Мавзу: Карбоколлонада 1000 кг техник натлий крбанат олишда зарур булган номокоб мик,торини хисоби. Бажарди



Download 121,12 Kb.
bet2/8
Sana15.06.2022
Hajmi121,12 Kb.
#675047
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Карбоколлонада 1000 кг техник натлий крбанат олишда зарур булган номокоб

1

2

3

4

5

Тушунтирув
йозуви

химоя







Режада




























Амалда






























Курс лойиха рахбари: Доц: Маматкулов Н.Н.
МУНДАРИЖА
КИРИН.

АСОСИЙ ҚИСМ.


ТЕХНОЛОГИК ҚИСМ.


ХИСОБИЙ ҚИСМ


I. Сода ишлаб чиқариш усуллари.


1. Аммиакли усулда калсинирланган сода олиш.
. 2. Солве усулида сода ишлаб чиқаришнинг принсипиал схемаси.
.
II. Намокоб тозалаш бўлимини технологияси.

Ш. Натрий хлорид эритмасининг тозаланиш жараёни асослари.


IV. тозалаш технологик схемаси.


V. номокоб мик,торини хисоби.


МЕХНАТ МУХОФАЗАСИ.

ХУЛОСА.

ФОЙДАЛАНИЛНГАН АДАБИЁТЛАР.

КИРИШ

КИРИШ

Узбекистан мустакдп миллий демократик давлат сифатида ривожланиш йулида мухим к^адамларидан бири “Таълим тугрисида” ги янги Конун, Хамда “Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури” нинг кабул килиниши катта ахамиятга эга.


Ватанимиз хал к, хужалиги учун малакали мутахассислар тайёрлашда “Кимёвий технология асосий жараён ва курилмалари” фанининг алохида урни бор.
Бу фан талабаларга ихтисослик фанларини чукур узлаштиришга, к,ай йул билан ишлаб чикариш интенсивлигини ошириш ва технологик курилмалардан унумли фойдаланиш мумкинлигини ургатади.Дарсликда келтирилган жараёнлар назарий асослари, уларни Хисоблаш усуллари ва самарадор курилмалар билан жихозлаш принциплари ушбу фан асосини ташкил этади.
Ушбу дарслик замонавий техника ва унинг ривожланиш истикбол- ларини хисобга олган холда малакали мутахассисларни сифатли тайёрлашда узлуксиз мукаммаллаштиришга хизмат килади.
Охирги Ун йил ичида кимёвий, нефт ва газни кайта ишлаш озик-овкат ва бошка саноатларда кескин узгаришлар руй бериб, янги технологиялар амалда кулланиб, ривожланиш бошланди. Бундай узгаришлар жараён ва курилмалар фанини янада юкори даражага кутарилишига сабабчи булди. Ушбу фаннинг бундай юк;ори савияга кутарилишига хисоблаш техникасининг гуркираб ривожланиши хам Уз хиссасини кушди, чунки у жараён ва курилмаларни урганиш, моделлаштириш ва хисоблаш ишларини
мисли курилмаган имкониятларини яратди. Хар бир жараённи урганишда унинг статикаси ва кинетикасига, яъни
урганилаётган системанинг мувозанат нисбатлари ва жараён механизмига алохида эътибор бериш зарур.
Тавсия этилаётган дарслик фаннинг тасдикланган дастурига биноан тузилган булиб, талабаларнинг физика, химия, математика, термодинамика, иссикдик ва совитиш техникаси ва бошка фанлардан олган билимларини Хисобга олган.узлуксиз ишлайдиган курилмалар каторига киради ва атмосфера босимида донадор, сочилувчан материалларни (минерал туз, фосфорит, канд лавлаги турпи, бурдой, шакар ва х) куритиш учун кулланилади. Иссиклик элткич сифатида хаво ёки тугун газлари хизмат килади. 'Барабанли куриткичлар ичи буш цилиндрдан иборат булиб, уфкга нисбатан кичик киялик бурчагида урнатилган булади.
Механик жараёнларга материалларни майдалаш, узатиш, аралаштириш, пресслаш грануллаш ва классификациялашлар киради. Бу жараёнда материалнинг физик кимёвий характеристикалари узгармайди, аммо уларнинг шакли узгаради.
Бу жараёнларнинг тезлиги катгик жисмларнинг механика конуниятлари билан ифодаланади ва уларнинг хдракатга келтирувчи кучи механик кучлар таъсиридир.
Майдалаш бу катгик жисм булакларини керакли улчамларга келтириш, парчалаш ва юзасини оширишдир. Майдалаш жараёни каттик жисмнинг майда заррачалар (атом ва молекулалар) узаро тортишиш кучларини енгадиган ташки кучлар таъсирида утади. Майдалаш натижасида ишлов берилаётган жисм юзаси сезиларли даражада купаяди, куп жараёнлар, шу жумладан
эритиш, кувдириш каби катга юза талаб киладиган жараёнлар тезлиги ортади. Майдалаш кон-металлургия, кимё, озик-овкат, курилиш ва саноатнинг бошка тармокларида кенг кулланилади.
Хрзирги пайтда катгик жисмларни майдалаш учун хар хил турдаги машиналар кулланилади. Катга хажмли (<2м3) палахсаларни майдалайдиган жагли майдалагичлардан бошлаб, то заррача улчамини 0,1 мкм гача майдалайдиган коллоид тегирмонлар технологик жараёнларда ишлатилади.

АСОСИЙ ҚИСМ.


Саноат миқёсида сода олиш усули франсуз врачи ва кимёгари Леблан томонидан 1791 йилда таклиф этилган. Бу усул бўйича қаттиқ ош тузи ва сулфат кислотадан олинган натрий сулфат, оҳактош ва кўмирни айланувчи печларда 950-10000C ҳароратда суюқлантириш орқали содали суюқланма ҳосил қилиш билан сода ишлаб чиқарилган:


На2СО4 + C + CаCО3 = На23 + CаС + 2CО2


Содали суюқланма совутилгандан сўнг майдаланади ва сувда эритилади. Сода эритмаси эримайдиган чўкма (калсий сулфид) дан ажратилади, таркибидаги ўювчи натрийни содага ўтказиш учун карбонат ангидрид билан ишланади ва буғлатилади. Қаттиқ қиздириш ва майдалашдан сўнг тайёр маҳсулотга айланади. Леблан усули бўйича олинган калсинирланган сода қиммат бўлиши билан бир қаторда сифати паст ва жараёнларда ишлатиладиган жиҳозлар ҳажмдор бўлади. Содага бўлган талаб ўсиб борганлиги сабабли уни тежамкор усулларда ишлаб чиқаришни тақазо этади. 1830-йил Англияда аммиакли усул таклиф этилади. Аммиакли усул билан сода олиш жараёнининг жиҳозланишини 1861-йилда белгиялик кимёгар-муҳандис эрнест Солве таклиф этди. Шу усулдаги биринчи завод 1863-йилда Белгияда, сўнгра бошқа мамлакатларда қурилади. Солве усулида заводларнинг қурилиши сода ишлаб чиқариш саноатининг тез суратда ривожланишига олиб келади.


Аммиакли усулда сода олиш жараёнини қуйидаги умумий тенгламалар орқали ифодаланиши мумкин:
НаCл + НҲ3 + CО2 + Ҳ2О ⇄ НаҲCО3 + НҲ4Cл + Қ
2НаҲCО3 ⇄ На23 + Ҳ2О + CО2 – Қ
2НҲ4Cл + Cа(ОҲ)2 = CаCл2 + 2Ҳ2О + 2НҲ3 + Қ
CаCО3 = CаО + CО2 – Қ
CаО + Ҳ2О = Cа(ОҲ)2 + Қ
(5.1) – (5.2) реаксиялардан кўринадики, сода ишлаб чиқаришнинг алоҳида босқичлари бир-бирига узвий боғлиқдир. Карбонат ангидрид (5.4) реаксия бўйича ҳосил бўлади, шунингдек натрий бикарбонатнинг (5.2) реаксия бўйича парчаланишида (калсинатсия жараёнида) ажралиб чиқади. Назарий жиҳатдан олганда аммиак (5.1) реаксияда сарфланмайди, чунки уни (5.3) реаксия бўйича регенератсияланади. Бунинг учун сарфланадиган оҳакли сув (5.5) реаксия бўйича оҳакдан, оҳак эса (5.4) реаксия бўйича оҳактошдан олинади.
Сода ишлаб чиқаришнинг ягона чиқиндиси калсий хлорид ҳисобланади.
Калсинирланган сода олиш учун ош тузи, оҳактош (ёки бўр) ва аммиак хомашё сифатида ишлатилади. Аммиак ишлаб чиқариш сиклида унинг йўқотилиши ҳисобигагина ишлатилади. Ош тузи 305-310 г/л консентратсияли эритма (намакоб) тарзида ишлатилади. Сода ишлаб чиқаришда сунъий ва табиий намакоблар ишлатилади.
Оҳактош. Сода ишлаб чиқаришда ишлатиладиган оҳактош таркибида: CаCО3 92-94%; Фе2О3+Ал2О3 0,2-0,6%; СиО2 3%дан кўп эмас; МгО 1,5-2,5%; CаСО4 1%; Ҳ2О 0,5% бўлиши керак.
Аммиак. (5.1) ва (5.3) реаксиялардан кўринадики, ишлаб чиқаришдаги айланма ҳаракатда аммиак назарий жиҳатдан сарф бўлмайди. Аммо амалда у оз миқдорда йўқотилади. Аммиак йўқотилишини тўлдириб туриш учун тизимга аммиакли сув киритилади. Ёқилғи (5.4) реаксия бўйича оҳактошни куйдириш, (5.2) реаксия бўйича натрий гидрокарбонатни калсинатсиялаш учун ишлатилади. Биринчи ҳолатда кам кулли кокс ва антрасит, иккинчи ҳолатда эса турли хил ёқилғилар: тошкўмир, мазут, табиий газ ва бошқалар ишлатилади.
Қўнғирот сода заводида тошкўмирни куйдириш жараёнида ҳам табиий газ ёқилғисидан фойдаланилади. Ҳосил бўлган карбонат ангидридли печ гази чангдан тозаланади.
Нефелин н(На,К)2О∙Ал2О3∙мСиО2 – сода олиш учун манбаа ҳисобланади. Нефелиндан алуминий оксид (гинозём) олишда таркибида 10% На23 ва 3-4% К23 бўлган чиқинди ҳосил бўлади. Чиқиндили суюқликни турли хил ҳароратда буғлатиш орқали сода ва поташ алоҳида- алоҳида ажратиб олинади.
Нефелинни комплекс қайта ишлаш (Ал2О3, семент, На23, К23 ларни бир вақтда олиш) сода олиш харажатларини аммиакли усулга нисбатан кам бўлишига олиб келади.



Download 121,12 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish