Мавзу: Мобил алоқа тизимларида ахборот хавфсизлигини таъминловчи кўрсаткичларни шакллантириш ва уларни синфлаштириш алгоритмлари. Рeжа

Мобил алоқа тизимларига ноқонуний киришдан ҳимоялаш
Мобил алоқа тизимида узатиладиган маълумотга ноқонуний кириш қуйидаги мақсадларга эга:

• 
  жараёнларни бажариш устидан кузатув олиб бориш;
  
• 
  ўзгартиришларни киритиш;
  
• 
  маълумотларни ўчириш;
  
• 
  ёлғон маълумотларни киритиш;
  
• 
  кечиктириш;
  
• 
  ёзиш;
  
• 
  маршрутни ўзгартириш;
  
• 
  нусхалаш (аввал узатилган хабарлар­ни такрорлаш).
  

Ноқонуний кириш хавфларини амалга оширишнинг умумлаштирилган жараёни қуйидагилар билан характерланади:

• 
  умуман тизим ҳақида маълумотлар тўплаш;
  
• 
  мобил алоқа тизимидаги маълумот­ларни ҳимоя қилиш тизимини ўрганиш ва унинг заиф жойларини ажратиш;
  
• 
  ахборот технологиялари асосида маъ­лумотларни ҳимоя қилиш воситаларига таъсир кўрсатиш воситаларини таҳлил қилиш ва ишлаб чиқиш (ҳимоя восита­ларини енгиб ўтиш қонунбузар кучли ахборот технологияларга эга бўлган жойда амалга ошади);
  
• 
  маълумотга таъсир кўрсатиш восита­ларини ишлаб чиқиш;
  
• 
  тармоққа кириш, ҳимоялаш воси­таларини енгиб ўтиш ҳаракатлари ва тармоқ фойдаланувчиларининг ахборот ресурсига ёки умумий тармоқ ресурсига талаб қилинадиган таъсирни амалга ошириш.
  

Ноқонуний кириш икки босқичда амалга оширилади:

• 
  мобил алоқа тизими тўғрисидаги ҳамда унинг ичига ўрнатилган ҳимоя тизимлари тўғрисида маълумотларни тўплаш;
  
• 
  тизимга кириш ҳаракатларини амалга ошириш.
  

Умумий ҳолатда маълумотларни тў­плаш қуйидагилар билан амалга ошири­лади:

• 
  шерикларни йиғиш, телефон аппарат­ларига, телексларга уланиб, сўзлашув­ларни зимдан эшитиш;
  
• 
  йўқотилган йўриқномалар, ҳужжатлар­ни ўрганиш;
  
• 
  даврий нашрларни таҳлил қилиш
  
• 
  хабарларни ўғирлик йўли билан қўлга киритиш;
  
• 
  телефон ва радиотармоқлар орқали сўзлашувларни зимдан эшитиш;
  
• 
  маълумотларни ва электр магнит нур­ланишларини ўғирлаш;
  
• 
  пароллар ва калитларни ўғирлаш;
  
• 
  кейинчалик мобил алоқа тизимига кириш мақсадида маълумотларни қўлга киритиш учун ўғирликларни ташкил қилиш;
  
• 
  таъмагирлик, пора бериб ўз томонига оғдириш билан.