Мавзу: Шахснинг диққат ва билиш жараёнлари

Тафаккур турлари

Шаклига кўра	Кўргазмали ҳаракат; кўргазмали образли; мантиқий.
Кўриладиган масаланинг характерига кўра	Назарий; амалий.
Ижодийлик элементига кўра	Конвергент; дивергент.
Янгилиги ва ноёблигига кўра	Репродуктив; продуктив (ижодий).

Тафаккур шакллари

• Тушунчалар - тафаккурнинг шундай шаклики, унда нарса ва ҳодисаларга хос бўлган энг умумий ва характерли хусусиятларни ўзида акс эттиради. Улар умумий ва жузъий, конкрет ёки мавҳум бўлиши мумкин. Масалан, «онг» тушунчасини оладиган бўлсак, унинг энг муҳим ва бошқа тушунчалардан фарқ қиладиган жиҳатларини ажратишимиз керак: фақат инсонга хослик, олий даражадаги акс эттириш, оламни билиш механизми эканлиги ва ҳоказо

Тафаккур шакллари

• Ҳукмлар атрофимиздаги нарсалар ва ҳодисалар ўртасидаги боғлиқликни акс эттиради. Масалан, «Инсон онгли мавжудот» деган ҳукм - фикр «одам, инсон», «онг» ва «мавжудот» тушунчалари ўртасидаги боғлиқликни ифодалаб турибди. таърифлаймиз
• Хулосалар фикрлар, ҳукмлар ва тушунчалар ўртасидаги боғланишдан янги бир фикрларни келтириб чиқаришни назарда тутади

• Мавҳум-
• лаштириш

• Умумлаштириш

• ;

• Синтез

• Анализ

• Тафаккур
• операциялари

• Таққос-лаш