Mavzu: Kvant mexanikasining boshlang`ich tushunchalari. Elektiron bulut, atom orbitalari

4. Magnit kvant soni qiymati 0 ni qabul qilgan holda butun sonlar to’plamidan iborat. Uni qiymati ± qiymatlar to’plamidan iborat bo’ladi (m=0,+1,+2,+3,+ +i).

• 
  4. Magnit kvant soni qiymati 0 ni qabul qilgan holda butun sonlar to’plamidan iborat. Uni qiymati ± qiymatlar to’plamidan iborat bo’ladi (m=0,+1,+2,+3,+ +i).
  
• 
  
• 
  Spin kvant soni s harfi bilan belgilanadi(spin- urchug’).Elektronning o’z o’qi atrofida aylanish yo’nalishini tasniflaydi. Uni qabul qiladigan qiymatlari ikkita +1|2 va – 1|2.
  

 Elektron bulut

• 
   Elektron bulut
  
• 
  Kvant mexanikasida elektronning atomdagi holati elektron bulut orqali ko’rsatiladi. Bunday bulut yadro atrofidagi elektron bulut zichligiga to’g’ri proporsional bo’ladi.Atomdagi elektronning harakati to’lqin tabiatiga ega bo’lgani uchun , kvant mexanikasida u tulqin funksiyasi bilan tasniflanadi.Bu tulqin funksiyasi elektronga tegishli fazoviy koordinatalarini ko’rsatadi. To’lqin funksiyasini qiymati y=f(x,y,z) ga teng, bu yerda x,y,z koordinata nuqtalari.
  
• 
  To’lqin funksiyasini kvadrati ( y2 ) atomlararo fazoda elektronning bo’lish ehtimolligini ko’rsatadi.Yadro atrofida 90% elektronning bo’lish ehtimoli bo’lgan fazo orbital deyiladi. Atomdagi elektronni bo’lish ehtimolligini hisoblash va uni energiyasi bilan bog’lanishni topish ancha murakkab vazifa bo’lib u Shredinger tenglamasi orqali yechiladi.
  

 Shredinger tenglamasi

• 
   Shredinger tenglamasi
  
• 
   1926 y.da Ervin Shredinger kvant mexanikasida katta ahamiyatga ega bo’lgan tenglamani yaratdi.Tenglama to’lqin funksiyasi bilan elektronning fazoviy koordinatalari ,potensial energiyasi va umumiy energiya orasidagi bog’lanishni ko’rsatadi.E.Sredinger tenglamasi quyidagicha:
  
• 
  
• 
  Ñ2 y + 8p2m/h2 (E-U) y=0
  
• 
  
• 
  Bu yerda Ñ2 y=¶2y/¶x2 +¶2y/¶y2+ ¶2y/¶z2 to’lqin funksiyasini x,y.z koordinatalar bo’yicha ikkinchi tartibli hosilasi.m-elektronning massasi;E- umumiy energiya zahirasi;h-Plank doimiysi.