Mavzu: Nomoddiy aktivlar hisobi Nomoddiy aktivlar haqida tushuncha

Nomoddiy aktivlarning sintetik va analitik hisobi.

21- son BHMS da nomoddiy aktivlar hisobini yuritish uchun aktiv boʻlgan № 0400 “Nomoddiy aktivlar hisobi schyotlari” va kontraktiv boʻlgan № 0500 “Nomoddiy aktivlarning eskirishi hisobi schyotlari” tizimlari koʻzda tutilgan.

0410-0490 “Nomoddiy aktivlar hisobi schetlari”ning debetida ularning boshlangʻich qiymatini oshishiga olib keluvchi operatsiyalar (masalan, yangi nomoddiy aktivlarni sotib olinishi, ularni bepul kelib tushushi, qayta baholanishi, inventarizatsiyada aniqlangan ortiqchalar), kreditida esa nomoddiy aktvlarning boshlangʻich qiymatini kamayishiga olib keluvchi operatsiyalar (masalan, ularni sotilishi, bepul berilishi, hisobdan chiqarilishi, aniqlangan kamomadlar) quyidagi buxgalteriya yozuvlari bilan aks ettiriladi.
Nomoddiy aktivlarning sintetik va analitik hisobi.
BXMS № 7 “Nomoddiy aktivlar” ga muvofiq ( p.46 ) nomoddiy aktivlar har yilning oxirida yakuniy hisobot tuzish oldidan inventarizatsiyadan oʻtqazilishi lozim. Bundan tashqari ular qayta baholashda, korxonada reorganizatsiya (birlashish, boʻlinish) yuz berganda, korxona tugatilganda inventarizatsiya qilinadi. Nomoddiy aktivlarni inventarizatsiyasini oʻtqazish BXMS № 19 “Invetarizatsiyani tashkil qilish va oʻtqazish”da belgilangan tartib boʻyicha amalga oshiriladi.
Nomoddiy aktivlarning qiymati oshirilganda inventarizatsiya qaydnomasi maʼlumotlari asosda quyidagi buxgalteriya yozuvlari qilinadi:
Boshlangʻich qiymat oshirilganda
Debet 0410-0490 “Nomoddiy aktvlar hisobi schetlari”
Kredit 8510 “Aktivlarni qayta baholash boʻyicha tuzatishlar”
Boshlangʻich qiymat kamaytirilganda
Debet 8510 “Aktivlarni qayta baholash boʻyicha tuzatishlar”
Kredit 0410-0490 “Nomoddiy aktvlar hisobi schetlari”

Nomoddiy aktivlarni eskirishining hisobi

Nomoddiy aktivlarga eskirish hisoblashda quyidagi omillar asos qilib olinadi:

Foydali xizmat muddati;
Korxonaning ustav faoliyatining muddati;
Nomoddiy aktivning jismoniy va maʼnaviy eskirish xarakteri;
http://fayllar.org