afzalliklarini ham sezmayaptilar. Ular uchun ta’lim jarayonida kompyuterlar paydo bo‘lishi qiyinchilik tug‘dirayapti. SHuning uchun ham kompyuterli o‘qitish texnologiyalarini .o‘llash uchun birinchi navbatda pedagog o‘.ituvchilarning kompyuter bilan ishlash malakalarini oshirish, ularda informatsion madaniyatni shakllantirishni talab etadi. texnologiyalarini qo‘llash uchun birinchi navbatda pedagog o‘qituvchilarning kompyuter bilan ishlash malakalarini oshirish, ularda informatsion madaniyatni shakllantirishni talab etadi. Demak, zamonaviy informatsion va o‘.itish texnologiyalari birgalikda .o‘llanilganda ta’lim samaradorligini oshirishga maksimal erishish mumkin. SHu o‘rinda shuni ta’kidlash joizki zamonaviy ta’lim sharoitida elektron ta’lim resurslaridan foydalanish muhim a.amiyatga ega.
Bunday vaziyat o‘z vaqtini to‘g‘ri taqsimlay olmagan, har bir daqiqasining qadriga etmagan talabalardagina sodir bo‘ladi. SHunga ko‘ra, mustaqil ishlashda kun tartibiga qat’iy rioya qilgan holda ish boshlash to‘g‘ri va maqsadga muvofiqdir. Kun tartibini maqsadga muvofiq tarzda tuzish uchun quyidagicha ish yuritish kerak.: Bir sutkani bir qancha zaruriy ulushlarga bo‘lish kerak: bunga ishlash, ovqatlanish, badan tarbiyasi, dam olish, hordiq chiqarish, xo‘jalik ishlari va shu kabilar kiradi. Kun tartibi tuzishdan maqsad har bir talabaning ma’lum tartibda ish KASBIY TA’LIM METODIKASI 259 olib borishiga, xech narsani esdan chiqarmay, hamma narsaga vaqt ajratish, har bir ishni o‘z muddatida bajarishga o‘rgatishdan iboratdir. Kun tartibini har bir kishi o‘zining shaxsiy fiziologik imkoniyatlarigagina emas, balki umuminsoniy qonunqoidalarga qarab ham tuzish mumkin. Kun tartibini tuzishda uxlash (sutkasiga 7-8 soat), muntazam ovqatlanish (uch-to‘rt marta), dam olish (faol va sust) uchun etarli vaqt ajratish zarur. Salomatlikni yaxshilab borish maqsadida har kuni jismoniy mashqlar va badan tarbiyasiga rioya qilib, organizmni chiniqtirish uchun ham vaqt ajratish tavsiya etiladi. Ko‘pchilik talabalar o‘z imkoniyatlariga ortiqcha baho berib yuborishlari natijasida ma’lum zo‘riqishlarga uchrashi mumkin. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki ertalab nonushta qilmay kelgan talabalar ko‘p hatoliklarga yo‘l qo‘yadilar, to‘yib uxlamagan talabalarda tezkorlik etishmasligini kuzatishimiz mumkin. Agar miyaga dam berilmay, yuklama bilan ishlayverilsa, asab xujayralariga va butun asab tizimiga zo‘riqish bo‘lishi mumkin. Bunday sharoitlarda har qanday ish faoliyati to‘xtalib dam olish maqsadga muvofiqdir. Teatr, kino, she’rxonlik, kitob mutaaolasi, istirohat bog‘larida sayr qilish, tabiat manzaralaridan bahra olish, sayrlarda bo‘lish – bularning hammasi unumli mehnat qilishda ajoyib yordam beruvchi omillardir. Ma’lum bir soatda uyqudan turish, ovqatlanish (bir sutkada kamida uch marta) va uyquga yotish kun tartibining asosini tashkil etadi. Kun tartibini belgilashda vaqt me’yorini rejalashtirish o‘quv mashg‘ulotlari jadvali, o‘quv dasturi va darsdan tashqari mashg‘ulotlar jadvaliga asoslanib tuziladi. Binobarin, ana shu xujjatlar bilan tanishish mustaqil ishlashni tashkil etishning asosi va birinchi shartidir. Bu xujjatlarni o‘rganib chiqqach, birinchi galda ovqatlanish va uxlash vaqtini belgilab olish zarur. Oliy o‘quv yurti talabalari 7-8 soat uxlashi, ularning faoliyati davomida etarli darajada ishlashlari uchun kifoya qiladi. Uxlaydigan xonaning havosi hamma vaqt toza bo‘lishi lozim. YOz paytida derazalarni ochib qo‘yib uxlash yoki ochiq havoda yotishi maqsadga muvofiqdir. Uxlaydigan uyning harorati 15-20 daraja atrofida bo‘lishi mumkin. Ovqatlanishda ham ma’lum bir tartibga rioya qilish lozim. Aqliy mehnat bilan band bo‘linganda ovqatga tuxum, pishloq, qand, sut va tarkibida fosfor moddasi bo‘lgan boshqa oziq-ovqat mahsulotlarini ko‘paytirgan ma’qul. Kuniga to‘rt marta ovqatlanganda umumiy mezonning 25-30 foizi nonushta, 10-15 foizi choshgoxda, 40-50 foizi tushlikda va 15-20 foizi kechki ovqat paytida iste’mol qilgan ma’qul. Har bir talaba o‘zining ish rejasiga ega bo‘lishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |
