Мавзу: Шахснинг диққат ва билиш жараёнлари

Ўзбекистон Давлат Санъат ва Маданият Институти “Кутубхона Ахборот Фаолияти” факультети “Кутубхоначилик ва Библиография” сиртқи таълим йўналиши 3-босқич 303-гуруҳ талабаси Жўраева Насибанинг “Педагогика ва психология” фанидан тайёрлаган

• Ўзбекистон Давлат Санъат ва Маданият Институти “Кутубхона Ахборот Фаолияти” факультети “Кутубхоначилик ва Библиография” сиртқи таълим йўналиши 3-босқич 303-гуруҳ талабаси Жўраева Насибанинг “Педагогика ва психология” фанидан тайёрлаган
• МУСТАҚИЛ ИШИ

Мавзу: Шахснинг билиш жараёнлари

Режа: 1. Билиш жараёнлари ва профессионал фаолият. 2. Диққат ва унинг турлари. 3. Идрок ва унинг хусусиятлари. 4. Идрок қонуниятлари. 5. Хотира ва шахс тажрибасининг бойлиги. 6. Хотира қонуниятлари. 7. Тафаккур ва мустақил фикрлаш шарт-шароитлари.

Билиш жараёнлари ва профессионал фаолият

• Шахснинг билиш жараёнларига сезгилар, идрок, хотира, тафаккур, нутқ, хаёл, диққат киради
• Сезгилар–психик акс эттиришнинг оддий усули тариқасида хайвонларга ҳам, одамларга ҳам хос сифат бўлиб, у воқеликдаги нарса ва ҳодисаларнинг айрим белги ва хусусиятларини билиб олишни таъминлайди (ҳид билиш, таъм билиш, кўриш, эшитиш, тери-тактил (туюш), кинестетик (тана ҳолати ва ҳаракатини таъминлайдиган), вестибуляр (мувозанат сақлаш билан боғлиқ) сингари сезги турлари бор)

Сезги турлари

Диққат

• Киши онгининг муайян объектга қаратилишига диққат дейилади
• Диққатнинг хусусиятлари:
• Диққатнинг марказлашуви – диққатнинг қатъий чекланган объектлар доирасига тўпланиши
• Диққатнинг кўламини бир вақтнинг ўзида қабул қилиниши мумкин бўлган объект ёки элементларнинг миқдори белгилайди
• Диққатнинг кенглиги кишининг ўз диққатини бир вақтнинг ўзида бир неча объект ва фаолият турларига қарата олиш қобилиятидир

Диққат

• Диққатнинг барқарорлиги диққатни муайян мақсадга бўйсундирилган фаолиятда узоқ вақт марказлаштириб турилишидир
• Диққатнинг беқарорлиги – киши онгини бир объект устида ушлаб тура олмаслиги
• Диққатнинг тебраниши –диққатнинг муайян объектга яна қайтиши ёки кучайишига боғлиқ ҳолда вақти-вақти билан қисқа муддатли чалғиш ёки бўшашишидир
• Диққатнинг ихтиёрий ва ихтиёрсиз турлари мавжуд