Mavzu: "Moliyaviy hisobotlar asosida korxonaning investitsion jozibadorligini baholash"

Ko'rsatkichlar / baholash	Formula	Ko'rsatkichlar qiymatlari
2020-yil hisobida baholash
	2020-y	2019-y
Sotish rentabelligi, %	Soliqlar to'langandan keyingi daromad / sotishdan tushgan daromad * 100%	11	8	1
Uzoq muddatli aktivlarning rentabelligi, %	Soliq to’langandan keyingi daromad / uzoq muddatli aktivlar * 100%	46,5	8,2	2
Joriy aktivlarning rentabelligi, %	Soliq to'langandan keyin daromad / joriy aktivlar * 100%	29,6	27,5	2
O'z kapitalining rentabelligi	Soliq to'langanidan keyin daromad / xususiy kapital * 100	79,2	-18	2
Ishlab chiqarish zaxiralarining likvidligi	Tovar-moddiy zaxiralar/Joriy majburiyatlar	0,5	0,6	2
Ishlab chiqarish fondlarining rentabelligi, %	Soliqlarni to'lashdan keyingi foyda/Asosiy vositalarning o'rtacha yillik miqdori va Zaxiralar	3.3	1.5	0
Joriy likvidlik	Joriy aktivlar/joriy majburiyatlar	0.97	0.65	-1
Kritik likvidlik	Debitorlik qarzlari+Moliyaviy investitsiyalar+Pul mablag'lari/Joriy majburiyatlar	0,44	0,15	0
Absalyut likvidlik	Pul mablag'lari+ Moliyaviyinvestitsiyalar/Joriy majburiyatlar	0,11	0,16	-1
1	2	3	4	5
O'z aylanma mablag'lari bilan ta'minlash koeffitsienti, %	O'z kapitali va zahiralari - Uzoq muddatli aktivlar/Joriy aktivlar	-0.4	-0.57	-1
Avtonomiya darajasi, %	Xususiy Kapital/Jami Aktivlar	0,14	-0,17	-2
Barcha moliyaviy majburiyatlarning mavjud aktivlari bilan qoplash koeffitsienti	Joriy aktivlar + Moliyaviy qo'yilmalar/Qisqa mudd. Majburiyatlar - Kutilayotgan daromadlar - Baholangan majburiyatlar	0,97	0,64	-1
Umumiy to'lov qobiliyati koeffitsienti	Uzoq muddatli aktivlar + Joriy aktivlar/Uzoq muddatli majburiyatlar + Qisqa muddatli majburiyatlar	1.16	0.85	2
Moliyaviy xavf darajasi	Qarz kapitali/Xususiy Kapital	6.26	-6.73	-2
Moliyaviy qaramlik darajasi	Jami passiv/kapital va zaxiralar	7.26	-5.73	-2
Qarz kapitalining konsentratsiyasi darajasi	Uzoq muddatli majburiyatlar + Qisqa muddatli majburiyatlar/Jami balans	0.9	1.1	2
Xususiy kapitalning manevrlik koeffitsienti	Joriy aktivlar – joriy majburiyatlar/kapital va zaxiralar	-0.17	2.3	0
Qarz mablag'larini uzoq muddatli jalb qilish koeffitsienti	Qarz mablag'lari / Qarz mablag'lari + O'z kapitali va zahiralari	0	0	2

“UzAuto Motors”Korxonani investitisiyon baholash:

Quyidagi jadval bizga korxonani investitisiyon jozibadorligini ballar yig’indisi ko’rinishida ko’rsatib beradi, biz yuqorida qayd etgan ko’rsatkichlarimizga qo’yilgan ballar yig’indisidan kelib chiqib javob olamiz.

Yaxshi	Qoniqarli	Qoniqarsiz	Yomon
>20 ball	10-20	0-(-5)	<(-5)

“UzAuto Motors” AJ ning ko’rsatkichlardagi ballari yig’indisi 10 ballni tashkil etdi. Bu shuni ko’rsatadiki korxonaning investitsiyon jozibadorligi qoniqarli, ya’ni korxona investorlarni o’ziga jalb qila oladi, bunda investor o’ziga zarur bo’lgan axborotga ega bo’lib qo’shimcha ravishda yuqori ko’rsatgichlar alohida tanlab olib ish tutishi ham mumkin.

“UzAuto Motors” AJning jozibadorligini oshirish yo’nalishlari.

Yuqoridagi tahlil natijalari ko’rsattiki “UzAuto Motors” AJ qoniqarli investitsiya jalb qila olish imkoniyatiga ega. Bunga ko’plab omillarni sabab qilib ko’rsatishimiz mumkin ularning eng kattasi korxona Respublika bozorida monopolligi va davlat tomonidan chettan kirishi mumkin bo’lgan raqobatchilardan himoya qilinganligidur. O’zbekiston avtomobil bozoridagi talab zarur resurslar va tovarlar bilan qondirilmaganligi ushbu korxonaning to’liq quvatta ishlamagan taqdirda ham avtomobillarni xaridorga vaqtida yetkazib berish imkonini topmagan holatda ham korxona bozorda investitsiya jazibadorligi jihatidan yuqori baho olishi bu bizning bozor imkomiyatlarimizni ko’rsatib beradi. Endi “UzAuto Motors” AJ ning investitsiyon jozibadorligini yanada oshirish yo’nalishlariga to’xtalsak:
Birinchidan korxona xaridorlari talabini inobatga olgan holda tovarlarini bosqichma-bosqich modifikatsiylash.
Ikkinchidan korxona moliyaviy holatini ko’radigan bo’lsak u yerda xarajatlar ko’pligiga ko’zimiz tushadi shuning uchun korxona xarajatlarni optimallashtirish yo’llarini qidirishi zarur.
Uchinchidan korxona likvidlilik ko’rsatgichi past bu esa istalgan investroni o’ylantirib qo’yadi, korxona Joriy majburiyatlari bir qismidan terzoq qutilishiga tog’ri keladi.
To’rtinchidan korxona 2019-yilda sof zarar bilan davrni yakunlagan bu ham investorda savol tug’diradi ya’ni yana shunday vaziyat yuz bersachi ? bu yerda korxona o’z imtiyozlaridan foydalangan holda davlat kafolatini ko’rsatishi zarur ( har holda bu korxona ulushlarini asosiy qismi davlatga tegishli).
Beshinchidan korxona xusuiy kapital ulushini foyda yoki ustav kapilati yoki aksiyalar hisobidan ko’paytirishi kerak.
Oltinchidan korxona aylanma mablag’lar hajmini oshirishi va raqobat muhitini tezroq yaratishi zarur chunki bozor qonunlariga zid harakatlanish yaxshi natijalarga olib kelmasligini jahon tajribasidan bizga ma’lum.
Yuqorida ishlarni amalga oshirish orqali korxona investitsiyon jazibadorligini oshirishi va ko’rsatkichlarini yanada yaxshilash imkoniga ega bo’ladi.