Мавзу: Ташкилотлар ва уларни бошқариш

Бошқаришнинг ташкилий тузилиши элементлари

• Бошқаришнинг ташкилий тузилиши қуйдаги элементлардан ташкил топади
• - бошқариш звенолари (бўғинлари)
• - бошқарув поғоналари
• - бошқарув ходимлари ва бўғинлари орасидаги боғланишлар
• - бевосита ходимлар ўртасидаги муносабатлар
• - горизонтал ва вертикал аълоқалар
• Бошқаришнинг ташкилий тузилиши, унинг расмий ва норасмий томонларини бирга олиб бориш билан хусусиятланади
• Бошқаришнинг расмий ташкилий тузилиши деганда юқори ташкилот ёки давлатнинг тегишли идоралари томонидан тасдиқланган ва хуқуқий кучга эга бўлган ташкилий тузилишлар тушунилади.
• Бошқаришнинг норасмий тузилиши ташкилотда ишловчи жамоа аъзоларининг ўзаро муносабатлари асосида шаклланади (улар қарашларининг бирлиги ва қарама-қаршилиги, манфаатлари дунё қараши мойиллиги ва бошқалар)

Бошқарув бўғинлари

• Бошқарув звеноси - бу алохида олинган бўғин бўлиб маълум бошқарув фаолиятини амалга оширади (ходим ёки бўлим томонидан)
• Бошқарув поғонаси – бу бир звенонинг (ходимнинг) бошқасига бўйсуниш кетма-кетлигидир
• Бошқарув звенолари ва ходимлари орасидаги боғланишлар горигонтал ва вертикал бўлади
• Горизонтал - бир бошқариш поғонасидаги тенг хуқуқли звеноларнинг (ходимларини) муносабатлари
• Вертикал – бошқарув поғоналарида раҳбар ва бўйсунувчи звено (ходим) лар орасидаги муносабатлардир

Бошқарув ташкилий тузилишларининг шаклланиш тамойиллари ва уларга қўйиладиган талаблар

• Бошқаришнинг ташкилий тузилишлари мақсадларига эришишда барча ресурслардан самарали фойдаланишни боғланишларнинг оқилона ташкил этилишини фаолиятларининг қайтарилмаслигини паралел бажарилмаслигини таъмиллаши лозим:
• Бошқаришнинг ташкилий тузилишларини шакллантиришда қуйдаги тамойилларга таяниш лозим:
• Шахсий жавобгарлик ва фармойишнинг ягоналиги.
• Функционал ва чизиқли рахбарлик
• Назоратни оқилона ташкил этиш
• Аниқ функционал чегараланишни таъмиллаш
• Хар бир мансабдор шахс ва бошқарув звеносининг хуқуқ, бурч ва жавобгарлигининг муқобиллигини таъмиллаш
• Тежамлилик ва мослашувчанликни таъмиллаш