Mavzu: Kompyuter tarmoqlarining asosiy tushunchalari Reja: Kirish Kompyuter tarmoqlarining asosiy elementlari

1.Lokal kompyuter tarmog‘i texnologiyalari.

2.Global kompyuter tarmog‘i texnologiyalari.

3.Fizik sath texnologiyalari.

YUqorida nomlari keltirilgan, 1980-yillarning o‘rtalarida kompyuterlarni tarmoqqa birlashtirish uchun mo‘ljallangan lokal kompyuterlar tarmoqlarining standart texnologiyalari hisoblangan – Ethernet, ArcNet, Token Ring, Token Bus va FDDI texnologiyalaridan amalda foydalanish natijasida, ularning afzalliklari va kamchiliklari ma’lum bo‘la bordi.

Texnologiyalarni ishlab chiqaruvchilar aniqlangan kamchiliklarni tuzatib, o‘zlarining yangi texnologiyalarini ishlab chiqara boshladilar. Avval ArcNet va Token Bus, keyinchalik esa Token Ring va FDDI texnologiyalari bozorlarda yuzaga kelgan raqobatlar natijasida sotilmay qoldi. Xozirga kelib esa, Ethernet texnologiyasini ishlab chiqaruvchilarining harakatlari natijasida, ushbu texnologiyaning keyingi ishlab chiqarilgan 100 Mbit/sek tezlikda ishlaydigan Fast Ethernet va 1 Gbit/sek – 100 Gbit/sek tezliklarda ishlaydigan Gigabit Ethernet texnologiyalaridan, zamonaviy lokal kompyuter tarmoqlarini qurishda keng foydalanilmoqda.
Global kompyuter tarmoqlari texnologiyalariga misol qilib - X.25, Frame Relay, SMDS, ATM va TCP/IP texnologiyalarini keltirish mumkin. Ushbu texnologiyalar ham, lokal kompyuter tarmog‘i texnologiyalari kabi, ma’lum yillar davomida qo‘llanib va takomillashtirilib kelinmoqda. Xozirgi paytda esa, asosan ATM va TCP/IP texnologiyalaridan keng foydalanilmoqda.

Fizik sath texnologiyalariga misol qilib, telekommunikatsion tarmoq texnologiyalari hisoblangan - PDH, SONET/SDH va DWDM tarmoqlar texnologiyalarini keltirish mumkin. Ushbu texnologiyalar yordamida katta-katta hajmlardagi ma’lumotlarni uzoq-uzoq masofalarga uzatish amalga oshirilmoqda.