Мавзу: Кириш

Мавзу бўйича ўз билимини мустахкамлаш учун саволлар
Пулнинг функцияларини сананг
Пулнинг қиймат ўлчови вазифаси нимада?
Пулнинг муомала воситаси вазифаси нимада?
Пулнинг тўлов воситаси вазифаси нимада?
Пулнинг жамғарма тўплаш вазифаси нимада?
Жамғарма тўплаш вазифаларни нималарда амалга ошириш мумкин?
Пулнинг Жаҳон пули вазифаси нимада?
Минтакавий пуллар деганда қайси пуб белгиларини биласиз?
СДР «Махсус карз олиш хуқуқи» (СДР) қачон ва қайси фонд томонидан қўлланила бошланди.
1979 йилдан европанинг бир қатор мамлакатларида халқаро ҳисоб-китобларни олиб бориш учун қандай халқаро ҳисоб бирлиги қўлланила бошланди.
Европа иттифоқига кирувчи қайси мамлакатларда, ягона пул бирлиги сифатида ЕВРО пул сифатида қўлланилади .
3. ПУЛНИНГ НАЗАРИЯЛАРИ


Асосий тушунчалар:
Пулнинг назарияси
металлик,
номиналлик,
миқдорийлик
монетаризм
пул-кредит
Пулнинг назарияси – пул табиати ва пулнинг ишлаб чиқаришни шакллантиришга таъсири ҳақидаги назариялардир.
Иқтисодчиларнинг пулнинг моҳияти, унинг функциялари ва пул муомиласига бўлган қарашлари пул назарияларини келтириб чиқарди.
Энг асосий пул назариялари сифатида металлик, номиналлик, ва миқдорийлик пул назариялари илк тарихий пул назариялари сифатида эътироф этилади. Ҳозирги кунда монетаризм ва иқтисодни пул-кредит муносабатлари орқали тартиблаштириш назариялари мавжуд.


3.1. Пулнинг металлистик назарияси
Ғарбий Европада бошланғич капитал жамғариш даврида савдо буржуазиясининг манфаатларини объектив акс эттирадиган пулларнинг металлистик назарияси вужудга келди. Металлистик назария тарафдорлари – У.Стаффорд (1554-1612), Т.Мен (1571-1641), Д.Норс (1641-1691) ва бошқалар – тангаларнинг ишдан чиқишига қарши бўлиб, металларнинг барқарор муомалада бўлишини ёқлаб чиқишди. Уларнинг назарияси учун давлатнинг бойлигини пуллар билан, пулларнинг ўзини эса – асл металлар билан бир хил деб тушуниш характерли эди. Улар пулларнинг моҳиятини асл металларнинг ижтимоий хусусиятлари эмас, балки табиий хусусиятлари билан боғлашган, пулларга ижтимоий, ишлаб чиқариш муносабати сифатида қарашмаган, балки уларни буюм деб билишган. Шунинг учун улар пулларнинг тўлақонли тангаларни талаб қиладиган функцияларини, айниқса, жаҳон пуллари ва ғазналар функцияларини мутлоқлаштиришган.

Ушбу назария намоёндалари:

1. 
   Қимматбаҳо металлар (олтин ва кумуш) пул вазифасини ўтай олади.
   

б) Жамиятнинг бойлиги қимматли металларнинг мавжуд захираси билан ўлчанади.
в) бу бойликнинг манбаи савдодадир дейдилар.
Европа давлатлари томонидан қимматли металларга бой бўлган ерларни босиб олиниши каби шарт-шароитлар ушбу назарияни келиб чиқишига асос бўлган. Ушбу назария асосчилари вақти келиб муомиладаги метал пуллар ўрнини қоғоз пуллар эгаллаши ва бу жараённинг қонунийлигини тушуниб етмаганлар. Улар савдо буржуазияси манфаатларини ҳимоя килган.