Mavzu: shaxs psixodiagnostikasida royektiv metodikalardan foydalanish

Tematik appertcepsion test

• 
  TATning stimul materiali 29 ta rasm va 1 ta bo’sh blankdan iborat,
  
• 
  Sinaluvchiga rasm bo’yicha hikoya tuzish vazifasi beriladi.
  
• 
  Bo’sh blank namoyish qilinganda qandaydir voqeani tasavvur qilib, uni ta’riflash va hikoya tuzish so’raladi.
  

G.Myurrey sinaluvchilar hikoyalarini tahlil qilishda bir necha bosqicharni ajratib ko’rsatadi:

• 
  1-bosqichda har bir hikoyaning qahramoni aniqlanadi;
  
• 
  2-bosqichda qahramonnig eng muhim xususiyatlari: intilish, xohish, his- tuyg’ulari, xarakter qirralari, odatlari, ya’ni ehtiyojlar aniqlanadi.
  
• 
  3-bosqichda hikoya qahramonlaridagi ehtiyojlar aniqlab olingach, ularning intensivligi, namoyon bo’lish chastotasi, davomiyligi, syujet voqealarini rivojidagi ahamiyati 1 dan 5 ballgacha baholanadi.
  
• 
  4-bosqichda kuchliroq, ko’proq namoyon bo’lgan ustun ehtiyojlarni ajratib olish uchun o’rin (rang) beriladi.
  

G.Myurrey tahlili bo’yicha:
Sinaluvchi o’zini hikoya qahramonlari bilan identefikatsiya qiladi. Shu sababli, aniqlangan ehtiyojlar va ularning ierarxiyasi sinaluvchi Shaxsini tavsiflash imkonini beradi.
“Tematik appertcepsion test” materiallaridan namunalar:
Rozensveygning frustratsiyani o’rganish testi 1945-yilda nashr ettirilgan. Rozensveygning mazkur metodikasi tarkibiga - qo’zg’atuvchi materiallar, metodika mazmunini ochib beruvchi nazariy asosnoma, ikkita interpretatsion jadval (umumiy va konformlilik darajasi koeffitsientini hisoblash uchun), javoblarni qayd etish varog’i va natijalarni hisoblash uchun matematik usullar kiritilgan.
Tekshiriluvchilarga tavsiya etiladigan qo’zg’atuvchi material 22 ta kundalik turmushga oid muloqotni aks ettiruvchi rasmlardan iborat bo’lib, bu vaziyatlar insonlarda ko’p hollarda frustratsiya, hatto stressni ham vujudga keltirishi
mumkin.
Metodikaning yordami bilan Shaxsning stressogen va frustratsiyani vujudga keltiruvchi, kuchli zo’riqish, muammoni hal qila olmaslik bilan bog’liq salbiy hislarni keltirib chikaruvchi vaziyatlardagi xulq-atvor reaksiyalari o’rganiladi. Unda Shaxsning 3 xil reaksiya tipi, 3 xil yo’nalganlik, konformlilik koeffitsienti, stress vaziyatidagi xulq-atvor formulasi, xulq-atvorning rivojlanish xususiyati kabi belgilarni o’rganish mumkin bo’ladi.