Мавзу: “Teatr tarixi” kursiga kirish

 
245 
«tanishuv,  olishuvlar»  orqali  bir-birini  topadi  va  baxtli  nikohga  erishadi,  Bianka 
esa Luchensioga turmushga chiqadi. 
«Yozgi  tundagi  tush»  asarini  Shekspir  komediyalari  orasida  eng  shoirona 
komediya  deyish  mumkin.  Unda  nafis  lirizm,  sehrli  fantastika,  dag'al  kulguli 
turmush  lavhalari  ajib  bir  uyg'unlikda  namoyon  bo'lgan.  Asar  voqeasi  graf 
Tezeyning  to'yida  ko'rsatilishi  lozim  bo'lgan  tomoshaning  mashqi  tarzida  tasnif 
etilgan.  Germiyaning  otasi  uni  Demetriyga  turmushga  bermoqchi,  qizi  esa 
Lizandrni  sevadi.  Ikki  yosh  otalar  tazyiqidan  qochib,  o'rmon  quchog'idan  panoh 
topadilar.  Oxiri  Lizandr  va  Germiya  Yelena  va  Demetriy  bir-birilarining  visoliga 
erishadilar. 
Shekspir  ijodining  ikkinchi  bosqichida  inson  tabiatining  go'zalligi  va 
komilligini  madh  etuvchi  komediyalar,  odil  saltanat  tarzini  tasdiq  etuvchi 
solnomalar  o'rnini  dard-alam,  qahr-g'azabga  to'la  tragediyalar  egallaydi,  ularda 
gumanistlar ezgu niyatlarining sarob bo'lib chiqishi, qabihona xudbmlik tantanasi, 
«zamonlar rishtalarining uzilishi» o'z ifodasini topdi. 
Shekspir  ijodining  birinchi  bosqichida  yaratilgan  «Romeo  va  Julyetta» 
tragediyasida  feodal  adovat  o'rta  asr  bid'ati  Uyg'onish  davrining  serzavq  yoshlari 
olamiga qarama-qarshi qo'yildi. Romeo va Julyettalarning oilalari — Mantekki va 
Kapulettilar  shunday  murosasiz  raqiblarki,  dushmanlik  hissi  keksalaradan 
yoshlarga  ham  ko'chgan  edi:  Kapulettining  jiyani  Tibalt  Romeoning  do'sti 
Merkutsioni  olishuvda  qilich  bilan  halok  etadi,  so'ng  Romeo  Tibaltni  o'ldiradi. 
Romeo  Veronadan  badarg'a  qilinadi.  Julyetta  cherkovda  rohib  Lavrentiy 
homiyligida Romeo bilan nikohlangan bo'lsa-da, lekin vaziyatdan foydalanib, ota-
onasi uni Bekning qarindoshlaridan Parisga turmushga berib yuborishlari mumkin 
edi.  Ruhoniyning  maslahatiga  ko'ra  Julyetta  42  soat  uxlatuvchi  dori  ichadi,  toki, 
o'lik  deb  sag'anaga  ko'milgach,  uyg'onish  soatida  Romeo  yetib  kelishi  kerak. 
Julyettaning  o'limidan  xabar  topgan  Romeo  sag'anaga  o'zi  yetib  keladi, Julyettani 
o'lik deb bilib, zahar ichadi. Julyetta uyg'onadi, Romeoning o'lik jasadini ko'rgach, 
uning yonidan pichog'ini olib, o'zini o'zi nobud qiladi. 

---