Mavzu: nutqning psixologik tasnifi. Reja

Nutq faoliyati haqida tushuncha.

• Nutq faoliyati – odam tomonidan ijtimoiy-tarixiy tajribani o‘zlashtirish va avlodlarga uzatish yoki kommunikatsiya ( umumlashtiraman, aloqa bogʻlayman) o‘rnatish, o‘z harakatlarini rejalashtirishda tildan foydalanish jarayonidir.
• Nutq faoliyatining yo‘nalishi har xil bo‘lishi mumkin:
• -yangi informatsiya berish;
• -aqliy masalani yechish.

Psixologiya nutqni o‘rganar ekan, har turli sharoitlarda, har xil muammoli vaziyatlarda tildan foydalanish xususiyatlarini aniqlaydi, inson hatti-harakatini rivojalantirishda tilning rolini o‘rganadi, bolalarda aloqa (kommunikatsiya) jarayonining tarkib topish yo‘llarini tahlil qiladi.

• Psixologiya nutqni o‘rganar ekan, har turli sharoitlarda, har xil muammoli vaziyatlarda tildan foydalanish xususiyatlarini aniqlaydi, inson hatti-harakatini rivojalantirishda tilning rolini o‘rganadi, bolalarda aloqa (kommunikatsiya) jarayonining tarkib topish yo‘llarini tahlil qiladi.

Nutqning turlari va vazifalari.

1. Tashqi nutq (boshqa odamlar bilan aloqada ishlatiladi)

2. Ichki nutq(odamning o’z fikriy faoliyatiga qaratiladi)

3.Og’zaki nutq(odamlar bilan bevosita aloqada foydalanadi.) 4.Yozma nutq(uzoq masofada bo’lgan odamlar bilan aloqa vositasidir)

Nutqning anatomo-fiziologik asoslari.

• Bosh miya po’tidagi alohida markazlarning faoliyati va nutqqa oid muskul apparati nutqning anatomo-fiziologik asosini tashkil qiladi. Tovush nutqning (fonetik nutqning) muskul apparati 3 qismdan iborat:
• nafas olish ,
• ovoz,
• artikulyatsiya.( tovushni hosil qilishda nutq muchalarining harakati, holati, ishtiroki; )

 Ongning mavjud bo'lish usuli sifatida nutq , til bilan murakkab funksional munosabatda bo'ladi. Ular bir-birisiz mavjud emas: ong voqelikni aks ettiradi, til esa bu aks ettirishda asosiy narsani belgilaydi va ifodalaydi. Til ideal asosni (ma'lumotni) va uni uzatish usulini birlashtiradi moddiy tashuvchi. 
Ongning rivojlanishi, uning axborot bilan to'yinganligi nutqni rivojlantirsa, ikkinchi tomondan, ong mavjudligining takomillashtiruvchi usuli sifatida nutqning rivojlanishi ongni rivojlantiradi.
Ong - bu faqat odamlarga xos bo'lgan va nutq bilan bog'liq bo'lgan miyaning eng yuqori funktsiyasi bo'lib, u voqelikni umumlashtirilgan va maqsadli aks ettirishdan, harakatlarni oldindan aqliy qurishdan va ularning natijalarini kutishdan, oqilona tartibga solish va o'zini o'zi boshqarishdan iborat. inson xatti-harakati.
. Ong - bu kishilarning ijtimoiy tashkil etilgan faoliyati, mehnati bilan bog'liq holda shaxsda yuzaga keladigan psixologik jarayonlarning yangi sifati.

ETIBORINGIZ UCHUN

RAXMAT!!!