Mavzu: Molekulyar biologiya fani yutuqlarining sanoatga tadbiq etilishi. Mashg‘ulot o‘tkazishdan maqsad

9-Amaliy mashg‘ulot ishi

Mavzu: Gen faoliyatining boshqarilish mexanizmi

Mashg‘ulot o‘tkazishdan maqsad. Genlar faoliyatining genetik regulyasiyasi haqidagi nazariya va bu nazariyaga asoslangan oqsillarning sintez qilinish mexanizmlari bilan tanishish.

Genlar faoliyatining genetik regulyasiyasi haqidagi nazariya va bu nazariyaga asoslangan oqsillarning sintez qilinishini ifodalovchi model 1961 yilda fransuz olimlari F.Jakob va J.Monolar tomonidan kashf etildi. Mazkur kashfiyot prokariot organizmlar vakili ichak tayoqchasi bakteriya (E.coli) sida amalga oshirilgan molekulyar genetik tadqiqotlar natijasida “operon nazariyasi” nomi bilan ataldi. Ushbu nazariyaga binoan strukturaviy genlar faoliyatini regulyasiya qiluvchi genlar funksiyasiga qarab ikkiga bo‘linadi:

1.Operator geni iRNK da strukturaviy genlarning oldida joylashgan bo‘ladi. Ushbu gen joylashgan iRNK ning qismi operon deb ataladi. Operator geni strukturaviy genlar faoliyatini bevosita boshqarish funksiyasini bajaradi.