|
XORDALILAR TIPI
MAVZU: LANSETNIK TUBAN TUZILGAN XORDALI XAYVON
1-mashq.
Rasmdagi hayvonning Tana qismlarini tartib bilan yozing.
1- mashq. Javobi
2-mashq. Biologik diktant.
1. Lansetnik – ...... jinsli hayvon.
2. Lansetnikni rus olimi akademik ..........kashf qilgan.
3. Teri burmalari bilan qoplangan dum suzgichi esa qo‘sh tig‘li jarrohlik asbobi – ...... o‘xshaydi.
4. Og‘iz teshigi 10–20 juft ...... bilan o‘ralgan.
Javobi. 1ayrim 2 Kovalevskiy 3 lanset 4 paypaslagich
3-mashq.
Lansetnikning Qon aylanish sistemasi tuzilishini va qon aylanish siklini tushuntirib bering.
Javobi.
Qon aylanish sistemasi hamma xordalilarniki singari yopiq bo‘ladi. Lekin qon yagona qon aylanish sistemasi bo‘ylab harakatlanadi. Asosiy qon tomirlari qorin va orqa aortalardan iborat. Karbonat angidrid bilan to‘yingan qon qorin qon aortasi orqali oldinga, jabrakapillyarlariga oqadi. Jabralarda qon karbonat angidridni suvga berib, kislorod bilan to‘yinadi va orqa aortaga chiqadi. Bu tomirdan qon kichikroq tomirlar orqali tanaga tarqaladi. To‘qimalarda karbonat angidrid bilan to‘yingan qon qorin aortasiga oqib keladi. Lansetnikning yuragi bo‘lmaydi. Yirik tomirlar devorining qisqarishi tufayli tomirlarda qon oqib turadi.
MAVZU:BALIQLAR.
1- mashq. Rasmdagi baliq turlarining nomini yozing.
Javobi
1 akula
2 dengiz tulkisi skat baliq
3 tikandum skat
2-mashq. Jadvalni to'ldiring. Baliqlarda va sutemizuvchi hayvonlarda uchrovchi miya bo'limlariga + ishorasini qo'ying
T.r
|
Miya qismlari
|
Sutemizuvchi
|
Baliqlar
|
1
|
Bosh miya
|
|
|
2
|
Orqa miya
|
|
|
3
|
Oldingi miya
|
|
|
4
|
Uzunchoq miya
|
|
|
5
|
Oraliq miya
|
|
|
6
|
Miyacha
|
|
|
7
|
O'rta miya
|
|
|
8
|
Bosh miya yarimsharlar po‘stlog‘i
|
|
|
Javobi.
T r
|
Miya qismlari
|
Sutemizuvchi
|
Baliq
|
1
|
Bosh miya
|
+
|
+
|
2
|
Orqa miya
|
+
|
+
|
3
|
Oldingi
|
|
+
|
4
|
Miyacha
|
+
|
+
|
5
|
Uzunchoq miya
|
+
|
+
|
6
|
O'rta miya
|
+
|
+
|
7
|
Miya ko‘prigi
|
+
|
|
8
|
Bosh miya yarimsharlar po‘stlog‘i
|
+
|
|
3-mashq.
Qora baliq bilan umuman uchrashmaydigan baliqni sistematik o'rnini aniqlang.
Javobi.
Tur zoģora baliq
Urug baliq
Turkum karpsimonlar
Sinf suyakli Baliqlar sinfi
Tip xordalilar tipi
Hayvonot dunyosi
MAVZU: SUVDA HAMDA QURUQLIKDA YASHOVCHILAR
1-mashq . Suvda hamda quruqlikda yashovchi hayvonlarning tashqi tuzilishi va hayot kechirishi haqida ma'lumot bering.
Javobi.
Yashash muhiti va hayot kechirishi. Ko‘l baqasi yer yuzidakeng tarqalgan, faqat sovuq shimoliy mintaqalarda va baland tog‘li hududlarda uchramaydi. Yilning iliq mavsumlarida uni sernam joylarda, chuchuk suv havzalari va ular yaqinida uchratish mumkin. Hayotining ko‘p qismini quruqlikda o‘tkazsa-da, suvdan hech qachon nari ketmaydi. Baqa ariqlar tubidagi balchiqqa ko‘milib yoki suv ostidagi o‘simliklar orasida, daraxtlar ildizi yaqinidagi kovaklardaqishki uyquga ketadi.Ko‘l baqasi kunduz kunlari qirg‘oq yaqinida ov qiladi. U qo‘ng‘iz, pashsha, chivin, o‘rgimchak kabi mayda umurtqasiz hayvonlarbilan oziqlanadi. Ovga chiqqan baqa qimirlamay o‘ljani poylab yotadi. Baqalar faqat harakatlangan o‘ljanigina payqaydi. Baqa og‘zidan uzun yopishqoq tilini chiqarib, o‘ljani tili bilan yopishtirib oladi.
2-mashq. Jadvalni to'ldiring.
T.r
|
Organlar sistemasi
|
Organ nomi
|
1
|
Qon aylanish
|
|
2
|
Hazm qilish
|
|
3
|
Nafas olish
|
|
4
|
Ayirish
|
|
5
|
Nerv sistemasi
|
|
Javobi.
T.r
|
Organlar sistemasi
|
Organ nomi
|
1
|
Qon aylanish
|
Arteriya vena kapillar qon tomirlari yurak bitta qorincha 2ta bòlmacha
|
2
|
Hazm qilish
|
Oģiz halqum qizilòngach oshqozon ichak
|
3
|
Nafas olish
|
O'pka va teri
|
4
|
Ayirish
|
2ta uzun tasmasimon buyrak
|
5
|
Nerv sistemasi
|
Bosh miya Orqa miya
|
3-mashq.
Rasmdagi hayvonning rivojlanish siklini tòģri tartibda yozing.
Javobi.
MAVZU: SUDRALIB YURUVCHILAR
1-mashq. Biologik diktant.
1. Urg‘ochi kaltakesak...... tagacha urug‘langan tuxumlarini oftob tushib turadigan joyga qo‘yadi.
2. ...... kunduzi devor yoriqlariga yashirinib oladi; tunda ularning ohista chirqillashi eshitiladi
3. Bo‘g‘ma va shaqildoq ilonlarning ......uzoqdan sezadigan organi bo‘ladi.
Javobi
1 .5tadan 15tagacha
2. Gekkonlar
3. Issiqlikni
2-mashq.
Turkumlari
|
Tangachalilar
|
Timsohlar
|
Toshbaqalar
|
Vakillari
|
|
|
|
Javobi
Turkumlari
|
Tangachalilar
|
Timsohlar
|
Toshbaqalar
|
Vakillari
|
Gekkon Sariq ilon kobra charx ilon
|
Nil timsoxi
Missisipi timsoxi
|
Dengiz Toshbaqasi cho'l va botqoq Toshbaqasi
|
3-mashq. Rasmdagi hayvon turlari nomini yozing.
Javobi 1. Qalqontumshuq 2. Qora ilon 3. Charx ilon 4. Kòlvor ilon 5. Kobra
Do'stlaringiz bilan baham: |
