Temirbeton tо‘sinli kо‘priklar XIX asr oxirida paydo bо‘ldi. Dastlab ularning oraliq qurilmalari Mone armaturasi ishlatilgan, oraliq 6 m gacha bо‘lgan yassi plitalar shakli, keyin Gennebin armaturasi ishlatilgan, oralig‘i 15 m gacha bо‘lgan qovurg‘ali plitalar yoki tо‘sinlar kо‘rinishida bо‘lgan. Tez orada kо‘priklarda qirqimsiz temirbeton tо‘sinlar ishlatila boshlandi. Bu 40 m gacha oraliqlarni yopish imkonini berdi. XX asrning boshida temirbeton kо‘priklarning keying rivojlanishi konsol sistemalar va parrak fermalar ishlatilishi bilan bog‘liq. Shuningdek, ramali sistemali kо‘priklar ham keng tarqaldi.
Temirbeton tо‘sinli kо‘priklar XIX asr oxirida paydo bо‘ldi. Dastlab ularning oraliq qurilmalari Mone armaturasi ishlatilgan, oraliq 6 m gacha bо‘lgan yassi plitalar shakli, keyin Gennebin armaturasi ishlatilgan, oralig‘i 15 m gacha bо‘lgan qovurg‘ali plitalar yoki tо‘sinlar kо‘rinishida bо‘lgan. Tez orada kо‘priklarda qirqimsiz temirbeton tо‘sinlar ishlatila boshlandi. Bu 40 m gacha oraliqlarni yopish imkonini berdi. XX asrning boshida temirbeton kо‘priklarning keying rivojlanishi konsol sistemalar va parrak fermalar ishlatilishi bilan bog‘liq. Shuningdek, ramali sistemali kо‘priklar ham keng tarqaldi.
3.1-rasm. Monening kо‘prik sistemasi.
XX asr boshida Rossiyada umuman temirbeton kо‘priklar va xususan kо‘priklar xorij tajribasi va mamlakatga oid amaliyotning ta’sirida rivojlandi. Professor N. A.belelyuboskiy temirbeton va plitalar, tо‘sinlar, arkalar va oralig‘i 17m bо‘lgan kо‘prikning ishlashini tadqiq qilgan bо‘yicha 1886-1891 yillarda keng kо‘lamda tajribalar olib bordi va og‘ir yuklamalar ta’siri ostida temirbeton konstruksiyalar muvofiqiyatli ishlashini isbotladi. Temirbeton kо‘priklarning keng qо‘llanishi Rossiyada 1908 yilda har xil sistemali temirbeton konstruksiyalarni loyihalash bо‘yicha birinchi tehnik shartlar va meyyorlar nashr qilingandan keyin boshlandi. Birinchi jahon urushidan avval qovurg‘ali konstruksiyali qirqma, qirqimsiz va ramali kо‘priklar juda kо‘p qurilgan edi.
XX asr boshida Rossiyada umuman temirbeton kо‘priklar va xususan kо‘priklar xorij tajribasi va mamlakatga oid amaliyotning ta’sirida rivojlandi. Professor N. A.belelyuboskiy temirbeton va plitalar, tо‘sinlar, arkalar va oralig‘i 17m bо‘lgan kо‘prikning ishlashini tadqiq qilgan bо‘yicha 1886-1891 yillarda keng kо‘lamda tajribalar olib bordi va og‘ir yuklamalar ta’siri ostida temirbeton konstruksiyalar muvofiqiyatli ishlashini isbotladi. Temirbeton kо‘priklarning keng qо‘llanishi Rossiyada 1908 yilda har xil sistemali temirbeton konstruksiyalarni loyihalash bо‘yicha birinchi tehnik shartlar va meyyorlar nashr qilingandan keyin boshlandi. Birinchi jahon urushidan avval qovurg‘ali konstruksiyali qirqma, qirqimsiz va ramali kо‘priklar juda kо‘p qurilgan edi.