13.14.2016 7- 8- dars
Mavzu: Gap bo’laklari. 19-20-21-22- mashqlar
Darsning maqsadi: a) o’quvchilarning gap bo’laklari haqida bilimlarini boyitish, Ularning lug’atini mash’al, qit’a, na’ra, she’riyat so’zlari bilan boyitish;
b) o’quvchilarning estetik tarbiyasini shakllantirish.
c) yozma va og’zaki nutqini boyitish.
Darsning turi: yangi bilim beruvchi dars.
Darsning metodi: mustaqil ish metodi.
Dars jihozlari: gap bo’laklari jadvali.
Darsning borishi:
1. tashkiliy qism
2. Uyga berilgan 18-mashq suhbat va kuzatish usulidan foydalanib tekshiriladi.
2. Mustaqil ish. Gaplarni ko‘chiring. Tagiga chizilgan so‘zlarni bo‘g‘inga bo‘ling va tovush-harf tomonidan tahlil qiling.
III.Yangi mavzu bayoni.
19- mashq. She‘rni ifodali o‘qing. Lining qaysi diyor haqida ekanini ayting. She‘rni yoddan yozing.
Bunda bulbul kitob o‘qiydi,
Bunda qurtlar ipak to‘qiydi.
Bunda ari keltiradi bol,
Bunda qushlar topadi iqbol.
Bunda qorning taglarida qish
Bahor uchun so‘ylaydi olqish.
Hamid Olimjon
Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarga so‘roq bering. Ularning qaysi gap bo‘lagi ekanini aniqlang.
O‘qiydi, keltiradi, topadi, so‘ylaydi so‘zlari qanday ma‘noda qo‘llangan?
Taqqoslang: o‘quvchi o‘qiydi — bulbul o‘qiydi. So’zlar gapda qanday ma’nolarda qo’llanadi?
Iqbol —baxtli taqdir, baxt, omad
olqish — maqtash, ulug’lash
IV. Mustahkamlash.
20- mashq. Matnni o’qing.
Bog’da chiroyli kapalak guldan ulag qo’nardi. Karim-jon do’ppisini uning ustiga otib tutib oldi. Kapalak Karim-jonning barmoqlari orasida tinmay pitirlardi.
Karimjon to’g’ri ish qildimi?
Gapning bosh bo’laklarini aniqlang. Bosh bo’laklar qanday so’roqlarga javob bo’ladi? Matnni ko’chirib, bosh bo’laklarning tagiga chizing. Gapning ikkinchi darajali bo’laklarini tushirib o’qing.
Bosh bo’laklar gap hosil qiladimi?
Gaplarning bosh bo’laklarini tushirib o’qing. Qolgan bo’laklar gap hosil qiladimi? Xulosa chiqaring. Gapning asosini qaysi bo’laklar tashkil qiladi?
Ega va kesim gapning asosini tashkil etadi.
21- mashq. She’rni ifodali o’qing. Gaplarning maqsadga ko’ra turini ayting. Oxiriga undov belgisi qo’yilgan gaplar qanday ohang bilan o’qiladi?
YAXSHI NIYAT
— Sening jajji yuragingda Olam orzu ovozi.
Yaxshi niyat o’lmaydi hech,
Yuksak bo’lur parvozi.
O’g’lim xursand. So’zlar shodon:
— Yaxshi niyat o’lmaydi! Yashasin-ay, Yashasin-ay,
Endi urush bo’lmaydi!
Habib Rahmat
Ajratib ko’rsatilgan gaplami ko’chiring. Bosh bo’laklarning tagiga chizing.
V.Uyga vazifa:
22- mashq. She’rni qiroat bilan o’qing. Bolalar paxtani nimalarga o’xshatishgan?
INSHOLARDAN KO’CHIRMALAR
Barno debdi: „Paxtamiz
Momiq parga o’xshaydi”
Ra’no debdi: „Paxtamiz
Xuddi zarga o’xshaydi”.
Uni oppoq bulutga
Qiyos qilibdi Davron,
Muzqaymoqning o’zi u,
Debdi hazilkash Omon.
Kimdir „Paxta — non” debdi,
Kim yozibdi „kunduz” deb.
„Tunda Oy terimchi-yu
Lo’ppi paxta — yulduz” deb.
Inshosini shundayin
Tugatibdi Shouzoq:
„Asli paxta qordekmas,
Dadamning sochidek oq”.
Abdurahmon Akbar
Barnoning gapini ko’chiring. So’roqlar yordamida gapning bosh bo’laklarini aniqlang. Tagiga tegishlicha chizing. Siz paxtani nimaga o’xshatgingiz keladi? Bitta gap bilan yozing. Yozgan gapingizdagi bosh bo’laklarni aniqlang.
9-dars
Mavzu: Gapning bosh va ikkinchi darajali bo’laklari. (23-24-25-26-mashqlar)
Darsning maqsadi: a) ta’limiy: o’quvchilarni gap bo’laklari, so’z turkumlari mavzulari yuzasidan olgan bilimlarini mustahkamlash, ularning imlosini o’rgatish,
b) tarbiyaviy: o’quvchilarni ijodkorlikka, mustaqil ishlashga o’rgatish;
d) rivojlantiruvchi maqsad: fonetik tahlik, sintaktik tahlil qilish ko’nikmalarini shakllantirish.
Darsning turi: mustahkamlovchi.
Darsning metodi: savol- javob, mustaqil ish.
Darsning jihozi: tarqatmalar.
Darsning borishi:
1. Darsni tashkil etish. O’quvchilarning darsga hozirlanishlarini kuzatish.
2. Uy vazifasini tekshirish:
O’quvchilarga yozgan matnlarini o’qittiraman.
O’quvchilar ishini baholayman.
3. Darslik bilan ishlash.
23- mashq Hikmatlarni o’qing. Gaplar qanday mazmun bildiryapti? Siz ilmli kishilarni ulug’lang.
Siz rostgo’y bo’ling va noma’qul so’zni so’zlamang.
Husayn Hofiziy
Gaplarni ko’chiring. So’roqlar yordamida gapning bosh va ikkinchi darajali bo’laklarini aniqlab, tagiga tegishlicha chizing.
2 4-mashq. Shartli belgilarga mos keladigan gaplarni o’rniga qo’yib o’qing.
Qo’yish uchun gaplar:
Men o’zimning fikrimni aytmoqchiman. Kecha majlisda Akmal, Ikrom qatnashdi. Konstitutsiyamiz necha bobdan iborat?
Gaplar qanday bo’laklardan tuzilgan?
Gapdagi ikkinchi darajali bo’laklarni so’roqlar yordamida aniqlang va tagiga chizing.
Konstitutsiya — Davlatimizning asosiy qonunlari majmuyi, to’plami
Do'stlaringiz bilan baham: |