Мавзу: Кириш

Кредит Муддати ўзайтирилган кредитлар

Муддати ўтган кредитлар


Муддатли кредитлар деганда ҳали қайтариш муддати етиб келмаган кредитлар тушунилади.
Муддати ўзайтирилган кредитлар. Иқтисодиётда шундай ҳолатлар юз берадики, қарз олувчи айрим сабабларга кўра олган кредитни шартномада белгиланган муддатда қайтариш имкониятига эга бўлмайди. Бундай ҳолларда қарз олувчи аввалдан қарз берувчига кредитни ўз муддатида қайтара олмаслик сабабларини кўрсатган ҳолда, кредит муддатини ўзайтиришни сўраб мурожаат қилади. Агар қарз берувчи кўрсатилган сабабларни ўзрли ҳисоблаб, розилик берса, кредит муддатини ўзайтириш тўғрисида қўшимча шартнома тўзилади. Акс ҳолда бундай кредит муддати ўтган кредит ҳисобланади.
Муддати ўтган кредитлар деганда кредит шартномасида белгиланган муддатда қайтарилмаган ва қайтариш муддати ўзайтирилмаган кредитлар тушунилади. Бундай ҳолларда кредит берувчи кредитни ундириб олиш учун кредит бериш чоғида расмийлаштирилган чоралардан фойдаланади. Агар қарз олувчининг мол-мулки гаровга олинган бўлса, уни «ким-ошди» савдосига қўйиб сотилади ва кредит қопланади. Агар кредит суммаси суғурталанган бўлса, суғурта компаниясидан, кафолатланган бўлса кафолат берувчидан ундириб олинади.


III. Кредитлар ишлаб чиқариш жараёнидаги ўрнига қараб қуйидаги турларга бўлинади:
Айланма фондларга

Кредит Асосий фондларга

Муомала фондига

• 
  айланма фондларни тўлдириш учун сарфланадиган кредитлар. Бундай кредитлар хом-ашё, материаллар, ёқилғи, эҳтиёт қисмлар ва бошқаларни сотиб олиш учун сарфланади;
  
• 
  асосий фондларни қуриш ва таъмирлаш, сотиб олиш, созлаш, жиҳозлаш ҳамда қайта жиҳозлаш ва бошқаларга сарфланадиган кредитлар;
  
• 
  муомала фондига сарфланадиган кредитлар. Бундай кредитлар тайёр ва ярим тайёр маҳсулотларни сақлаш, қадоқлаш, ташиш ва сотиш билан боғлиқ ҳаракатларга йўналтирилади.
  

4. 
   Таъминланганлик нуқтаи назаридан кредитлар бевосита таъминланган, учинчи шахслар воситасида таъминланган ва таъминланмаган кредитларга бўлинади.
   
5. 
   Тўланадиган фоиз даражасига қараб ўртача (нормал) фоизли, паст фоизли ва фоизсиз (имтиёзли) кредитларга бўлинади.
   

А: Кредитлар бошқа белгиларига қараб ҳам таснифланиши мумкин.