Mavzu: Kurash turlarida jismoniy tayyorgarlik, umumiy, maxsus va psixologik

9-Mavzu: Kurash turlarida jismoniy tayyorgarlik, umumiy, maxsus va psixologik tayyorgarlik.
Reja:


1. Kurash turlarida jismoniy tayyorgarlik
2. Umumiy, maxsus va psixologik tayyorgarlikni tashki etish jarayonlari va bosqichlari.
3. Kurash darslarini tashkil qilish shakllari haqida tushuncha.
Tayanch so’z va iboralar: jismoniy tayyorgarlik, umumiy tayyorgarlik, maxsus tayyorgarlik, psixologik tayyorgarlik.
Kurashchining umumiy va maxsus tayyorgarligi birligi tamoyili

Kurashchilar mashg’ulotiga nisbatan umumiy va maxsus tayyorgarlik birligi tamoyili umumiy hamda maxsus tayyorgarlikning o'zaro bog‘liqligini nazarda tutadi. Bunda ko'p yillik sport mashg’ulotining birinchi bosqichlarida umumiy tayyorgarlik yetakchi o'rin egallaydi. Umumiy tayyorgarlik organizm funktsional imkoniyatlarining ma'lum bir poydevorini hamda harakat malakalari va ko'nikmalari zaxirasini yaratadi. Masalan, mashg’ulotning boshlangich bosqichlarida akrobatika mashqlarini Yaxshi o'zlashtirgan kurashchilar kelgusida kurashning murakkab texnik-taktik harakatlarini muvaffaqiyatli egallaydilar.

Etarli darajada har tomonlama jismoniy tayyorgarlikka erishish ko'p jihatdan mashg’ulot vositalari va uslublarining oqilona tanlanishi, ko'p yillik mashg’ulotlar jarayonida umumiy va maxsus tayyorgarlikning optimal nisbatlariga bog‘liq (3-jadval).
Sportchi yoshi, tayyorgarlik darajasi, shuningdek alohida xususiyatlariga qarab, bu nisbat boshqacha bo'lishi mumkin. Sportchining umumiy va maxsus tayyorgarligi nisbatlari o'lchamini aniqlashda, naFaqat uning tayyorgarlik darajsini, balki alohida xususiyatlari: bellashuvni olib borish usuli, harakat malakalarini o'zlashtirishi, mashg’ulot yuklamalariga bardosh bera olishi va boshqalarni hisobga olish lozim.


3-jadval
Sportchining ko'p yillik mashg’uloti jarayonidaumumiy va maxsus jismoniy tayyorgarlik vositalari hajmining taxminiy nisbatlari (%) (V.P.Filin bo'yicha)