Mavzu: "Nikoh tuzish shartlari va majburiyatlari" Bajardi: "sxte va B" fakulteti I kurs 4-guruh talabasi

FHDYO orqali ajralish:
• voyaga yetmagan bolalari bo'lmagan er-xotin ni­kohdan ajralishga o'zaro rozi bo'lsalar (Oila kodeksi 42-modda);
• sud tomonidan bedarak yo'qolgan deb topilsa;
• sud tomonidan ruhiyati buzilishi (rahiy kasalligi yoki aqli zaifligi) sababli muomalaga layoqatsiz deb topilsa;
• sodir qilgan jinoyati uchun uch yildan kam bo'lmagan muddatga ozodlikdan mahrum qilingan bo'lsa (Oila kodeksi 43-modda);
Nikohdan ajralish to'g'risidagi ariza qabul qilingandan 3 oy o'tgandan keyin ajralish rasmiylashtiriladi.
3. Er-xotin mol-mulkining shartnomaviy tartibi. Amaldagi Oila kodeksiga er-xotinlarning qonuniy mulkidan tashqari II-bo'lim 6-bobda belgilangan er va xotin mol-mulkining shartnomaviy tartibi ham kirib keldi.
Bu qoidaning qonunchilikka kirib kelishining sababi bozor iqtisodiyotini yanada chuqurlashtirish, tadbirkorlikni rivojlantirish va xususiy mulkchilik mavjudligi bilan bog'liq.
Nikoh shartnomasi deb, nikohlanuvchi shaxslarning yoki er-xotinning nikohda bo'lgan davrida va er-xotin nikohdan ajratilgan taqdirda ularning mulkiy huquq va majburiyatlarini belgilovchi kelishuvga aytiladi. Er-xotinning qonuniy mulk tartibining mavjudligi er-xotin nikoh shartnomasini tuzishlari shart emasligini anglatadi.
Nikoh shartnomasi imkoniyatlari:
• o'z nikohidan o'z xohishi bo'yicha erkin tasarruf etish huquqi;
• er-xotinning har birining mulkiy huquqlari buzilishini bartaraf etish;
• mehnatga layoqatsiz, muhtoj xotin yoki erning mulkiy huquqiy buzilishini bartaraf etish;
• er-xotinning mulkiy huquqini ta'minlab, barqarorlikni saqlab qolish;
• nafaqat jismoniy shaxs balki davlatning ham mulkiy manfaati kafolatlanishiga rioya qilish;
Nikoh shartnomasini tuzish yoki tuzmasligi er-xotin­ning o'zlariga tegishlidir. Uning o'ziga xos xususiyati shundan iboratki, o'z kompleks harakatiga ega, o'zida nafaqat er-xotinning mol-mulkini vujudga keltirish yoki uning hu­quqiy tartibini o'zgartirish, shu bilan birga er-xotinning bir-biriga moddiy ta'minot berishini ham tartibga solishini belgilab beradi.