Mavzu: Ma’lumotlarning nochiziqiy tuzilmasi kirish 2 I. Ma’lumotlar tuzilmalari va algoritmlari

2.2.1 Dasturning foydalanuvchi grafik interfeysi.

Qo’yilgan talab bo’yicha tayyorlangan dasturning FGI si 2.2.1.1chizmada aks ettirilgan. Dasturni tayyorlashda Delphi dasturlash muhitining quyidagi kompanentalaridan foydalanilgan: Form, SpinEdit, Panel, Button, Label.



2.2.1.1-chizma dasturning asosiy oynasi.

Forma Delphining asosiy komponenti hisoblanadi va bunda loyihangizdagi barcha bajarilishi kerak bo‘lgan loyihalashtirish shuningdek, dasturingizni bajarilishi kerak bo‘lgan ishlari bajariladi. Delphida tuziladigan dasturlar biror forma asosida qilinadi. Delphi da har bir yangi hosil qilingan formaga unga mos bo‘lgan modul avtomatik tashkil qilinib turiladi. Bu esa dasturchi uchun juda qulay imkoniyat, ya’ni uning ishini tezlashtirishga yordam beradi. Bu formaning shaklini tanlash, unda kompanentalarni joylashtirish bizning ixtiyorimizda bo‘ladi. Formaga biror kompanentani qo‘ymoqchi bo‘lsak, shu kompanentaning ustida sichqonchaning chap tugmasini ikki marta bosiladi va komponenta formaning o‘rtasiga joylashadi yoki komponent ustida sichqonchaning chap tugmasini bir marta bosib va formani ixtiyoriy joyida sichqonchaning chap tugmasini bosib komponentni joylashtirish mumkin. Biz uni xohlagan joyimizga surib ko‘chirishimiz mumkin.

Yuqoridagi formada ro`yxat ustida amal bajarish uchun mo`ljallangan tugmalar ketma-ketligi mavjud.

SpinEdit komponentasidan chegaralangan oraliqdagi sonlarni kiritish uchun foydalaniladi. SpinEdit komponentini, Edit va UpDown komponentalarini birlashtirilganini alohida komponentday tasavur etsak bo‘ladi. Bu komponentani quyidagi xususiyatlari mavjud:

MinValue – sonni minimal qiymati beriladi. Kiritiladigan sonning quyi chegarasi.

MaxValu – sonni maksimal qiymati beriladi. Kiritiladigan sonning yuqori chegarasi.

Value – komponentaning joriy qiymati. Bu xususiyat orqali dasturdan komponenta qiymatini o‘zgartirishingiz yoki komponentaning hozirgi qiymatini bilib olishingiz mumkin.

Increment –komponenta tugmalari orqali sonning oshishi yoki kamayishining miqdori bu xususiyat orqali bajariladi.

EditorEnabled – bu xususiyat orqali komponentaga sonni kiritish yoki kirita olmasligingizni boshqaradi. Bu xususiyat yolg‘on (false) qiymati olganda SpinEdit da qiymat kirita olmaysiz, lekin tugmalari orqali sonni kamaytirishingiz yoki oshirishingiz mumkin.

Panel - bu komponent Standart komponentlar to‘plamida joylashgan. Bu komponent ham komponent konteyner bo‘lib, uning ichida bir nechta komponentni joylashtirish mumkin. Dasturni bezashda qismlarga ajratishda juda qulay. Bundan tashqari multimedia vositalarida ekran vazifasida ham ishlatish mumkin.

Button – bu komponenta tugma vazifasini bajaradi. Tugma bosilganda unga yozilgan kod bajariladi.

Label – komponentasi qisqa izohlarni formaga chiqarish uchun ishlatiladi.

Label komponentining caption xususiyatiga Qiymat so’zi kiritib qo’yilgan. Bu izoh sifatida ishlatilgan.