Mavzu: Naturfalsafa va Sofistika

Qadimgi faylasuflarning naturfalsafiy qarashlari

• Yunonictonda naturfalsafa ilk bor Sharq bilan yonma-yon hududlarda joylashgan shahar – davlatlari boʻlmish Milet, Efes va boshqalarda shakllana bordi
• Yunonlardan chiqqan va etirof etilgan dastlabki faylasuf Fales (eramizdan oldingi 624-547 yillarda yashagan) boʻlib, u Milet shahrida istiqomat qilgan. Fales dunyoqarashida misrliklarning dunyoning asosida suv yotadi, hamma narsa suvdan kelib chiqadi va yana suvga aylanadi, degan taʼlimoti asosiy oʼrin tutadi.
• Аnaksimen (er.av.588-525 yillar)havoni hamma narsaning asosi deb tushungan. Yaʼni, havo quyuqlashsa suv, yanada quyuqlashsa yer, tosh va boshqa moddiy jismlar vujudga keladi, agar havo siyraklashsa olov vujudga keladi, deb ishontirishga harakat qilgan.

Qadimgi faylasuflarning naturfalsafiy qarashlari

• Аnaksimandr (er.av.VII asr oxiri VI asr oʼrtalari) dunyo hidi, rangi, shakli yoʼq qandaydir gazsimon holatdagi apeyrondan iborat deb hisoblagan. Issiqlik va sovuqlik, quruqlik va namlik apeyrondan ajralib chiqib, moddaning bir holatdan boshqa holatlarga oʼtishini taʼminlaydi, deb daʼvo qiladi
• Efeslik Geraklit (er.av. 520-460 yillarda yashagan) olamning asosida olov yotadi deb chiqqan. Uning falsafiy tafakkur taraqqiyotidagi xizmati hamma narsa oʼtkinchi, oʼsish va oʼzgarishda, olamdagi narsa va hodisalar doim harakatda va rivojlanishda ekanligini taʼkidlaganidadir.
• Pifagor (er.av. 580-500 yillar) sharq falsafiy fikrlari taʼsirida obʼektiv idealizmning gʼoyalarini ilk bora shakllantirishga harakat qilgan. U tabiatdagi narsa va hodisalardan oldin ana shu narsa va hodisalarning geometrik shakllari hamda raqamlargina mavjud boʼlgan degan xulosaga keldi.

E'tiboringiz uchun raxmat!