Mavzu: Oqsillarni cho’ktirish reakstiyalari

5-6-laboratoriya mashg`uloti

Mavzu: Oqsillarni cho’ktirish reakstiyalari

Ammoniy sulfat bilan cho’ktirish
Reaktivlar: a) tuxum oqsili eritmasi, b) Natriy xlor tuzi, kristall holda, v)
ammoniy sulfat tuzi, kristall holda, g) ammoniy sulfatning to’yingan eritmasi, d)
magniy sulfat, tuzi kristall holda, e) 1%-li sirka kislota. j) 10% li natriy ishqori, z)
1% mis sulfat.
2. Oqsillarni organik erituvchilar ta’sirida cho’ktirish
Reaktivlar: a) tuxum oqsili eritmasi. b) etil spirti (yoki
asteton), v) natriy xlorid, kristall holda.
3. Oqsilning issiqlik ta’siridagi denaturastiyasi
Reaktivlar: a) tuxum oqsili eritmasi, b) 1%-li sirka kislota,
v) 10%-li sirka kislota, g) 10%-li o’yuvchi natriy, d) natriy xlorning to’yingan
eritmasi.
6. Oqsilni og`ir metall tuzlari bilan cho’ktirish
Reaktivlar: a) tuxum oksili eritmasi. b) 5%- li qo’rg`oshin astetat, v) 2,5%-
li kumush nitrat. g) 5% li temir xlorid, d) 5%- li mis sulfat.
7-8-laboratoriya mashg`uloti
Mavzu: Oqsillarni dializ qilish va izoelektrik nuqtasini aniqlash.
Dializ
Reaktivlar: a) osh tuzi qo’shilgan tuxum oksili eritmasi, B) 0,5%-li kumush
nitrat, v) 10%- li nitrat kislota, g) 10%-li o’yuvchi natriy, d) 1%-li mis sulfat.

13-14-laboratoriya mashg`uloti

Mavzu: Fermentlarning yuqori temperatura ta’sirida inaktivastiyasi.
Reaktivlar: a) 5 marta suyultirilgan so’lak, b) 1%-li kraxmal.
v) iodning kaliy yodiddagi eritmasi (Lyugol eritmasi).
g) Trommer reakstiyasi uchun kerak bo’lgan reaktivlar: 5%li o’yuvchi natriy,
5%limis sulfat (tajriba probirkalariga avval o’yuvchi natriy qo’shiladi, so’ngra
tomchilatib mis sulfatdan solinadi va past olovda qaynaguncha qizdiriladi).

25-26-laboratoriya mashg`uloti

Mavzu: Polisaxaridlarga xos reakstiyalar
Reaktivlar: a) 0,5 %li kraxmal eritmasi, b) Lyugol eritmasi, v) Barfed
reaktivi.
Ishning bajarilishi: probirkaga 1-2 ml kraxmal eritmasidan solinadi va unga
1-2 tomchi Lyugol eritmasidan qo’shiladi. Natijada quyuq ko’k rang hosil bo’ladi.
Isitilganda rang yo’qoladi va sovitilgach, yana paydo bo’ladi.
1. Yog`larning eruvchanligi
Reaktivlar: a) o’simlik moyi (zig`ir yoki paxta moyi), b) qattiq yog` (qo’y
yoki mol yog`i), v) dietil efiri, g) asteton, d) etil spirti, e) distillangan suv.
Ishning bajarilishi: 4 tadan ikki qator qilib probirkalar qo’yiladi. Birinchi
qatordagi probirkalarga bir necha tomchidan o’simlik moyidan tomiziladi. Ikkinchi
qatordagilarga esa, qattiq yog`dan kichik bir bo’lakdan solinadi. Har ikkala
qatorning birinchi probirkalariga 2 ml dan distillangan suv solinadi, ikkinchi
probirkalarga shuncha miqdorda dietil efiri, uchinchi probirkalarga- asteton,
to’rtinchi probirkalarga esa spirt solinadi. Hamma probirkalar yaxshilab chayqatiladi
va yog`larning har xil erituvchilardagi eruvchanligi kuzatiladi. Spirtli probirkani suv
hammomida isitish tavsiya etiladi. Tajribaning natijalari yozib qo’yiladi.
2. Yog`larning emulsiyalanishi
Reaktivlar: a) o’simlik moyi, b) 2%- li natriy karbonat,
v) 2%- li sovun eritmasi, g) o’t suyuqligi, d) distillangan suv.
Ishning bajarilishi: 4 ta probirka olib, har biriga 5 tomchidan o’simlik
moyidan tomiziladi. Birinchi probirkaga 2 ml distillangan suv, .ikkinchi probirkaga
2 ml 2%-li natriy karbonat eritmasidan, uchinchi probirkaga 2%- li sovun
eritmasidan, to’rtinchi probirkaga esa 2 ml suv va bir necha tomchi o’t suyuqligidan
solinadi. Hamma probirkalar yaxshilab chayqatiladi va har bir probirkada hosil
bo’lgan emulsiya kuzatiladi. Birinchi probirkada hosil bo’lgan emulsiya beqaror
bo’lib, ozgina vaqt o’tishi bilan suv va moy qatlamlariga ajralib ketadi. Qolgan
probirkalarda hosil bo’lgan emulsiya barqaror bo’lib, o’zgarishsiz qoladi. Buning
sababi shuki, probirkalarga qo’shilgan emulgatorlar yog` tomchilarining sirtqi
qatlamiga adsorbstiyalinib, uning sirt tarangligini kamaytiradi.