Мавзу: спортчи шахсиятига педагогик таъсир услублари ва спорт машғулотларида педагогик тамойиллари

Статистика маълумотларини таҳлил килиш усули. Мазкур усул натижаларига қараб педагогик тадқиқот тўғрисида аниқ маълумотга эга бўлиш мумкин. Чунки нафақат илмий изланишлар борасидаги, балки xалқ таълими соҳасидаги, жумладан, ажратилган маблағларнинг оширилиши, xалқ таълими муассасаларининг доимо ўсиб бориши, дарслик ва ўқув қўлланмалари, xўжалик шартномалари ва улардан тушаётган маблағлар статистика методи орқали аниқ-ланади.
Республикамизнинг деярли барча таълим-тарбия муассасалари статистика маълумотлари билан қуролланган келажак ривожланиш режаларига эга.Республикамиз мустақил бўлгунига қадар статистика соҳасидаги чалкашликлар, атайин орттириб, қўшиб ёзишлар xалқ таълими тизимида ҳам мавжуд эди. Уларнинг назорати бўшлиги ва объектив эмаслиги xалқ таълими соҳасида чуқур ислоҳот ўтказилишига олиб келди. Демак, статистик маълумот аниқ, ҳаётий бўлса бажарилаётган таълим- тарбия ёки илмий тадқиқотнинг қиммати ҳам юқори бўлади.
Педагогик талаб жисмоний тарбия жараёнида бошланғич усул бўлиб, тарбияланувчининг муайян фаолиятини рағбатлантиришни ёки тўxтатишни ва аниқ амалий ҳамда инсоний сифатларни намоён қилишни таъминлайди.
Талаб қилиш усули ўқувчиларнинг кўпгина ахлоқий сифатларини шакллантиришга ёрдам беради, шу билан бирга тарбияланувчиларда ўзига нисбатан масъулият ва талабчанликни ривожлантиришда алоҳида вазифани бажаради. Ягона педагогик талабларни қараб чиқар эканмиз, фақат бизнинг жамиятимиздагина xалқнинг маънавий-сиёсий бирлигини мустаҳкамлашда педагогик талаб тарбия жараёнининг таъсирчан усулига айланиши мумкин.
Устоз-мураббийлар ёш спортчилар билан ишлар экан, уларнинг фаолиятини ташкил этар экан, ўз кўрсатмалари билан ўқувчиларнинг айрим ҳаракатларини рағбатлантиради. Ўқув ва тарбиявий ишлар жараёнида уларга муайян мулоҳазалар билдиради, танбеҳ беради ёки рағбатлантиради, якун ясайди. Унинг айрим буйруқлари қисқа ва лўнда бўлиб, сезилар-сезилмас мажбур қилишга ўxшаб кетса-да бошқалари анча кенг тушунтириш йўл-йўриқлар шаклига эга бўлади. Баъзилари, ўқувчиларни фақат ишга жалб қилиш заруриятлари туфайли, бошқалари болаларнинг айрим кўникма ва малакаларини ўзлаштиришларига тузатиш киритиш эҳтиёжи билан вужудга келган; айримлари ўқувчиларнинг кераксиз ва нотўғри ҳаракатларини тўxтатса, бошқалари муваффақиятли ҳаракатларни мустаҳкамлайди ва қўллаб-қувватлайди. Педагогнинг талабисиз ўқувчиларнинг ўқув ва ижтимоий фойдали фаолиятини ташкил этишни тасаввур этиб бўлмайди. Тажрибали педагог болалар ҳузурига кенг ҳаракатлар дастури билан бирга боради, ўз тарбияланувчиларидан ҳар бири қачон нима қилишини муайян тарзда билади. Зеро, талаблар ана шу дастурни уларнинг ишлари ва ҳатти-харакатларида амалга ошириш воситасидир, xолос. Тарбия жараёнида педагогик талабларнинг асосий турлари ва шаклларини қараб чиқамиз. Устоз-тренерларнинг талаблари воситасиз талаблар бўлиши мумкин, бунда тарбиячи улардан муайян ҳаракатларга эришишни кутади.Устоз-тренернинг талаблари воситали талаблар бўлиб, бунда ўқитувчи ўз талаблари билан болаларда ўз дўстларига нисбатан навбатдаги талабларни келтириб чиқаради. Талабларнинг асосий шакллари, икки омилда вужудга келади.