- 1 -
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ХАЛҚ
ТАЪЛИМИ
ВАЗИРЛИГИ
А.ҚОДИРИЙ НОМИДАГИ
ЖИЗЗАХ ДАВЛАТ ПЕДАГОГИКА ИНСТИТУТИ
“Дефектология ” кафедраси
ЛОГОРИТМИКА
фaнидан
маъруза матни
Жиззах
- 2 -
Ушбу маъруза матни “Дефектология” кафедрасининг 20____ йил 28.08 даги
мажлиси тавсиясига биноан ЖДПИ Илмий-услубий
Кенгаши томонидан
тасдиқланган.
Тузувчи: ўқит.Х.Музаффарова
- 3 -
К И Р И Ш
Ҳуқуқий демократик жамият барпо этиш келажак фарзандларини етук ва баркамол
авлод етиб вояга етказиш, аҳолининг
фаровонлигини ошириш, мустаҳкам тинчлигини
таминлаш ўта мураккаб ва машаққатли жараѐндир.
Бундай мураккаб вазифаларни амалга ошириш учун эса босқичма – босқич изчил
чора-тадбирлар кўриш талаб етилади. Истиқлол йилларида таълим сохаси давлатимиз
сиѐсатининг устувор йўналишларидан бирига айланди. Бу борада амалга ошираилаѐтган
ишлар кўлами ва салмоғи бунга мисолдир .
“Таълим тўғрисида” ги қонун, “Кадрлар тайѐрлаш миллий дастури “, унинг мантиқий
давоми бўлган “2004-2009 йилларида мактаб таълимини
ривожлантириш давлат
умуммиллий дастури” хамда таълим сохасига тегишли президент фармонлари,
фармойишлари ва хукумат қарорлари қабул қилиниб, юртимизда кенг миқѐсда тадбиқ
етилмоқда.
Ҳар томонлама ривожланган баркамол инсон шахсини шакллантириш давримизнинг
долизарб муаммолари ҳисобланади. Чунки, она ватанимизнинг келажаги бугунги ѐш
авлоднинг илмий салоҳияти, истэъдоди, мустақил фикрлақшга бевосита боғлиқдир.
Шунинг учун хам билимдон, кенг дунѐқарашига эга баркамол ва манавий етук шахсларни
тарбиялаб этиштириш вазифаси давлатимиз сиѐсатининг устувор даражасига кўтарилди.
Президентимиз И.А. Каримов такидлаганларидек “келажак авлод хақида қайғуриш сўғлом
баркамол
наслни
тарбиялаб
этиштиришга
интилиш
бизнинг
миллий
хусусиятларимиздир”.
Давлатимизнинг устувор сиѐсати ѐш авлодни ақлан теран, жисмоний соғлом, манан
етук, ҳар томонлама ривожланган комил инсон ва қарорларида
жамиятимизнинг бир
бўлаги бўлган ѐрдамига муҳтож болалар, ўсмирларни ижтимоий қўлаш, уларга таълим -
тарбия бериш, касб-хунарга ўргатиш, соғлом болалар қаторидан ўрин олиб ўз қобилияти,
имкониятларини кўрсата олишга манавий камол топишларига асос солувчи чора
тадбирлар алоҳида етироф етилган. Буларнинг хаммаси ахолининг ижтимоий химояга
муҳтож қатламидаги шахсларга бўлган еътибор янада кучайтирилганидан далолат беради.
Жисмоний ва руҳий ривожланишида нуқсони бўлган болаларни ижтимоий қўлаб
қуватлш, таълим тарбия тизими ва мазмунини давр талаби даражасида такомиллаштириш,
уларни касб хунарга ўргатиш, соғлом жамиятга интеграциялаш
масаласига давлатимиз
томонидан жиддий эътиборли қаратилмоқда .
Таълим инсон тарққиѐтининг асосини ташкил етади. янги асрда жамиятимизни ҳар
томонлама равнақ топиши, тараққий этиши бевосита таълимнинг ҳар томонлама
ривожланиши, мазмунан такомиллашиб боришига боғлиқ.
Айни пайтда таълимнинг глаболлашуви, инавацион техналогияларининг жорий
етилилиѐтганлиги, кенг кўламли ахборотлар оқими таълим
мазмунини мунтазам янгилаб
такомиллаштириб боришини тақозо етади .
Ногирон болаларни тарбиялаш ва ўқитиш масалалари халқ таълими тизимида жиддий
ўрин эгаллайди .
Коррексиявий тарбия даволаш ва ижтимоий мослашуви хамда ребилитация
ишларининг ташкил қилиниши шарофати туфайли бундай шахслар ижтимоий фойдали
мехнатнинг фаол қатнашчиларига айланадилар, улар
бунинг натижасида ижтимоий
эътиборлисиз қўлдирилмайди.
Ўзбекистонда ривожланишида орқада қолган болалар учун махсус мактабларни
юқори малакавий ўқитувчи ва дефектолглар билан таъминлаш заруриятини келтириб
чиқаради. Республика таълим маркази ва ЮНЕСКО ташкилоти билан хамкорликда 2001-
- 4 -
йил Тошкент шахрида “Инклюзив таълим “ мавзусида республика семинари ўтказилиб
унинг тавсияларига асосан, РТМ махсус таълим бўлими қошида “ресурс маркази” ташкил
етилди. 2001-йил 21-23 ноябр кунлари Тошкентда “Алоҳида ѐрдамга муҳтож болаларни
манавий ва эстетик ривожлантириш” мавзусида халқаро
илмий назарий конференсия
бўлиб ўтди .
2005-йилнинг декабр ойида ЮНЕСКО ва ЮНИСЕВ ташкилотлари билан
хамкорликда Ўзбекистон республикасида “Таълим хамма учун милий дастурни амалга
ошириш босқичлари мавзусида чет эл мутахасис экспирентлари иштирокида илмий
амалий анжуман ўтказилди .
Йилдан-йилга ижтимоий химояга муҳтож болаларга давлатимиз томонидан таълим
тарбияга катта ахамият берилмоқда .
Мамлакатимизда таълим сохасига шахсан давлатимиз рахбарининг кўрсатаѐтган
алоҳида ғамхорлиги туфайли бемисли ишлар амалга оширилмоқда
мактаб дарсликлари,
қўланмалари миллий изланишлари тадқиқотлари талқин қилинмоқда.
