MUNDARIJA KIRISH…………………………………………………………………………..3 ASOSIY QISM…………………………………………………………………..5 1.1Kimyoviy kinetikaning asosiy tushunchalari………………………………..5
1.2 Kimyoviy reaksiyaning stoxiometrik tenglamasi…………………………..13
1.3 Enzimatik reaksiya kinetikasi………………………………………………..15
1.4 Kimyo fanini o’rganishda matematika fanining o’rni……………………..22
1.5 Kimyoviy reaksiyalarning kinetik sinflanisi………………………………..23
1.6 Kimyoviy reaksiya tezligi va Vibratsiyali reaksiyalarning kinetikasi………28
KIRISH Kimyoviy jarayon murakkab hodisa bo'lib, unda kimyoviy reaktsiyaning borishi issiqlik va moddalarning o'tishi bilan birga keladi. Birgalikda kimyoviy reaktsiya, issiqlik va massa almashinuvi bir-biriga ta'sir qiladi, shuning uchun faqat kimyoviy jarayonning qonuniyatlarini bilish yuqori samarali kimyoviy ishlab chiqarishni yaratish va optimallashtirishga imkon beradigan matematik modellarni qurish uchun asosdir. kimyoviy va texnologik jarayonlarni o'tkazish. Ushbu muammolarni hal qilish uchun reagentlar (dastlabki moddalar va reaktsiya mahsulotlari) bir-biri bilan qanday nisbatda o'zaro ta'sir qilishini, harorat, bosim, reaktsiya aralashmasining tarkibi va bu reagentlarning fazaviy holatining tezligiga qanday ta'sir qilishini aniqlash kerak. jarayoni va uning mahsulotlarini taqsimlash. Bundan tashqari, tanlangan chiqish ko'rsatkichlari (boshlang'ich moddalarning aylanish darajalari, reaktsiya mahsulotlarining unumi, eng yuqori selektivlik bilan) bo'yicha qaysi turdagi apparatlarda va qanday gidrodinamik sharoitda jarayon eng qizg'inligini aniqlash kerak. har qanday mahsulot yoki oraliq mahsulot va boshqalar). Ushbu savollarning aksariyatiga jarayonlarning stexiometrik, termodinamik va kinetik qonunlarini o'rganish orqali javob berish mumkin.
Stokiometrik naqshlar reaktivlarning bir-biri bilan o'zaro ta'sir qilish nisbatlarini ko'rsatadi. Ular asosida moddiy balanslar tuziladi va reaksiyaga kirishgan va hosil bo'lgan moddalar miqdori o'rtasida qayta hisob-kitoblar amalga oshiriladi. Ularning natijalariga ko'ra, jarayonning samaradorligi ko'rsatkichlari hisoblanadi.
Termodinamik qonuniyatlarni bilish Gibbs yoki Helmgolts energiyalarini o'zgartirish orqali jarayonni amalga oshirish ehtimolini baholashga, qaytar reaktsiyalar uchun muvozanat aralashmasi tarkibini va davom etayotgan reaktsiyalarning issiqlik effektlarini hisoblash imkonini beradi.
Kinetik qonuniyatlarni o'rganish eng mumkin bo'lgan reaktsiya mexanizmlarini aniqlash va boshlang'ich materiallarni iste'mol qilish intensivligini yoki reaktsiya mahsulotlarini shakllantirishni tavsiflovchi tenglamalarni olish imkonini beradi.
Kimyoviy jarayonlar amalga oshiriladigan qurilmalar (reaktorlar) turli mezonlarga ko'ra tasniflanadi: oqim tuzilishiga ko'ra, jarayonning vaqt va harorat sharoitlariga ko'ra va boshqalar. Matnda har doim qurilma turi va ushbu shartlar ko'rsatiladi.
Ushbu qo'llanmada faqat bir hil kimyoviy reaktsiyalarning kinetik qonunlarini o'rganish usullari ko'rib chiqiladi, ammo ular ko'pincha stexiometrik nisbatlar va reaktsiyalarning termodinamikasini o'rganish bilan uzviy bog'liq bo'lib chiqadi. Shu munosabat bilan qo‘llanmada oddiy va murakkabning moddiy balansi masalalariga e’tibor beriladi kimyoviy reaksiyalar, shuningdek, ularning termodinamik jihatlari.