Mavzu: pul depozit banklari kirish Pul, pul depozit tushunchasi Pul depozit banklarining turlari Pul

4. O’ZBEKISTON VALYUTA BOZORI PUL-KREDIT SIYOSATI TO’G’RISIDA
So‘nggi yillarda respublikamizda tarif va pul-kredit sohasida ko‘rilgan chora-tadbirlar inflatsiya darajasini asta-sekin pasaytirish imkonini berdi, makroiqtisodiy barqarorlik va izchil iqtisodiy o‘sish sur’atlarini ta’minladi.Shu bilan birga global moliya-iqtisodiy tizimidagi murakkab va tez o‘zgaruvchan, shuningdek, valyuta munosabatlarini tartibga solishni liberallashtirish sharoitida makroiqtisodiy barqarorlik va aholining turmush darajasini oshirishni ta’minlashga qaratilgan monetar siyosatning amaldagi instrumentlarini tubdan qayta ko‘rib chiqish talab etilmoqda.2017 — 2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasuga muvofiq, shuningdek, pul-kredit siyosatini yanada takomillashtirish, ilg‘or xalqaro tajribaga muvofiq monetar siyosatning yangi instrumentlarini joriy etish, milliy valyutaning mustahkamligini va respublikada makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlashda asosiy rol oʻynaydi.
Pul-kredit siyosati deganda, to`liq bandlik sharoitida yalpi milliy maxsulotni ishlab chiqarishga inflyatsiyaning ta`sirini kamaytirish yoki bartaraf etish maqsadida muomaladagi pul mikdorini o`zgartirishga qaratilgan chora-tadbirlar tushuniladi. Pul kredit siyosati davlat tomonidan belgilanadi va uni Markaziy Bank amalga oshiradi.Uning yordamida xar kanday davlat mamlakatda iktisodiybarkarorlikni ta`minlash vazifasini xayotgatadbik etadi.
Pul kredit siyosatini amalga oshirishning pirovard maksadlariiktisodiy o`sish, to`likbandlikni, baxolarningxamda to`lov balansining barkarorligini ta`minlashdan iborat.
Bu maksadlarga erishish uchun milliy valyutani muomaladagi pul massasi foiz stavkasi va milliy valyuta almashinuv kursining optimal kattaliklarini ta`minlab turish zarur bo`ladi. Bu vazifalarni amalga oshirish uchun Markaziy Bank kator vazifalardan foydalanadi.
Valyutani tartibga solish to’g’risidagi O’zbekiston Respublikasi qonuniga o’zgartirish va qo’shimchalar kiritish kiritish haqida O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoyev qonun imzolagan.²Moliya bozorini quyidagi belgilariga ko‘ra tasniflash (gu- 
ruhlash) mumkin: 
Amal qilish muddatiga ko‘ra: 
– qisqa muddatli (1 yilgacha) moliyaviy operatsiyalar bozori; 
– o‘rta muddatli (1 yildan 5 yilgacha) moliyaviy operatsiyalar
bozori; 
– uzoq muddatli (5 yildan 30 yilgacha) moliyaviy operatsiya- 
lar bozori. 
Segmentlari bo‘yicha: 
– pul bozori; 
– qimmatli qog‘ozlar bozori; 
– sug‘urta bozori; 
– valuta bozori; 
– qimmatbaho metallar bozori; 
– ko‘chmas mulk bozori. 
Tartibga solish usuliga ko‘ra: 
– tashkillashtirilgan bozor, unda ishtirokchilarning barcha
xatti-hara katlari qonunchilik bilan o‘rnatilgan tarzda tartibga so- 
linadi; 
– tashkillashtirilmagan bozor, ya’ni hech qanday qonunchi- 
lik hujjatlari bilan tartibga solinmaydi, bu bozor «ko‘cha bozori»
deb ham yuritiladi. 
Ko‘lamiga ko‘ra: 
– milliy bozor (mamlakat ichida amal qiladi); 
– mintaqaviy (hududiy) bozor (masalan, yevrobozor, osiyo
bozori); 
– jahon (xalqaro) bozori. 
– Moliya bozori pul bozori va kapitallar bozoridan tarkib top- 
gan Bu guruhlanishga asos bo‘lgan omil tegishli mo- 
liyaviyinstrumentlarning muomalada bo‘lish muddatidir. Rivoj- 
la ngan mamlakatlar ama liyotida agar moliyaviy instrumentning
muo malada bo‘lish muddati 1 yil dan kam bo‘lsa, unda bu – pul
bozori ninginstrumentlari, 5 yil va undan yuqori amal qiladigan
instrumentlar esa kapitallar bozoriga taalluqlidir. Moliya bozori tarkibi 
Pul bozori qisqa muddatli kredit bozori, kapitallar bozori esa
uzoq muddatli kredit bozori ekanligi bilan ajralib turadi. Bu bo- 
zorda puldorlar, banklar (vositachilar) va pulga muhtojlar qatna- 
shadilar, sotilgan pulning narxini esa foiz tashkil etadi.