Mavzu: Sonning moduli. Modul qatnashgan tenglama va tengsizlik

Tashkiliy qism:

• Tashkiliy qism:
• Salomlashish,
• davomatni aniqlash,
• sinf holatini kuzatish,
• o’quvchilarning darsga
• tayyorgarligini ta’minlash.

Darsning borishi
O’tilgan mavzuni takrorlash
Berilgan sonlar: -9; 12; 0,6; -4,6; 9;
6,08; -0,6; 123; -12; 0.
Ajrating

• Manfiy sonlar
• Musbat sonlar natural sonlar
• butun sonlar

Ajrating

• Sonlarga qarama –qarshi sonlarni toping.

Tushuncha	Mazmuni

• Chiziqli funksiya

• Koordinatalar boshidan o’tuvchi to’g’ri chiziq

• Qat’iy tengsizliklar

• Arifmetik kvadrat ildiz belgisi

• y=kx+b funksiya

• y=kx funksiyaning grafigi

• >, < -ishorali tengsizliklar. a>b, c

• ≥,≤-ishorali tengsizliklar.
• a≥b, c≤d

• Noqat’iy tengsizliklar

• -belgi

• Sonning moduli

• а sonining Моduli deb,
• o dan a nuqtagacha bo’lgan masofaga aytiladi .

А(а)
а birlik
0

• Tarixiy ma’lumot

а sonining moduli |а| kabi belgilanadi.Bu terminni fanga 1806yilda fransuz matematigi Jorj Argon kiritgan.

• Yodda tuting!

А(7)
0
7 birlik
│7│= 7 │1,5│= 1,5 │0│ = 0
Musbat sonning moduli shu sonning o’ziga teng . Nolning moduli
nolga teng.
=
0
А(- 7)
7 birlik
│- 7│= 7 │- 1,5│ = 1,5

• Ishonch hosil qiling!

Manfiy sonning moduli shu songa qarama- qarshi songa teng.
=
1
4
3
2
-2
-3
-4
-1

• А

• В

• 0

• О

3 birlik
4 birlik
3 soni -3 sonining moduli hisoblanadi.
4 soni esa 4 sonining moduli hisoblanadi.

• |-3| = 3

• |4| = 4

• Yodda tuting !

│5│ = 5 │- 5│ = 5
- 5
5
0
5 birlik
5 birlik
Qarama-qarshi sonlarning modullari teng.
=

• Asosiysi !

Моduldan hech qachon manfiy son chiqmaydi.
0
– 3
+ 5
0
– 3,5
+ 10
0
– 4
+ 6
| –3| = 3
| +5| = 5
| –4| = 4
| +6| = 6
| –3,5| = 3,5
| +10| = 10
| 0 | =
0

• Yana bir bor modul haqida

• Modul qatnashgan tenglamalar yechimi :

• I

• | t | = a;

• a > 0

• t = a

• t = -a

• | x - 6 | = 3

• Misol :

• x - 6 = 3

• x - 6 = -3

• va

• x = 9

• x = 3

• Javob :

• 3; 9.

• Modul qatnashgan tenglamalar yechimi :

• II

• | t | = 0

• t = 0

• | 2 + x | = 0

• Misol:

• 2 + x = 0

• x = -2

• Javob:

• -2

• Modul qatnashgan tenglamalar yechimi :

• III

• | t | = a;

• Yechimi yo’q

| 6 - x | = -5

• Misol:

• a < 0

• Yechimi yo’q

• Tenglamani yeching :

• | 2x - 5 | = -7

• | 0,5 + х| = -5

• | 10х - 3 | = -8

• | x - 75 | = -3

• Yechimi yo’q

• Yechimi yo’q

• Yechimi yo’q

• Yechimi yo’q

• Takrorlaymiz

• Berilgan sonlarning modulini toping:

• │12│=
• │7,08│=
• │-6,32│=
• │0│=
• │ -72│=

• 12
• 7,08
• 6,32
• 0
• 72

(Savol-javob).

• (Savol-javob).
• 1-savol: │x│= 2,5
• 2-savol: │x│= 1,3
• 3-savol: │-x│= 2,3
• 4-savol: │-x│=3,4
• 5-savol: │x-2│= 0
• 6-savol: │3-4x│= 0
• 7-savol: │2x-3│= 0
• 8-savol: │x+4│= 0
• 9-savol: │x│= 10
• 10-savol: │x│= 1001

• Takrorlaymiz

• Tenglamani yeching

• | 2 + x | = 4

• | 4 + x | = 12

• | 4x + 1 | = 3

• | 2x - 4 | = 3

• -6; 2

• -16; 8

• -1; 0,5

• 0,5; 3,5

• Tenglamalarni guruhlarga ajrating .

• Qaysi qoniniyatga asoslanib ajratingiz?

• O’zingizni sinab ko’ring

• 2. To’g’ri tenglikni toping:

1)|-2|=2; 2) |10|=-10 3) |54|=54

• a.1. b. 1va 3. С. 2 va 3 d. hammasi

• 1. 8,6 sonining modulini toping:
• А.8,6 В.-8,6 С. 8,6 va -8,6

• 3. х ning qanday qiymatlarida |х|=4
• ifoda ma’noga ega?
• А. 4 B.-4 C.-4 va 4

• 4.Koordinata boshidan М(-7)
• nuqtagacha
• bo’lgan masofani toping.
• А. -7 В.7. С.0

• 5. Fikrni yakunlang: «Мanfiy sonning
• moduli …»
• А.Unga qarama- qarshi songa teng.
• В.Shu sonning o’ziga teng.
• С.Nolga teng.

javoblar

• 1.А 2.В 3.С 4.В 5.А

• Dars yakuni

• Bugun qanday yangi bilimlarni o’rgandingiz?
• 1.Sonning moduli deb nimaga aytiladi?
• 2.Sonning moduli qanday belgilanadi?
• 3.Musbat sonning moduli nimaga teng?
• 4.Manfiy sonning moduli nimaga teng?
• 5.Moduldan manfiy son chiqishi mumkinmi?

O’quvchilar baholandi.

• O’quvchilar baholandi.
• Baholash: o’quvchilar “4’’ va “5” baholar bilan baholandi.
• Uyga vazifa: Darslikdagi toq raqamdagi misollar.