Mavzu: Sanoat, transport, aloqa, mudofa va boshqa maqsadlar uchun foydalaniladigan yerlar tarkibi Reja

Transport yerlarining asosiy egasi davlat hisoblanadi., ya'ni ular federal yer ko'chmas mulki hisoblanadi. Mintaqaviy boshqaruv standartlariga muvofiq, ular Federatsiya sub'ektlariga o'tkaziladi, ular to'g'risida Davlat mulk qo'mitasining axborot bankiga tegishli ma'lumotlar kiritilgan. Erning munitsipalitetlarning mas'uliyatli mulkiga o'tkazilishiga qaramay, ular davlat organlarining roziligisiz ularni tasarruf eta olmaydi, ya'ni barcha buyruqlar federal darajada tasdiqlanishi kerak.
Xususiylashtirish jarayonida yoki ustav kapitaliga hissa qo'shish orqali uni davlatdan sotib olish yo'li bilan Rossiya temir yo'llari ta'sischilarining mulkiga olingan erning ma'lum bir qismi bundan mustasno. Bunday hududlar Rossiya temir yo'llariga tegishli.
Er usti transportining huquqiy rejimi bir qancha xususiyatlarga ega:

• 
  hududlardan foydalanish uchun alohida shartli zonani belgilaydi;
  
• 
  u transport hududlari va qo'shni bo'laklarga taalluqli hududlarga taalluqlidir.
  

Xulosa.
Xulosa o’rnida shuni aytishimiz mumkinki Sanoat, transport aloqa va mudofa uchun ajratilgan yerlar davlatning rivojlanishida juda muhim ro’l o’ynayd. Sanoat yerlari asosan shahar va shahar tipidagi posyolkalardan tashqarida sanoat korxonalarini joylashtirish va ishlatish uchun ajratib beriladi. Bundan tashqari, sanoat yerlari shahar, posyolka, qishloq aholi punktlari yerlari tarkibida ham joylashgan bo`lishi mumkin. Bunday yerlar aholi punkti yerlari toifasiga kirib, ularning huquqiy holati shu toifa yerlar huquqiy holatiga muvofiq ravishda belgilanadi. Sanoat yerlari asosan shahar va shahar tipidagi posyolkalardan tashqarida sanoat korxonalarini joylashtirish va ishlatish uchun ajratib beriladi. Bundan tashqari, sanoat yerlari shahar, posyolka, qishloq aholi punktlari yerlari tarkibida ham joylashgan bo`lishi mumkin. Bunday yerlar aholi punkti yerlari toifasiga kirib, ularning huquqiy holati shu toifa yerlar huquqiy holatiga muvofiq ravishda belgilanadi.
Aloqa yerlari deganda aloqa liniyalarini hamda ularga tegishli inshootlarni joylashtirish uchun aloqa, radioeshittirish, televideniye va axborot korxonalari, muassasalari va tashkilotlariga doimiy foydalanishga berilgan yerlar tushuniladi.
Aloqa va elekr uzatish liniyalari yerlari tayanch makoni sifatida foydalaniladi. Ular havo liniyalari, yer osti kabel liniyalari, zarur xizmat binolari va qurilmalari (podstansiyalar, taqsimlovchi qurilmalar, kabel budkalari va shunga o`xshashlar) tayanchi sifatida ajratilgan yer uchastkalari qismlari bo`lib, ichki tuzilishga ega bo`ladi. Aloqa liniyalari, elektr uzatuvchi, havo va kabel liniyalari uchun yer polosalari, vaqtinchalik qurilmalar, qurilish montaj mexanizmlarini joylashtirish, qurilma va materiallarni tashish va saqlash uchun yer uchastkalari qurilish davrida qisqa muddatli foydalanish uchun zarur bo`ladi.
Mudofaa ehtiyojlari uchun mo`ljallangan yerlarning tushunchasi O`zbekiston Respublikasining Yer kodeksida berilgan. Ushbu qonunlar majmuining 69-moddasida ko`rsatilishicha, qurolli kuchlar, chegara, ichki ishlar va temir yo`l qo`shinlarining harbiy qismlari, harbiy o`quv yurtlari, korxonalari, muassasalari va tashkilotlarining joylashuvi hamda doimiy faoliyati uchun berilgan yerlar mudofaa ehtiyojlari uchun mo`ljallangan yerlar deb e`tirof etiladi. Demak mudofaa yerlariga davlatimiz qurolli kuchlari faoliyatini amalga oshirish, davlat chegaralarini himoya qilish, mudofaa obyektlarini joylashtirish, poligonlar, o`q otar joylari, harbiy shaharchalar, omborxona va shunga o`xshashlarni qurish uchun ajratib berilgan yer uchastkalari taaluqli bo`ladi.
Mudofaa ehtiyojlari uchun berilgan yerlar asosan O`zbekiston Respublikasi Mudofaa Vazirligi ixtiyorida bo`ladi. Bu toifa yerlardan foydalanish huquqining subyektlari bo`lib, mamlakatimiz chegara, ichki ishlar va temir yo`l qo`shinlarining harbiy qismlari, harbiy o`quv yurtlari, korxonalari, muassasalari va tashkilotlari hisoblanadilar.
Transport yerlarining asosiy qismini transportning normal faoliyatini ta`minlash zaruriyati uchun ajratilgan yer uchastkalari tashkil etadi. Bundan tashqari, transport yerlarning tarkibiga transport yerlarining o`zi, yuk tashish, passajirlar tashish va boshqa xizmat uchun ajratilgan yerlar kiradi. Transport uchun ajratilgan yerlardan foydalanish huquqining subyektlari bo`lib, transport vositalari va ekspluatatsiya qiluvchi aloqa yo`llariga ega bo`lgan tegishli tashkilotlar hisoblanadi. Temir yo`l transportida bunday tashkilotlar temir yo`l bo`limlari: havo transportida - aeroportlar; dengiz transportida - dengiz portlari, kemalar yasovchi va remont qiluvchi zavodlar; truboprovod transportida - magistral truboprovodlardan foydalanish boshqarmalari; ichki suv transportida - daryo portlari; avtomobil transportida - yo`l ekspluatatsiya uchastkalari hisoblanadi.


Foydalanilgan adabiyotlar:

1. 
   B. A. Ro’zimovich, N. N. Mo’minovich, N. B Rustamovich “”Ko’chmas mulk davlat kadastri asoslari” Toshkent-2012.
   
2. 
   Ixlosov I, “Ko’chmas mulk kadastri “ O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi. Toshkent 2014.
   
3. 
   https://multi-a.ru/uz/products/pravovoi-rezhim-zemel-promyshlennosti-transporta-i-inogo.html internet sayti.